چکیده:
دو قطب امتناع و امکان نظری و عملی در تمامیاندیشهها قابل ملاحظه بوده است که در حقوق اسلامینیز مشهود است. گروه ممتنعین در رواداری دینی و کثرتگرایی حقوقی، علی رغم ورود به دورانهای مدرنیته و پست مدرن، همچنان نظرات در خور و قابلی ارایه میکنند. از این دید، رواداری دینی با دیگران یا غیرممکن و یا در صورت امکان، در محدودههای خاصی از شریعت، قابل وصول است. به تبع آن، کثرتگرایی در حقوق هم برای آنان در همین حول، معنا مییابد. در مقابل، گروهی که عمدتا هم از نواندیشان دینی هستند، برآنند که شریعت اسلامیقابل تفسیر و تقسیم به ساحتهای گوناگون است. در این طیف نیز برخی این امکان را تا جایی میکشند که شریعت نه همه حقیقت که بخشی از حقیقت است. طیفی دیگر علیرغم ترسیم نسبت تساوی بین شریعت و حقیقت، راههای وصول به آن را متعدد میدانند. این تکثر درون گفتمانی باید با سایر ادیان، اندیشهها و گفتمانها، لاجرم قرین شود؛ زیرا لازمهی صلح جهانی این است که در نقاطی با سایرین متصل شد؛ خصوصا اگر دنبال صلح پایدار باشیم. صلح پایدار در حوزه حقوق بین الملل، تنها نبود جنگ نیست بلکه گامیبه سوی توسعه انسانی است. اگرچه واقعیتها چیزدیگری را نشان میدهد. این قلم در جهت تبیین و تحدید نظریه امتناع و رهیافتهایی در رواداری دینی و کثرتگرایی حقوقی و تاثیر متقابل آنها بر یکدیگر و امکان نیل به صلح پایدار از این طریق است. در حقوق بین الملل که عرصه حضور دولتهاست، در این خصوص نشانههایی از رواداری را میتوان ملاحظه کرد. پس باید در این خصوص نیز درنگی داشت. سوالات اصلی که قابل طرح است این است کهایا امکان رواداری دینی از نظر ممتنعین وجود دارد؟ درصورت امکان، حدود آن کجاست؟ روش به کار گرفته شده در این اثر تحلیلی-کاربردی است. بر این اساس با بررسی مفاهیم، روابط و حوزههای هر کدام از عناصر به کار گرفته شده در این اثر تبیین میشود تا با رهیافتهای عملی از طریق رواداری دینی و تکثر حقوقی، امکان نیل به صلح پایدار در عرصه جهانی حاصل شود.
خلاصه ماشینی:
تحدید نظریه امتناع اسلامیدر رواداری دینی و کثرتگرایی حقوقی در نیل به صلح پایدار ابوذر عبدی 1 چکیده دو قطب امتناع و امکان نظری و عملی در تمامیاندیشهها قابل ملاحظه بوده است که در حقوق اسلامینیز مشهود است.
این قلم در جهت تبیین و تحدید نظریه امتناع و رهیافتهایی در رواداری دینی و کثرتگرایی حقوقی و تاثیر متقابل آنها بر یکدیگر و امکان نیل به صلح پایدار از این طریق است.
بر این اساس با بررسی مفاهیم، روابط و حوزههای هر کدام از عناصر به کار گرفته شده در این اثر تبیین میشود تا با رهیافتهای عملی از طریق رواداری دینی و تکثر حقوقی، امکان نیل به صلح پایدار در عرصه جهانی حاصل شود.
نظرات فوق و بسیاری دیگر که قابل عرضه در وسعت این مقاله نیست به طور عمده در طیف نواندیشان دینی قرار میگیرند و جملگی، اشاره به چند ساحتی بودن دین دارند که عموماً هم به دنبال اتصال تجدد و سنت و به تبع آن جواز رواداری با سایر نحل و ادیان هستند.
دولتهایی با جوامع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی متفاوت که برای حضور خود در عرصه بین المللی به ناچار باید - در فقه اهل سنت این مبحث با سابقهای بیشتر و در قالب مفهوم منطقه العفو مطرح شده است ( حسن پور و برزویی، 1394: 51).
لذا در موضوع این اثر نیز وصول به صلح پایدار برای رسیدن به اهداف دیگر از جمله توسعه در مفهوم عام آن است.
هرچند مفهوم دهکده جهانی در این اندیشه ناممکن ولی عرصههای همکاری در حقوق بین الملل از جمله برای خود مسلمانان باز و عدم استفاده از آن نوعی خودزنی است.