چکیده:
اساس زندگی در جوامع روستایی و عشایری، کار است. هر فرد روستایی یا عشایری از صبح زود کارش را آغاز میکند و تا غروب آن را ادامه میدهد؛ از این رو اغلب در چنین جوامعی استراحت و تعطیلات چندان وجهی ندارد. عجینبودن کار و تلاش با زندگی این مردم، دلیلی روشن و قانعکننده است که این مردم در هنگام کار طولانی و طاقتفرسای خود، اشعار و ابیاتی را زمزمه کنند تا ضمن لذّت بردن از کار، دیگران را به انجام کار تحریض کنند. هرچند این اشعار و سرودها در همۀ جنبههای زندگی این مردم حضوری فعّال دارند اما اشعار و سرودههای مرتبط با امور کشاورزی و دامداری رنگ دیگری دارند. از آنجا که از گذشتهها شغل غالب مردم لرستان کشاورزی و دامداری بودهاست، برای هر بخش از کارهای مرتبط، اشعاری را زمزمه میکردهاند. مضمون اغلب این اشعار طلب فزونی محصول از خداوند، شکرگزاری به خاطر محصول و افزودن روحیه در انجام کار است. در این مقاله، پس از بیان مطالبی در مورد لر و لرستان و چیستی و چرایی کارآواها، به تبیین مضامین و موضوعات و معرفی بخشهای مختلف این کارآواها و ذکر نمونههایی از آنها پرداخته شده است.
Work is the foundation of life in rural and agricultural communities. Villagers or nomads begin their labor early in the morning and work until late at night. They spend their whole lives for work, and producing. As a result, leisure and vacation are uncommon in such societies. Existing a continuous link between labor and effort in these people's life is a clear and convincing motivation for them to whisper lyrics and poems throughout their long and laborious hard work. By doing so, they can either enjoy their work or motivate others to accomplish their task. Although these lyrics or poems are present in all aspects of these people's lives, the lyrics and songs concerning farming have a particular atmosphere. Because farming and animal ranching has always been the primary activities of the people in Lorestan, they make specific lyrics for each aspect of these ones. The majority of these lyrics and poems are about asking God to produce more crops, thanking God for the harvests, and boosting assurance to keep working. In this paper, in addition to describing the various aspects of these work songs, examples of them will be provided; so that the reader got more informed about their contents.
خلاصه ماشینی:
- يکي ديگر از مقاله هايي که به اين موضوع پرداخته است ، مقاله اي با عنوان «ويژگيهاي آواها و ترانه هاي کار کاسبان محلي در بازارهاي سنتي رشت » است که جواد نظري مقدم نوشته است و در فروردين ۱۴۰۰ در مجلۀ فرهنگ و ادبيات عامه منتشر شده است .
- مقاله ديگري که بخشي از ويژگيهاي کارآواها را مورد بررسي قرار داده است ، مقالۀ «وزن اشعار کار» است که تکتم بهرامي و همکاران نوشته اند و در خرداد ۱۴۰۰ در دوماهنامۀ فرهنگ و ادبيات عامه منتشر شده است .
در اين بخش به برخي از اين ويژگيها اشاره ميشود: همان گونه که از عنوان آن ها برميآيد، اشعار کار همراه با کار فيزيکي و همزمان با آن خوانده ميشوند؛ سرايندٔە اين اشعار همانند ديگر انواع ادبيات عاميانه ، به روشني مشخص نيست ؛ اين اشعار غالباً گروهي خوانده ميشوند و گاه يک نفر، بخش عمده اي از اين اشعار را ميخواند و ديگران تنها بخش هاي از آن را تکرار ميکنند؛ از مهم ترين و عموميترين مضامين اين اشعار، سپاس از خداوند و دعا براي افزايش نتيجه و محصول کار، تبيين توانايي و مهارت افراد در انجام کار و غيره است .
۵. کارآواها در لرستان در جامعۀ عشايري لرستان همانند ديگر جوامع عشايري، زندگي مبتني بر کار و تلاش در اغلب ساعات شبانه روز است و همزمان با انجام اين کارها اشعاري زمزمه ميشود؛ به عنوان مثال ميتوان به اشعاري که در هنگام شيردوشي، مشک زني، درو، خرمن کوبي، برنج کوبي، شخم زدن زمين ، پشم چيني و ديگر کارهايي که در جوامع عشايري متداول است اشاره کرد.