چکیده:
چکیدهاعجاز بلاغت هر سوره آیینه ای از اعجاز قرآن است. پرداختن به سبک شناسی سوره ها دریچه ای از این اعجاز را به روی ما میگشاید. سوره شعرا جز سوره های طواسین است.این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی با معیارهای سبک شناسی در صدد بررسی زیبایی های ادبی سوره شعرا در سه سطح آوایی، واژگانی، بلاغی و دستوری پرداخته و به دنبال گشودن دریچه ای از اعجاز آیات قرآن است. این سوره در سطح آوایی دارای موسیقی و توازن آوایی و از عناصری چون سجع، طباق و تصدیر و واج آرایی بهره برده است؛ استفاده از حروف به جا در آیات باعث نظم آهنگین بودن سوره شده است. در سطح واژگانی باتوجه به کلمات تکذیب، رب العالمین، تقوا که بسیار در این سوره به کار رفته است هدف سوره تسلی خاطر پیامبر نسبت به تکذیب پروردگار و آیات قرآن بر اثر نشناختن و بی تقوایی است و محوریت اصلی سوره تکذیب رب العالمین است. عناصر بلاغی چون تکرار، التفات، توازن نحوی، استعاره، مجاز عقلی و تشبیه در موسیقیایی و زیباشناختی سوره شعرا اثر گذار بوده است. همه این ها نشان دهنده ساختار منسجم و موسیقیایی این سوره است که از وجوه اعجاز بیانی است.
The miracle of rhetoric in each surah is a mirror of the miracle of the Qur'an. Dealing with the stylistics of the suras opens a window of this miracle for us. Surah Al-Shu'ara is one of the Surahs of Tawasin. This article uses a descriptive-analytical method with stylistic criteria to study the literary beauty of Surah Al-Shu'ara in three levels: phonetic, lexical, rhetorical and grammatical, and seeks to open a window of miracles of Quranic verses. This surah has phonetic music and balance at the phonetic level and has used elements such as prostration, tabaq, tasdir and phonology; The use of letters in the verses has caused the rhythmic order of the surah. At the lexical level, according to the words of denial, Lord of the Worlds, piety, which is widely used in this surah, the purpose of the surah is to console the Prophet regarding the denial of God and verses of the Qur'an due to ignorance and impiety, and the main focus of the surah is the denial of the Lord of the Worlds. Rhetorical elements such as repetition, attention, syntactic balance, metaphor, rational metaphor and simile have been effective in the music and aesthetics of Surah Al-Shu'ara. All this shows the coherent and musical structure of this surah, which is one of the expressive miracles.
خلاصه ماشینی:
لذا در اين نوشتار که با روش توصيفي تحليل با معيارهاي سبک شناسي به بررسي زيبايي هاي ادبي سوره شعراء پرداخته در صدد پاسخ به اين سوالات که تحليل زباني سوره شعراء در سطح آوايي چگونه است ؟ آيا سوره شعراء داراي توازن آوايي از لحاظ متن ســوره مي باشد و اين در نظم سوره اثرگذار است ؟ ساختار موسيقيايي سوره شعراء چگونه است ؟ در ســطح واژگان ، واژگان اين سوره توانسته است ارتباط ارگانيک لازم را بين اين سوره برقرار سازد؟ و از چه نظر باعث آفرينس ادبي سوره شعراء شده است ؟ سوره شعراء در سطح دستوري و بلاغي چگونه است و به چه عناصري توجه داشته است ؟ ١-١- پيشينه تحقيق درخصوص ســوره شعراء مقاله هايي نوشته شده اســت ؛ مقاله اي با عنوان «نگاه وحي به شــاعر، با تکيه بر سوره شعراء» نوشــته حسن رضاي و علي بيدگلي تمسکي که نظر قرآن را درباره شــعر و شــاعر با توجه به آيات سوره مبارکه شــعراء بيان مي کند.
ازجمله آيات ديگر که اين آرايه در آن به کار رفته است عبارت اند از: ﴿قالوا سواء علينا أوعظت أم لم تکن من الواعظين ﴾ (شعراء/١٣٦) ﴿قال لهم موسي ألقوا ما أنتم ملقون ﴾ (شعراء/٤٣) ﴿من دون الله هل ينصرونکم أو ينتصرون ﴾ (شعراء/٩٣) ﴿و ما أسئلکم عليه من أجر إن أجري إلا علي رب العالمين ﴾ (شعراء/١٠٩) ٍ ﴿فافتح بيني و بينهم فتحا و نجني و من معي من المؤمنين ﴾ (شعراء/١١٨) ﴿و سيعلم الذين ظلموا أي منقلب ينقلبون ﴾ (شعراء/٢٢٧) ٍ ٢-١-٤- واج آرايي واج آرايي عبارت است از تکرار يک صامت با بسامد زياد در جمله ، به ديگر بيان آرايش موسيقي سخن از راه تکرار به جا و هنرمندانه يک يا چند واج ، واج آرايي نام دارد که مي توان از آن به عنوان يکي از نشانه هاي انسجام واژگاني نام برد.