چکیده:
ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﯾﮑﯽ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ و ﮐﻠﯿﺪی ﮐﻪ در رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎی اﻓﺮاد، در ﺗﻤﺎم ﻋﺮﺿﻪ ﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ دارد. ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ اﻓﺮاد آن ﺟﺎﻣﻌﻪ دارد. ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﻫﻢ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻌﺜﺖ اﻧﺒﯿﺎء اﻟﻬﯽ را ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ و ﺗﺰﮐﯿﻪ آﻧﻬﺎ از آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎی اﻋﺘﻘﺎدی و اﺧﻼق ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ. اﻣﺮوزه ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻫﻢ روی ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻮدک ﺑﺸﺘﺮﯾﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺰاری را ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺗﺎ در آﯾﻨﺪه از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ در ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی ﻫﺎی ﮐﻼن ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺮﺑﯿﺖ، ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ در ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻮدک دارد، اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. در ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ و رواﯾﺎت ﺑﻪ ﺳﻦ ﮐﻮدک، ﻣﺤﯿﻂ زﻧﺪﮔﯽ آن ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪ و ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮآﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ اﺧﻼﻗﯽ ﮐﻮدﮐﺎن از ﻣﻨﻈﺮ ﻗﺮآن و رواﯾﺎت را ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﺋﯿﻢ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺮﺑﯿﺖ دﯾﻨﯽ در ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﺧﺎﻧﻮاده و ﺟﺎﻣﻌﮥ دﯾﻨﯽ، ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻧﻮ و ﺟﺪﯾﺪی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻧﯿﺎز اﻣﺮوزی ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮی و در ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﯿﺎن ﮔﺮدد.
خلاصه ماشینی:
(اسراء/24) با توجه به تعاریف متعدی که از تربیت بیان گردید، به نظر میآید که تربیت در لسان عرب به معنای شکوفا کردن و رشد دادن استعدادهای انسان در جهت کمال به همراه مربی و پرورش دادن میباشد؛ کما اینکه راغب اصفهانی در مفردات الفاظ قرآن، به آن اشاره دارد و تربیت را از ریشه الرَبّ گرفته و آن را به معنای پرورش دادن میداند و همچنین احمد بن فارس در کتاب معجم المقاییس اللغه ریشه تربیت را از الربوۀ گرفته که به معنای مکانی مرتفع را گوید و در ادامه آن را به معنای « اذا غذَوته» هم گرفته است به معنای غذا دادن و پرورش دادن و به رشد رسانیدن گرفته است، واژه تربیت که واژهای عربی، دارای دو ریشه است که از جهت معنا خیلی از هم بیگانه نیستند.
2-1) مفهوم اصطلاحی تعلیم و تربیت با توجه به این که برای تربیت، تعاریف متعددی از سوی اندیشمندان بیان شده است؛ اما با وجود اختلاف تعابیر، همگی به یک نتیجه اجماع دارند و آن رسیدن به قُرب الهی و کمال مطلق است که هر انسان، همواره باید به سوی آن در حرکت باشد.
لازم به ذکر است که تربیت کودک را میتوان نسبت به مراحل رشد وی نیز در نظر گرفت که در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است و طبق آن نویسندگان تربیتی با نظر به این مراحل، برای سن تربیت و موقعیت برخورد آموزشی با کودکان را نیز شرح دادهاند.
3. مراحل بعدی تأثیر محیط خانواده هنگام رشد کودک در شکم مادر است که باید پدر و مادر نیز به این محیط اولیه فرزند خود نیز توجه ویژهای داشته باشند.