چکیده:
یکی از آسیب های اجتماعی پرخطر که جامعه بشری از بدو ایجاد تاکنون به آن مبتلا بوده است خشونت است و در این بین، خشونت در خانواده پرخطرترین و پرهزینه ترین نوع خشونت است. خشونت در خانواده مانند هر پدیده اجتماعی دیگر از عواملی ناشی می گردد که برای مبارزه با آن، ابتدا باید این عوامل شناسایی گردد. ازاین رو، پژوهش حاضر به منظور شناخت عوامل خشونت در خانواده در راستای فراهم سازی زمینه مبارزه با آن، عوامل فردی و اجتماعی این نوع از خشونت را با بهره مندی از آیات قرآن، روایات تفسیری، نظرات مفسران و همراه کردن نتایج تحقیقات میدانی به روش توصیفی-تحلیلی تبیین کرده است. نتایج پژوهش نشان می دهد عواملی مانند حسادت بین فرزندان یا زوجین، سوءظن بین زوجین، عدم شناخت زوجین از یکدیگر یا عدم شناخت والدین نسبت به فرزندان، تبعیض بین فرزندان به ویژه بین برادران و خواهران ناتنی، فقر و فرهنگ عمومی نقش مؤثری در وقوع خشونت در خانواده دارند. گفتنی است که بحث از عوامل خشونت، امری مهم و اساسی است که اگر نگوییم اهمیت آن در مبارزه با خشونت بیشتر از بحث از راهکارهای پیشگیری از خشونت است، کمتر از آن هم نیست. لیکن ورود به راهکارها مجالی جداگانه می طلبد و این پژوهش ظرفیت بحث از عوامل و راهکارها را با هم ندارد. ازاین رو، مطالعه راهکارها را به فرصتی دیگر وامی گذاریم.
One of the most dangerous social harms that human society has suffered from since its inception is violence, and among these, violence in the family is the most dangerous and costly type of violence. Violence in the family, like any other social phenomenon, is caused by factors that must be identified in order to combat it. Therefore, the present research in order to understand the factors of violence in the family in order to prepare the ground for combating it, the individual and social factors of this type of violence with the benefit of Quranic verses, interpretive narrations, comments of commentators and combining the results Field research has explained by descriptive analytical method. The results of the research show that factors such as jealousy between children or couples, suspicion between couples, couples not knowing each other or parents not knowing their children, discrimination between children, especially between half brothers and sisters, poverty and public culture play an effective role in the occurrence of violence in the family. It should be said that the discussion of the causes of violence is an important and fundamental matter, if not to say that its importance in fighting violence is more than the discussion of ways to prevent violence, it is not less than that. But getting into solutions requires a separate space and this research does not have the capacity to discuss factors and solutions together. Therefore, we leave the study of solutions to another opportunity.
خلاصه ماشینی:
ازاين رو، پژوهش حاضر به منظور شناخت عوامل خشونت در خانواده در راستاي فراهم سازي زمينه مبارزه با آن، عوامل فردي و اجتماعي اين نوع از خشونت را با بهرهمندي از آيات قرآن ، روايات تفسيري ، نظرات مفسران و همراه کردن نتايج تحقيقات ميداني به روش توصيفي -تحليلي تبيين کرده است .
لذا در موضوع خشونت در خانواده و مبارزه با آن، قرآن کريم به عنوان يکي از منابع مهم و اصلي گزاره ها و آموزه هاي اسلامي به عوامل اين پديده پرداخته است .
نکته حائز اهميت اين است که اين آمار تنها آمار قتل هاي ناشي شده از شکاکيت است ، ليکن اگر آمار خشونت هاي ديگر جسمي از قبيل ضرب و جرح ، موکشيدن و نيز انواع خشونت هاي رواني و مالي ناشي از شکاکيت را به آمار فوق بيفزاييم ، وضعيت جامعه ما بسيار نگران کننده خواهد بود و نشان ميدهد که عليرغم منتسب بودن ما به دين اسلام ، چقدر ما از آموزه هاي اسلامي درباره نداشتن سوءظن به ديگران به ويژه به اعضاي خانواده فاصله گرفته ايم .
در پژوهشي که در سال ١٣٨٦ روي پنجاه زوج تهراني صورت گرفته است از نظر زنان شرکت کننده در پژوهش و نيز از نظر حدود پنجاه صاحب نظر و متخصص رشته هاي مختلف بهداشت ، پزشکي ، علوم اجتماعي ، حقوق ، تعليم و تربيت و معارف اسلامي حاضر در اين پژوهش ، يکي از مهم ترين عوامل زمينه ساز خشونت در خانواده سوءظن و بدگماني است (احمدي و همکاران ، ١٣٨٧، ٧٠).