چکیده:
ظرفیت کسب، تفسیر و درک اطلاعات سلامت برای تصمیم گیری انجام رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت را می توان موضوع رابطه هدفمند این پژوهش تعریف کرد.رویکرد نظری عاملیت با تاکید بر فرصت و انتخاب برای تحلیل متغیرها و تبیین یافته ها مطرح شده است.روششناسی این پژوهش توصیفی و همبستگی بوده و جامعه آماری شهروندان بالای 18 سال مناطق شهری مشهد بر اساس نمونه ای برابر با 650 نفر بهصورت حجم متناسب با هر منطقه به صورت تصادفی ساده در نظر گرفته شده است.از ابزار پرسشنامه استانداردشده،توافق داوران جهت رسیدن به روایی محتوایی و ضریب پایایی سواد سلامت (822/ 0) و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت (800/ 0) استفاده شده است.نتایج بیانگر این است که بر اساس تحلیل فضایی خوشه بندی، میانگین وضعیت سواد سلامت به نسبت رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت به طور کل و متمایز در سطح مناطق شهری بهتر بوده است.وضعیت میانگین متغیر وابسته در سطح مناطق شهری چندان مطلوب نبوده است.متغیرهای زمینه ای با متغیرهای اصلی تحقیق رابطه معناداری نداشته اند.میزان و شدت روابط بین فرضیه های اصلی و فرعی در سطح معناداری کمتر از 05/ 0 در حد متوسط و بالابوده است.نتایج بتای رگرسیون نشان میدهد که مولفه های عملکردی،ارتباطی، انتقادی و پایه به ترتیب با مقدار، ضریب هبستگی69 درصد بیشترین تاثیر بر متغیر وابسته داشته اند.همچنین نتایج معادله پیشبینی میتواند 49 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند .
The capacity to acquire, interpret and understand health information to make decisions about health-promoting behaviors can be defined as the purposeful relationship of this study.The theoretical approach of agency has been proposed with emphasis on opportunity and choice to analyze variables and explain the findings.The methodology of this research is descriptive and correlational and the statistical population of citizens over 18 years of age in urban areas of Mashhad based on a sample of 650 people in terms of volume appropriate to each region is considered a simple random.The standardized questionnaire, judges' agreement was used to achieve content validity and reliability coefficient of health literacy (0.822) and health-promoting behaviors (0.800).The results indicate that based on the spatial analysis of clustering, the average health literacy status was better than the health-promoting behaviors in general and distinctly in urban areas.status of the dependent variable in urban areas has not been very favorableBackground variables did not have a significant relationship with the main variables of the research.The extent and intensity of the relationships between the main and secondary hypotheses are significantly less than0.05 on average and above.The beta regression results show that the functional,communication, critical and basic components with the value of 69% correlation coefficient, respectively,had the greatest effect on the dependent variable. Also,the results of the prediction equation can explain49% of the variance of the dependent variable.
خلاصه ماشینی:
درنهایت بر اساس چنین نتایجی میتوان به این نکته دست یافت که سواد سلامت ناکافی به عنوان یک مانع و خطر جدی در مراقبت های بهداشتی و سلامت عمل میکند و افراد را در درک توصیه ها، مهارتها و آموزشهای ارائه شده و نهایتاً اتخاذ رفتارهای سالم و خود مراقبتی با مشکل روبرو میسازد؛ بنابراین رفتار یادشده از مهم ترین معیارهای تعیین کننده سلامت افراد در نظر گرفته میشود که میتواند در ارتباط باسواد سلامت مورد تحلیل و تبیین قرار گیرد.
(Spencer, 2005 با توجه به مباحث مطرح شده و ضرورت ارتباط بین متغیرهای موردبحث باید اشاره به این کنیم که شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر ایران از موقعیت اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی خاصی برخوردار است ، تحقیقاتی که در ارتباط با رابطه سواد سلامت شهروندان در سطح مناطق شهری در طی سالهای اخیر انجام شده باشد، کمتر صورت گرفته است .
بر این مبنا پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به سؤالات زیر است : بهرهمندی شهروندان از میزان سواد سلامت و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و مؤلفه های آن چقدر است ؟ و رابطه معناداری بین این متغیرها در جهت ارتقاء کیفیت زندگی سلامت محوری وجود دارد؟ پیشینه پژوهش با توجه به منابع و ادبیات تجربی در حوزه موضوع موردمطالعه جدول ذیل در جهت غنای علمی موضوع موردبحث ، به اجمال به تشریح یافته های پژوهشی منتشر یافته میپردازد.
بر اساس نتایج جدول فوق باید به این نکته هم اشاره کرد که وضعیت میانگین سواد سلامت به نسبت متغیر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و ابعاد آن در بین جامعه موردمطالعه بهتر بوده است .