چکیده:
زمینه: دیابت یک بیماری مزمن، رو به رشد و همراه با پیامدهای جدی و مهم جسمانی و روانی است. خودمراقبتی در کنترل این بیماری بسیار حائز اهمیت است و شناسایی عوامل مؤثر بر خودمراقبتی مانند نشانههای هیجانی، معنویت و شفقت به خود میتواند ما را در کنترل بهتر این نوع بیماری یاری کند. مرور پیشینۀ پژوهشی نشان میدهد در حیطۀ خودمراقبتی دیابت نوع دو مطالعات اندکی وجود دارد، ازاینرو مطالعۀ حاضر درصدد بررسی نقش شفقت به خود بر خودمراقبتی دیابت از طریق نشانههای هیجانی و معنویت است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل ساختاری رابطه خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس نشانههای هیجانی و معنویت با میانجیگری شفقت به خود انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و از نوع مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعهآماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شهر تهران در سال 1400-1399 بود که به روش نمونهگیری در دسترس، 423 نفر از بیمارستانهای شریعتی، امام خمینی(ره) و پلیکلینیک تخصصی سلامت و دیابت تابان انتخاب شدند. به منظور جمعآوری دادهها از پرسشنامههای خودمراقبتی دیابت نوع 2 (نعمتیزاده و همکاران، 1400)، نشانههای هیجانی (واردنر و همکاران، 2010)، شفقت به خود (نف، 2003) و معنویت (پارسیان و دونینیگ، 2009) استفاده شد. همچنین دادههای پژوهش با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرمافزارهای SPSS-24 وAMOS-24 تحلیل شدند. یافته ها: یافتههای این پژوهش نشان داد اثرکل نشانههای هیجانی (0/01 >P، 0/274- =β)، معنویت (0/01 >P، 0/485 =β) و شفقت به خود (0/01 >P، 0/369 =β) بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در سطح 0/01 معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد اثر غیرمستقیم نشانههای هیجانی (0/01 >P،4 0/16- =β)، معنویت (0/01 >P، 0/098 =β) بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در سطح 0/01 معنادار بود. بر این اساس مشخص شد شفقت به خود اثر نشانههای هیجانی بر خودمراقبتی را به صورت منفی و اثر معنویت بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری میکند. همچنین نتایج حاکی از آن بود که متغیرهای معنویت، نشانههای هیجانی و شفقت به خود در مجموع 51 درصد از واریانس خودمراقبتی را در مبتلابان به دیابت نوع 2 تبیین میکنند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد شفقت به خود در رابطۀ بین نشانههای هیجانی و معنویت و خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، نقش میانجی دارد، ازاین رو افزایش خودشفقتی در این بیماران میتواند با کنترل نشانههای هیجانی منفی مانند افسردگی و اضطراب و افزایش معنویت در ارتقای خودمراقبتی این بیماران تأثیرگذار باشد.
Background: Diabetes is a chronic, growing disease with serious and important physical and mental consequences. Self-care is very important in controlling this disease, and identifying factors affecting self-care such as emotional symptoms, spirituality, and self-compassion can help us better control this type of disease. A review of the research background shows that there are few studies in the field of type 2 diabetes self-care, so the present study tries to investigate the role of self-compassion on diabetes self-care through emotional symptoms and spirituality.
Aims: The present study was conducted with the aim of investigating the structural model of the self-care relationship of patients with type 2 diabetes based on emotional symptoms and spirituality with the mediation of self-compassion.
Method: The design of the current research was descriptive-correlational and structural equation modeling. The statistical population of the study included all patients with type 2 diabetes in Tehran in 2020-2021, 423 of whom were selected from Shariati, imam Khomeini hospitals, and Taban specialized health and diabetes polyclinic using available sampling method. In order to collect data, type 2 diabetes self-care questionnaires (Neamatizade et al., 2022), emotional symptoms (Wardenaar et al., 2010), self-compassion (Neff, 2003) and spirituality (Parsian & Dunning, 2009) were used. Also, research data were analyzed using structural equation modeling method and SPSS24 and AMOS24 software.
Results: The findings of this research showed that the overall effect of emotional symptoms (β=0.274, P Also, the results showed the indirect effect of emotional symptoms (β=-0.164, P
Conclusion: According to the obtained results, it seems that self-compassion has a mediating role in the relationship between emotional symptoms and spirituality and self-care of type 2 diabetes patients. Therefore, increasing self-compassion in these patients can be effective in improving the self-care of these patients by controlling negative emotional symptoms such as depression and anxiety and increasing spirituality.