چکیده:
بعد از فروپاشی شوروی، ترکیه اولین کشوری بود که استقلال جمهوری آذربایجان را به رسمیت شناخت و تلاش کرد از خلأ ژئوپلیتیکی به وجود آمده، جهت افزایش نفوذ خود در جمهوری آذربایجان که اشتراکات فرهنگی و زبانی زیادی با این کشور دارد، استفاده کند. بحران قرهباغ از مهمترین مسائل پیشروی سیاست خارجی ترکیه پس از فروپاشی شوروی بود. ازاینرو، در دهه 1990، عمدهترین روابط دو کشور در ارتباط با حمایت ترکیه از جمهوری آذربایجان در مقابل ارمنستان بود. از آغاز قرن حاضر، آنکارا و باکو با همکاری در زمینه پروژههای زیربنایی بزرگ در حوزه انرژی روابط خود را گسترش دادند. عمیق این روابط در جنگ دوم قرهباغ بیشتر شد و با اعلامیه شوشی به اوج خود رسید. این اعلامیه، نقشۀ راه آینده روابط دو کشور را ترسیم میکند و بر شعار یک ملت دو دولت باکو و آنکارا صحه میگذارد. ازاینرو، این مقاله با روشی توصیفی تحلیلی و با بهرهگیری از نظریه سازهانگاری بهعنوان یکی از رویکردهای روابط بینالملل که توجه ویژهای به مؤلفه «هویت» و نقش آن در شکل دادن به منافع و سیاستها دارد، تلاش شده است به این پرسش که پانترکیسم چه نقشی در تکوین و تعمیق اتحاد راهبردی باکو – آنکارا داشته است و این اتحاد چگونه و در چه ابعادی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیر میگذارد؟ پاسخ داده شود. فرضیهای که در پاسخ به این پرسش مطرح میشود این است که پانترکیسم نقش تسهیلکننده در اتحاد راهبردی باکو و آنکارا داشته است و اتحاد این دو در ابعاد ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تهدید میکند. در این پژوهش، روش گردآوری اطلاعات نیز بهصورت استفاده از منابع مکتوب اعم از کتب، مقالات، اسناد و دادههای اینترنتی است.
After the collapse of the Soviet Union, Turkey was the first country that recognised the independence of the Republic of Azerbaijan. This country uses the geopolitical vacuum to increase its influence in the Republic of Azerbaijan, which have many cultural and linguistic similarities in common. Since the appearance of this century, Ankara and Baku have expanded their cooperation in the field of infrastructure projects and energy. These relations increased during the Second Karabakh War and reached its peak with the Shushi Declaration. This declaration outlines the role of the future relations between the two countries and endorses the slogan of “one nation and two governments”. Therefore, this article tries to answer this question with a descriptive analytical method of relationships and by using the constructivist theory as one of the international perspectives that especially pays attention to the "identity" and its role in shaping policies. What is the role of panturkism The development and deepening of the Baku-Ankara strategic alliance? and how and in what ways does this alliance affect the national security of the Islamic Republic of Iran? The hypotheses raised in response to this question is that pan-Turkism creates important functions in the alliance of Baku and Ankara, which puts these two in the in a new array of geopolitical, geoeconomic and geocultural in front of the the national security of the Islamic Republic of Iran. In this research, the method of data collecting is using written sources e.g. books, articles, documents and internet data.
خلاصه ماشینی:
پانترکيسم و اتحاد راهبردي باکو - آنکارا 1 مهرداد صالحييگانه چکيده / بعد از فروپاشي شوروي ، ترکيه اولين کشوري بود که استقلال جمهوري آذربايجـان را بـه رسـميت شناخت و تلاش کرد از خلأ ژئوپليتيکي به وجود آمده ، جهـت افـزايش نفـوذ خـود در جمهـوري آذربايجان که اشتراکات فرهنگي و زباني زيادي با اين کشور دارد، استفاده کنـد.
ازاين رو، اين مقالـه بـا روشـي توصـيفي تحليلي و با بهره گيري از نظريه سازه انگاري به عنوان يکي از رويکردهاي روابط بين الملل کـه توجـه ويژه اي به مؤلفه «هويت » و نقش آن در شکل دادن به منافع و سياست ها دارد، تلاش شده اسـت بـه اين پرسش که پان ترکيسم چه نقشي در تکوين و تعميق اتحاد راهبردي باکو – آنکارا داشته اسـت و اين اتحاد چگونه و در چه ابعادي بر امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران تأثير مي گذارد؟ پاسـخ داده شود.
٣. تأثير اتحاد ترکيه و جمهوري آذربايجان بر امنيت ملي ايران والتر ليپمن از پيشگامان ارائه کننده تعريف مفهوم امنيت ملي معتقد اسـت زمـاني مـي تـوان گفت يک ملت امنيت دارد که بتواند ارزش هاي اساسي خود را بدون توسل بـه جنـگ حفـظ کند و در صورت اقدام به جنگ نيز بتواند با پيروزي در آن ، ارزش هـاي خـود را حفـظ کنـد.