چکیده:
آنچه پیشروی دارید گفتگویی است که با جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی میرداماد نجف آبادی و جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدابراهیم حسینی با موضوع «بررسی جایگاه رفراندوم در نظام جمهوری اسلامی ایران» انجام گرفته است در این نشست علمی به مباحثی چون جایگاه رفراندوم در نظام جمهوری اسلامی ایران، سازوکار رفراندوم و همه پرسی در قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی ایران و به انواع همه پرسی اشاره شده است و مقایسهای بین رفراندوم و همه پرسی بین نظام جمهوری اسلامی ایران با نظامهای لیبرال و نظامهای دموکراسی غربی شده است. در ادامه به برخی شبهات و مطالبه گریهای صورت گرفته در خصوص رفراندوم پاسخ داده شده است.
خلاصه ماشینی:
مردم الآن بعد از سالها مبارزه، آنچه میخواستند؛ یعنی حکومت اسلامی به وجود آمده است؛ ولی بااینحال امام بنا به یک اقتضائاتی که حالا پیشبینی آینده بوده و یا اینکه دشمنان سوءاستفاده نکنند، بعداً نگویند یک ابهاماتی در قضیه بوده است؟ حضرت امام( فرمودند رفراندوم تأسیس نظام جمهوری اسلامی برگزار شود و این کار انجام شد و مردم رأی دادند، اینیک نوع رفراندوم است که عرض کردم یکبار برگزارشده است.
برای تغییر نظام هیچکس تابهحال غیر از کشورمان همهپرسی برگزار نکرده است، غیر از موارد محدودی به صورت خاص در کشوری مثل سوئیس با شرایطی خاص، اما غالباً دنیا این رویه را نپذیرفته است که نظام سیاسی با همهپرسی تغییر کند؛ البته غالباً در مسائل قانونی و اصلاح برخی مواد قانونی سازوکاری برای خودشان دارند؛ یعنی این روال وجود دارد در کشورها که همهپرسی در موضوعاتی مطرح شود؛ البته باید برگزاری همهپرسی توسط مقامات عالی قانونگذاری آن کشور مثل کنگره یا شورای قانون اساسی تأیید شود و سپس برگزار شود؛ تا حالا چندین همهپرسی در برخی کشورها برگزار شده است؛ مثل پیوستن به اتحادیۀ اروپا یا خروج از اتحادیه در انگلیس یا کشورهای دیگر موضوعاتی از این قبیل را داشتهایم که به همهپرسی گذاشتهاند.
بنابر اصل نودوچهار شورای نگهبان میتواند بگوید این قانون درست است یا نادرست است، خلاف شرع و یا خلاف قانون اساسی است یا نیست، یعنی اینجا مجلس تصویب میکند و بعد آنجا توسط شورای نگهبان اصلاح و ابطال صورت میگیرد، اما در اصل هفتادودو میگوید اصلاً مجلس حق ورود ندارد، مثلاً آیا راجع به حجاب ما میتوانیم رفراندوم برگزار کنیم، چه کسی به ما اجازه میدهد؟ نه خدا اجازه میدهد و نه قانون اساسی چنین اجازهای میدهد.