چکیده:
وهابیها معتقدند، شرک مشرکان مکه در عصر رسالتِ پیامبر اکرم$ فقط در الوهیت خداوند بود و در ربوبیت خداوند، موحد بودند. یکی از آیاتی که برای اثبات عقیدۀ مذکورشان به آن استناد میکنند، آیۀ 5 سورۀ صاد است: ]أجعل الآلهة الها واحدا إن هذا لشیء عجاب[؛ «آیا او چندین خدای ما را منحصر به یک خدا کرده و به خدای یگانه، دعوت میکند؟ این بسیار تعجبآور و حیرتانگیز میباشد». این نوشتار با بهرهگیری از کتب تفسیری و با روش تحلیلی _ انتقادی به تبیین وجه دلالت آیه، وجه تعجب مشرکان و ارتباط معنای اله و رب، پرداخته است و نشان میدهد که اعتقاد مشرکان مکه به آلهۀ متعدد از اعتقاد به ربدانستنِ آلههشان، نشأت گرفته بود و آیۀ مذکور، افزون بر شرک الوهی بر شرک ربوبیِ مشرکانِ عربِ جاهلی نیز دلالت دارد.
The Wahhabis believe that the polytheism of the polytheists of Mecca at the Holy prophet time was only in the divinity of God but they believed in the deity of God. One of the verses that the Wahhabi uses as a proof for his claim is the verse: 38:5: ‘Has he reduced the gods to one god? This is indeed an odd thing!’This essay, using the exegesis book, tries to analyze this verse and explain the meaning of this verse. It will be explained why the polytheists were astonished and what is the semantic meaning between God and deity. The result is that the polytheists in Mecca did not believe in God were polytheists and the ignorant Arabs were pagans.
خلاصه ماشینی:
ِ انجـام می دهنـد؛ ماننـد مشـرکین عصـر پیـامبرص می داننـد و معتقدنـد همـان طور کـه ِ مشرکین مکه در ربوبیت خداوند، موحد بودند؛ اما بت هایشان را عبادت میکردنـد، دسـتۀ مذکور از مسلمانان هم فقط خـدا را خـالق ، مالـک و رب می داننـد؛ امـا بـا اعمـالی ، مثـل ِ استغاثه به اولیای الهی ، آنان را عبادت میکننـد و مشـرک در عبـادت هسـتند؛ چنـان کـه محمد بن عبدالوهاب ، معتقد است کسانی که به انبیـا و اولیـا، متوسـل می شـوند، از آنـان شــفاعت می جوینــد و هنگــام ســختی ها آنــان را می خواننــد.
٥ همچنین ابن تیمیه که وهابیت از او متأثر است ، میگوید: توحید ربوبی که مشرکان به آن اقرار کردند و غیـر خـدا را هـم عبـادت میکردنـد و ِ آنها (بت هایشان ) را دوست داشـتند، همـان طور کـه خـدا را دوسـت داشـتند.
با این توضیح که اگر مشرکین ، شرک ربوبی هم داشتند، پیامبرص باید آنهـا را بـه ربّ واحد نیز دعوت میکرد؛ درحالیکه فقط به اله واحد، دعوت کرده است و آیـه ، فقـط از اله و تعدد آلهه سخن گفته است نه از رب و تعدد ارباب و همـان طور کـه قـبلاً بیـان شـد، ابن تیمیه ، تعجب مشرکان را در این نمی داند که آنها خداوند را رب و اله می دانستند؛ بلکـه تعجبشان فقط از این بود که به اله واحد، دعوت شده اند.