چکیده:
میرزا یحیی دولتآبادی یکی از برجستگان سیاسی و فرهنگی نیمۀ پایانی پادشاهی قاجار و نیز دورۀ رضاشاه پهلوی است که با نگارش خاطرات زندگانی خود با نام «حیات یحیی» روایتهای مهمی از تاریخ آن سالها را از خود بهجای گذاشته است. این مقاله بر آن است تا در چهار بخش، با مرور کتاب «حیات یحیای نجی» (نوشتۀ سیدمقداد نبوی رضوی)، آنچه را که او از زندگانی پنهان بابی و ازلی خود عامدانه نیاورده و در اسناد و مدارک چاپنشده آمده، نشان دهد. آگاهی از ایندست ناگفتههای تاریخ ایران، در تحلیل آن جایگاه مهمی دارد. بخش نخست این مقاله ـ که اکنون دیده میشود ـ مروری بر نکات تاریخی کتاب «حیات یحیای نجی» است.
میرزا یحیی دولتابادی احد رجال السیاسه والثقافه البارزین فی النصف النهايی للمملکه القاجاریه وخلال فتره رضاشاه بهلوی الذی الف کتابا عن ذکریات حیاته تحت عنوان «حیات یحیی» خلف فیه سردیات مهمه عن تاریخ تلک السنوات. وهذه المقاله التی دونت فی اربعه اقسام، تمثل استقصاءا فی کتاب«حیات یحیی النجی» (بقلم سید مقداد النبوی الرضوی)، لما اخفاه عمدا من حیاته البابیه والازلیه الخفیه والتی لم تطبع فی السندات والوثايق، فهی تبین لنا. ان الاطلاع علی هکذا مقاطع لم یتم التطرق الیها من تاریخ ایران، والتی تحظی بمکانه مهمه فی تحلیلها. القسم الاول من هذه المقاله التی تشاهد حالیا تمثل مرورا علی الملاحظات التاریخیه لکتاب «حیات یحیی النجی».
Mirza Yahya Daulatabadi is one of the prominent political and cultural figures of the last
half of the Qajar kingdom and the era of Reza Shah Pahlavi. This article aims to show in
four parts, by reviewing the book "The Life of Yahya Najji" (written by Seyyed Meqdad
Nabavi Razavi), showing what he deliberately did not bring from his past and hidden life
and was not published in the documents. Knowledge of such untold things in Iran's history
has an important place in its analysis. The first part of this article - which can be read
now - is a review of the historical points of the book "The Life of Yahya Najji".