چکیده:
نارضایتی از وضعیت موجود حکمرانی اینترنت باعث ایجاد تلاشهای جدیدی در سطح بین المللی برای ایجاد تغییر در وضعیت فعلی حکمرانی اینترنت شده است. بر این اساس و با در نظر گرفتن رویکرد کشورهای چین، روسیه، امریکا و همچنین کشورهای اروپایی به حکمرانی اینترنت، سوال این است که چه رهیافتی در مورد حکمرانی اینترنت میتواند منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را تأمین نماید؟ آنچه مسلم است در جهان کنونی، هیچ کشوری قادر به استفاده از مزایا و مواجهه با چالشهای موجود در عرصه بین المللی بدون همکاری با سایر بازیگران نیست. افزایش توان کشورها و همچنین مشارکت در روندهای بین المللی مستلزم همکاری دوجانبه و چندجانبه با کشورها و سازمانهای بین المللی است. بنابراین چنانچه جمهوری اسلامی ایران خواستار حضور موثر در حکمرانی اینترنت، استفاده از جنبههای مثبت مانند انتقال و توسعه فناوری و مقابله با جنبههای منفی مانند حملات سایبری است، لازم است با بلوکهای قدرت در زمینههای اقتصادی، سیاسی -امنیتی، هنجاری و سایر زمینهها همکاری نماید.
با توجه به بررسیهای صورت گرفته، به نظر میرسد پیشبرد منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در این حوزه نیازمند رویکردی چند طرفه است. چند طرفه بدین معنا که لازم است ضمن شناسایی ظرفیتهای بلوکهای قدرت در حکمرانی اینترنت، شامل چین، روسیه و اتحادیه اروپا، متناسب با نیازهای جمهوری اسلامی ایران با بلوکهای مذکور همکاری صورت پذیرد.
همکاری با چین با توجه به نگاه غالب اقتصاد محور چین به فضای سایبر میتواند کمک به برطرف نمودن نیازهای توسعهای کشورمان باشد. همکاری با این کشور باعث ارتقای دانش فناوری، خدمات سایبر و همچنین انتقال فناوری است که در راستای تدبیر شماره 18 سند الگوی است. علاوه بر آن تأمین امنیت فضای سایبر، زیرساختها و داشتن فضای ایمن سایبری آن گونه که در تدبیر شماره 18 و 19 آمده است نیازمند همکاریهای بین المللی است. بر این اساس، همکاری با روسیه در ابعاد امنیتی فضای سایبر پیشنهاد این مقاله میباشد. همچنین همکاری با کشورهای اروپایی در حوزه هنجاری و مقررات گذاری حکمرانی اینترنت میتواند در جهت تدبیر شماره 19 و 20 و گستراندن اخلاق فضای سایبر بر پایه ارزشها، فرهنگ و هویت اسلامی و ایرانی مندرج در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باشد.