چکیده:
اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی [1] در اصل به معنای اختلالات رفتاری است که از زمان کودکی آغاز میشود و اگر از راههای درمانی مناسب استفاده نشود، ممکن است تا نوجوانی و حتی میانسالی ادامه پیدا کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی با میانجیگری رضایت زناشویی در مادران شهر تهران بوده است. در این پژوهش توصیفی-همبستگی، جامعه آماری را کودکان پسر بیشفعال به همراه مادران آنها در شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند که به روش نمونهگیری هدفمند، تعداد 212 نفر از آنان بهعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتاند از پرسشنامههای عملکرد خانواده مدل مکمستر اپشتاین و همکاران (1978)، سلامت روانی دراگاتیس و زیکلزوراک (1973)، شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی کانرز، ارهاد، و اسپارو (1999)، و رضایت زناشویی انریچ از السون، فورنیر، و دراکمن (1987). ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تمامی مسیرهای مستقیم بهجز مسیر عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی معنادار بودند (05/0P>). همچنین، مسیرهای غیرمستقیم عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی با نقش میانجی رضایت زناشویی (01/0P>)، و نیز رابطه سلامت روانی با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی با نقش واسطهای رضایت زناشویی (01/0P>) معنادار بودند. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بوده و گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر شدت اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی کودکان برداشته است.
Attention Deficit Hyperactivity Disorder is originally a behavioral disorder that begins in childhood and could continue into adolescence and even middle age if appropriate therapies are not used. The aim of the present research was to design a structural model of the severity of a child’s attention deficit hyperactivity disorder based on family functioning and mother-child interaction with the mediating role of marital satisfaction in mothers dwelling in Tehran. In this survey, the statistical population consists of hyperactive male children along with their mothers in Tehran in 2021, among them 212 people were selected through purposive sampling method. The research tools are McMaster Epstein et al. (1978) family functioning questionnaires, Dragatis and Ziklzorak's mental health (1973), Connor, Arhad, and Sparrow's severity of attention deficit/ hyperactivity disorder (1999), and Enrich's marital satisfaction from Olson, Fornier, and Derakman (1987). The proposed model was evaluated using structural equation modeling. The results indicated that all direct paths were significant (P> 0.05), except family functioning path to severity of child’s attention deficit hyperactivity disorder. In addition, indirect paths of family functioning with the severity of child’s attention deficit hyperactivity disorder with the mediating role of marital satisfaction (P< 0/01), and also, mental health with the severity of child’s attention deficit hyperactivity disorder with the mediating role of marital satisfaction (P< 0/01), were significant. According to the results, the proposed model benefited from having a good model fit and has taken an important step towards understanding the factors affecting the severity of attention deficit/ hyperactivity disorder in children.
خلاصه ماشینی:
ir DOI: 10 طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی : نقش میانجی رضایت زناشویی در مادران دانشجوی دکتری روان شناسی کودکان استثنایی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد سیدحسین المدنی اسلامی ، اهواز، ایران .
هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی با میانجیگری رضایت زناشویی در مادران شهر تهران بوده است .
ابزار پژوهش عبارت اند از پرسشنامه های عملکرد خانواده مدل مک مستر اپشتاین و همکاران (١٩٧٨)، سلامت روانی دراگاتیس و زیکلزوراک (١٩٧٣)، شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی کانرز، ارهاد، و اسپارو (١٩٩٩)، و رضایت زناشویی انریچ از السون ، فورنیر، و دراکمن (١٩٨٧).
ازاین رو، بر اساس آنچه اشاره شد، هدف از انجام این پژوهش ، طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی با نقش میانجی رضایت زناشویی در مادران شهر تهران در سال ١٤٠٠ است .
بحث و نتیجه گیری پژوهش حاضر باهدف طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی با نقش میانجی رضایت زناشویی در مادران شهر تهران انجام شد.
نتایج نشان میدهد که رضایت زناشویی در رابطۀ بین عملکرد خانواده و سلامت روانی با شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی ١ نقش میانجی دارد.
طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی : نقش میانجی رضایت زناشویی در مادران ، روان شناسی افراد استثنایی، ١٢(٤٨)، ١- .