چکیده:
قرآن کریم زنان را همچون مردان در سرنوشت جامعه مؤثر میداند، ازاینرو برخی ویژگیهای آنها را به نیکی یاد کرده و بعضی نکات اعتقادی، اخلاقی و رفتاری آنها را برشمرده است، آسیه (س)، همسر فرعون از جمله این زنان است که قرآن، دو مرحله حساس و تأثیرگذار از زندگی وی را روایت کرده است که بیانگر نقش مهم زنان در مسائل اجتماعی - سیاسی است. پژوهش حاضر با تحلیل آیات مربوط به حضرت آسیه (س) و با بهرهگیری از منابع تاریخی، روایی و تفسیری، در پی تبیین نقش ویژگیهای شخصیتی حضرت آسیه (س) در زوال حکومت فرعون و پیروزی حضرت موسی (ع) میباشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد حضرت آسیه (س)، ابزار تحقق اراده الهی در نجات جان موسی (ع) بوده و حضور فعال و بصیرت بخش در عرصههای سیاسی - اجتماعی داشته است و بهعنوان یکی از نزدیکترین افراد به فرعون، با ایمان به موسی (ع)، ابهت فرعون را شکسته و برای همه مردان و زنان عصر خویش و عصرهای بعد، در آزاداندیشی و استقلال فکری و عدم تأثیرپذیری از فساد محیط، الگو میباشد.
The Holy Qur'an considers women as influential in the destiny of society as men, so it mentions some of their characteristics and enumerates some of their doctrinal, moral and behavioral points. It narrates a sensitive and influential stage of her life that shows the important role of women in socio-political issues. The present study seeks to explain the role of personality traits in the decline of Pharaoh's rule and the victory of Prophet Moses (pbuh) by analyzing the verses related to the Prophet (pbuh) and using historical, narrative and interpretive sources. Findings show that Hazrat Asiya (PBUH) was the instrument of realization of the divine will in saving the life of Moses (PBUH) and had an active and insightful presence in the socio-political arenas and as one of the closest people to Pharaoh, with faith in Moses (PBUH) ), Has broken the majesty of Pharaoh and is a model for all men and women of his time and later ages, in free thinking and intellectual independence and not being affected by environmental corruption.
خلاصه ماشینی:
حضرت آسيه (س ) نمونه شخصيتي بود که اثبات کرد در فضاي خفقان فرعوني هم ميتوان نفس تازه اي در کالبد جان آزادانديشان دميد؛ لذا قرآن بدون توجه به جنسيت ، از ايشان به عنوان الگو ياد کرده است (تحريم :١١) آن هم در شرايطي که عرب ها ارزش چنداني براي زن در جامعه قائل نمي شدند، شرمندگي پدران از داشتن فرزند دختر (نحل : ٥٩) و زنده به گور کردن آن ها (تکوير: ٩) بخشي از جايگاه زن در زمان نزول قرآن را نشان مي دهد؛ قرآن کريم برخلاف نظر بيشتر مردم عصر نزول ، معيار کرامت را تقوا معرفي کرد (حجرات : ١٣) و در آيات متعددي از حضور زنان در کنار مردان سخن به ميان آورد (نساء: ١٢٤؛ نحل : ٩٧؛ احزاب : ٣٥، ٥٨ و ٧٣؛ توبه : ٧٢؛ فتح : ٥؛ حديد: ١٢، بروج ١٠، غافر: ٤٠).
پژوهش حاضر به دنبال تبيين چرايي اين جايگاه است تا با تحليل آيات مربوط به شخصيت ايشان و بهره گيري از منابع تاريخي، سنن ، روايي و تفسيري روشن کند که ويژگيهاي شخصيتي حضرت آسيه (س ) چگونه در زوال حکومت فرعون مؤثر بوده و به پيروزي نهضت حضرت موسي (ع ) ياري رسانده است ؟ پيشينه پژوهش درباره نقش زنان در حکومت ها از ديدگاه تعاليم اسلام آثاري تدوين شده است ؛ از جمله زهرا يوسفيان در نشريه نامه جامعه ، به بررسي عرصه هاي حضور زنان در دوره حکومت امام علي (ع ) پرداخته است (يوسفيان ، ١٣٩٤: ٩١ – ١١٤).