چکیده:
پیوستگی متن قرآن همواره محل مناقشه قرآن پژوهان غربی بوده است. نیل رابینسون از پژوهشگران غربی نخستین کسی است که با تکیه بر دانشهای ادبی و زبانی جدید توانست پیوستگی آیات قرآن را به اثبات برساند. رابینسون برای اثبات پیوستگی متن قرآن، بعضی از سور مدنی را بررسی کرد. برای تبیین درستی نظریه رابینسون و فراگیر بودن طرح او در کل قرآن، سوره «اعراف» که از سور مکی است، انتخاب شده، سپس بخشی از آیات این سوره (6572) به منزله بخش محوری در نظر گرفته شده، با پردازش نزولی و نظم متقارن، پیوستگی اجزای درونی سوره براساس سیاق آیات مربوط به داستان حضرت هود (ع)، با شیوه تحلیلی ترکیبی به اثبات رسیده است. ابتدا با الگوی رابینسون ساختار کلی سوره تقسیم شده و انسجام درونی و لفظی آیات بر مبنای تکرار الفاظ با الگو ارایه گردیده است. سپس با تکمیل الگوی رابینسون و افزودن معیار بخش بندی سیاقی و ارتباط معنایی، مناسبت آیات محوری و رابطه با غرض سوره درباره پیوستگی رسالت با توحید و تکذیب آیات با تکبر و شرک در اثبات پیوستگی ساختاری سوره «اعراف» و تایید طرح رابینسون به دست آمده است.
خلاصه ماشینی:
براي تبيين درستي نظريه رابينسون و فراگير بودن طرح او در کل قرآن، سورة «اعراف» که از سور مکي است، انتخاب شده، سپس بخشي از آيات اين سوره (65ـ72) بهمنزله بخش محوري در نظر گرفته شده، با پردازش نزولي و نظم متقارن، پيوستگي اجزاي دروني سوره براساس سياق آيات مربوط به داستان حضرت هود(، با شيوه تحليلي ـ ترکيبي به اثبات رسيده است.
جدول 1: بخشهاي سوره اعراف درباره قرآن وتوصيه به پيامبر و شکرگزاري تعداد کمي از مردم آيات 1-10 افتتاحيه سوره خلقت آدم و اغواي او توسط شيطان و توصيههايي به آدم آيات 11-37 بخش اول A تقسيم انسانها به سه گروه مکذبان، مؤمنان و اعراف در قيامت آيات 38-53 بخش دوم B اشاره به ربوبيت خداوند و رحمت او بر محسنان اگر شکرگزار باشند آيات 54-58 بخش سوم C داستان پيامبران نوح، هود، صالح، لوط و شعيب( زيربخش اول: آيات 59-93 محور مرکزي سوره بخش چهارم D ارسال نبي، ايمان، تقوا و تکذيب زيربخش دوم: آيات 94-102 هسته محوري بخش چهارم E داستان موسي( زيربخش سوم: آيات 103-171 مکمل محور مرکزي بخش چهارم D’ يادآوري پيمان بنيآدم و غفلتپذيري و زيانکاري آيات 172-179 بخش پنجم C’ اشاره به تکذيبکنندگان و ايمان نياوردنشان آيات 180-188 بخش ششم B’ درباره خلقت آدم و شرک و ناسپاسي بنيآدم آيات 189-195 بخش هفتم A’ درباره قرآن و توصيههايي به پيامبر اکرم( آيات 196-206 اختتاميه سوره الگوي بخشبنديها و ارتباط ميان بخشها به صورت متوالي و معکوس بهدست آمده است.