چکیده:
گردشگران میتوانند محیطزیست را به خطر بیندازد، باعث تغییر آن شده و اثرات منفی بسیار زیادی در آن به بار آورند اما شناخت صحیح فعالان گردشگری از آموزههای دین و بزرگان آن درباره حفظ محیطزیست و پایبندی به این ارزشها میتواند به کنترل و نظارت رفتار صحیح خود و گردشگران در محیطهای طبیعی کمک نماید؛ ازاینرو نحوه تأثیر آموزههای اسلامی-رضوی بر خرید محصولات و خدمات گردشگری دوستدار طبیعت هدف این پژوهش میباشد. نوع پژوهش توسعهای/کاربردی و توصیفی/پیمایشی بوده و جمعآوری دادهها، براساس پرسشنامهای متشکل از 37 سؤال و انتخاب هدفمند نمونه 102 نفری از فعالان صنعت گردشگری انجام گرفته است. یافتههای پژوهش از تأثیر مثبت متغیر آموزههای اسلامی-رضوی بر جمعگرایی فعالان گردشگری حکایت دارد. همچنین بر مبنای یافتههای پژوهش، میان جمعگرایی با دغدغه زیستمحیطی و تمایل به پرداخت، سواد زیستمحیطی با تمایل به پرداخت، دغدغه زیستمحیطی با تمایل به پرداخت برای محصولات و خدمات سبز گردشگری ارتباط وجود دارد اما میان آموزههای اسلامی-رضوی با سواد زیستمحیطی و سواد زیستمحیطی با دغدغه زیستمحیطی ارتباط معناداری مشاهده نگردید. تبیین کاربردی دیدگاههای محیطزیستی اسلامی-رضوی در حوزههای گردشگری و ثبت روز ملی محیطبان مصادف با میلاد امام هشتم براساس نتایج این پژوهش پیشنهاد میشود.
Tourism can endanger the environment, change it and have many negative effects on it. Proper knowledge of tourism activists about the emphasis of Islam in the field of environment and adherence to these laws will help solve the problems of the country's natural resources and attractions, at least in the tourism sector; Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of their adherence to the environmental Islamic-Razavi rules on the willingness to pay for green and nature-friendly products. Data collection for the research, being a developmental-applied and descriptive- quantitative survey, was accomplished on the basis of a questionnaire consisted of 37 questions that was distributed using the purposive sampling method. The final useful sample consists of tourism activists. Findings of the research revealed there's a positive effect of adherence to the environmental Islamic-Razavi rules on collectivism. Also, based on the research findings, there were relationships between collectivism and environmental concern, and willingness to pay, environmental literacy and willingness to pay, environmental concern and willingness to pay for tourism nature-friendly products, but there were not significant relationships between adherence to Islamic rules and environmental literacy, and environmental literacy and environmental concern.
خلاصه ماشینی:
تبييـن کاربـردي ديدگاه هـاي محيـط زيسـتي اسـلامي رضـوي در حوزه هـاي گردشـگري و ثبـت روز ملـي محيط بـان مصـادف بـا ميـلاد امـام هشـتم (علیه السلام) بـر اسـاس نتايج ايـن پژوهش پيشــنهاد مي شــود.
مصــارف زايــد، تشـريفاتي و تجملاتـي بـا هـدف تفريـح و سـرگرمي ، از نمودهـاي اسـراف اسـت و بـزرگان ديـن از جملـه امـام رضـا (علیه السلام) بـا تشـويق بـه قناعـت ، آن را بـا حفـظ شـخصيت و ارزشـمندي جايـگاه و رهــا کــردن هزينه هــاي فزون طلبــي همــراه مي دانند(مجلســي ، ۱٤٤۰ق ، ج ۷٥ :۳٤۹)؛ بنابرايـن آموزه هـاي ديـن اسـلام و بـزرگان آن از همـان ابتـدا بـر حفـظ صحيـح منابـع در اختيـار (اسـراف نکـردن ) و تحويـل آنـان بـه نسـل هاي آينـده (تحويـل امانـت ) تأکيـد داشـتند.
اگرچـه تلاش هايـي بـراي بررسـي تأثيـر ديـن بـر رفتارهـاي حامـي محيط زيسـت توســط پژوهشــگران صــورت گرفتــه اســت (نبوي و شــهرياري ، ۱۳۹۳؛ حبيبــي و ابراهيم پــور، ۱۳۹۳؛ حاجــي زاده ميمنــدي و همــکاران ، ۱۳۹۳)، امــا مطالعــات دربــارٔە برخــي آموزه هــاي اسـلامي ماننـد معـارف رضـوي و تأثيـر آن هـا بـر تمايـل بـه پرداخـت در حـوزٔە صنعت گردشـگري هنـوز بسـيار محـدود اسـت .
۳. براي افزايش دغدغۀ محيط زيستي فعالان گردشگري ؛ • ثبت روز ملي محيط بان مصادف با ولادت امام رضا (علیه السلام)، • ايجــاد تشــکل هاي محيــط زيســتي در ميــان فعــالان گردشــگري بــراي برگــزاري مناظــره و تبــادل نظريــات و تجربيــات بــا محوريــت آموزه هــاي اســلامي رضــوي .