چکیده:
در سالهای اخیر تغییرات کاربری زمین در شهر اصفهان و پیرامون آن در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندیهای جامعه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای شهر اصفهان و پیرامون آن در دوره چهل ساله (2018-1979) انجام شده است. تحقیق حاضر، بر اساس هدف در شمار پژوهشهای کاربردی بوده و روش انجام آن، با توجه به موضوع تحقیق و ماهیت آن توصیفی-تحلیلی میباشد و برای بررسی تغییرات دمایی متاثر از تغییرات کاربری و توسعه شهری شهر اصفهان، دادههای دمایی از شهر اصفهان و محدوده 50 کیلومتری اطراف شهر اصفهان از پایگاه اطلاعاتی مرکز اروپایی پیش بینی میان مدت جو (ECMWF) گردآوری شده است، برای راستایی آزمایی، داده-های مربوط به ایستگاههای هواشناسی اصفهان، فرودگاه اصفهان و نجفآباد مقایسه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در این دوره 40 ساله شاهد افزایش محسوس متوسط دمای سالانه از 06/0 درجه در محدوده شرق شهر اصفهان تا 11/0 درجه در محدوده غرب بودهایم. بدین معنی که متوسط درجه حرارت شهر اصفهان و نواحی پیرامون آن طی یک دوره 40 ساله بین 5/2 درجه تا 4 درجه افزایش یافته است.
In recent years, land use changes in Isfahan city and its surroundings have been increasing, and these changes have been caused by factors such as population growth, economic interests, and changes in society's needs. The current research was conducted with the aim of investigating the temperature changes of Isfahan city and its surroundings in a forty-year period (1979-2018). The current research is based on the purpose of applied research and its method is descriptive-analytical according to the subject of the research and its nature, and to investigate the temperature changes affected by the changes in land use and urban development of Isfahan city, temperature data from The city of Isfahan and the area of 50 kilometers around the city of Isfahan have been collected from the database of the European Center for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF). To verify the accuracy, the data of meteorological stations of Isfahan, Isfahan Airport and Najaf-Abad have been compared and evaluated. became. The results of the research show that in this 40-year period, we have seen a significant increase in the average annual temperature from 0.06 degrees in the eastern area of Isfahan city to 0.11 degrees in the western area. This means that the average temperature of Isfahan city and its surrounding areas has increased between 2.5 degrees and 4 degrees during a period of 40 years.
خلاصه ماشینی:
همچنـين پديد وارونگي به هنگام آغاز فصول سرد، سبب سکون هـــوا و عدم تخليه آلاينده هاي زيست محيطي در بالاي شهر مي شود (محبوب فر و همکاران ، ١٣٩٧) اصــــفهان در گذشــــته از باغ ها و فضاهاي سبز روح انگيز بسيار زيادي برخوردار بوده و در دور صفويه بيش از هر دور ديگر به اهميت فضــاي ســبز و نقش آن در زيبايي شــهر و ســلامتي مـــــردم توجـــــه داشـــــــتند (مجتهــدي ،١٣٧٩،٤) امــا امـروزه بـا گسترش بدون برنامه ريزي و مناسب با مشکلات اقليمي و زيست محيطي بسياري روبرو شـده اسـت بررسي تغييرات دمايي شهر اصفهان و شناخت تغييرات جزاير حرارتي شهر اصفهان و شناخت تغييراتي که باعث ايجاد يا تشـديد جزيره حرارتي به منظور برنامه ريزي جهت کاهش احتمالي اثرات مخرب اين پديده است .
بر اين اساس پژوهش حاضر، جهت پاسخ به پرسش زير طراحي شده است : تغييرات کمي و کيفي کاربري اراضي و ميزان توسعه شـهري در شـهر اصفهان در دوره چهل ساله (١٩٧٩-٢٠١٨) به چه ميزان است ؟ و تأثير آن بر روند الگوهاي دماي سطح زمين شهر اصفهان چگونه بوده است ؟ کسئو و همکارانش ٣ (٢٠١٤) به مقايسه تکنيک هاي درون يابي فضايي دماي شهري محلي پرداختند.
يافته هاي پژوهش به منظور ارزيابي تغييرات زماني و مکاني متوسط دماي شهر اصفهان و پيرامون آن ابتدا اطلاعات مورد نياز از ايستگاه هاي پوشش دهنده شهر اصفهان و محدوده ٥٠ کيلومتري شهر اصفهان که شامل شاهين شهر، زرين شهر، مبارکه و نجف آباد را شامل مي شود با استفاده پايگاه اطلاعاتي مرکز اروپايي پيش بيني ميان مدت جو (ECMWF) به صورت پيکسل از اصفهان و اطراف براي سال هاي ١٩٧٩ تا ٢٠١٨ به صورت ماهانه تهيه شده است .