چکیده:
گسترش فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی و آثار چشمگیر آن در ابعاد مختلف زندگی مردم به ویژه حریم خصوصی افراد سبب بروز مخاطرات و آسیبهای غیرقابل جبرانی اعم از مادی و معنوی در خصوص نقض حریم خصوصی افراد شده است. مصادیق مورد بحث در حریم خصوصی عبارتاند از حریم جسمانی و حریم اطلاعات و ارتباطات که هرکدام از این موارد به نمونههای متفاوتی تقسیم میگردند. در مقاله پیش رو سعی بر آن شده است که در پاسخ به بررسی این سوالات، موضوع جرم هتک حیثیت رایانهای چیست و مجازات آنها در مقایسه با هتک حیثیت سنتی چیست و حمایت قانون از افراد که مورد هتک حیثیت رایانهای چگونه است؟ بپردازد. این مقاله به دنبال آن است که جرائم هتک حیثیت فارغ از مباحث عمومی آن، در فضای مجازی مورد بحث قرار گیرند و با توجه به مستندات قانونی و تعمیم آن به فضای مجازی، مسئولیت مدنی این جرم و ارکان مربوطه به آن و ادله ارائه شده در این خصوص آشکار گردد تا در پایان چگونگی شرایط جبران خسارت در مورد این جرائم در فضای مجازی با توجه به قواعد و مقررات موجود، در خصوص مطالبه زیانهای وارده، مشخص شود.
خلاصه ماشینی:
ارتکاب اين نوع از افعال مجرمانه در حقيقت باعث تعرض به تماميت معنوي شخص بزه ديده و منجر به تضعيف و تحقير شخصيت و کرامت وي ميشود و قانون گذار کشورهاي مختلف دنيا نيز در اين راستا در مقام حمايت کيفري يعني جرم انگاري هتک حيثيت و تعيين ضمانت اجراي کيفري براي آن برآمدند (قدسي، ١٣٨٩).
در نظام حقوقي ايران هم اين مسئله يعني هتک حيثيت جرم شناخته شده است ؛ اما امروزه به لحاظ پيشرفت در عرصه تکنولوژي و صنعت به ويژه بسط و توسعه صنعت کامپيوتر و رايانه ، اين امر يعني تعرض به حيثيت و شرافت انساني و نشر اکاذيب به منظور تشويش اذهان عمومي در قالب خيلي گسترده از طريق ابزار الکترونيکي به نام رايانه از طريق شبکه هاي اينترنتي و ماهواره اي و در فضاي سايبر ارتکاب مييابد که آثار وخامت بار اجتماعي آن به مراتب خيلي بيشتر از هتک حيثيت سنتي و غير رايانه اي است .
مباني نظري حمايت از حريم شخصي افراد چرا بايد از هويت اشخاص حمايت شود و براي آن حقوقي در نظر گرفته شود؟ براي پاسخ به اين سؤال ميتوان به نظريه حقوق فطري و اخلاقي و قرارداد اجتماعي و حمايت از آزادي و استقلال ، حمايت از آبرو و حيثيت و حمايت از شأن و منزلت و کرامت انسان اشاره کرد: 355 نظريه حقوق فطري: حقوق فطري يا همان حقوق طبيعي قواعد حقوقي اساسي و ثابتي است که برتر از اراده دولت ها بوده و همه انسان ها صرف نظر از هرگونه ويژگي يا خصوصيتي، در هر زمان و مکاني استحقاق بهره مندي از آن را دارند.