چکیده:
هرمز در قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی (هشتم و نهم هجری قمری) بهعنوان قطب تجارت دریایی ایران و یکی از چند قطب دریایی جهان محسوب میگردید. هرمز در طی این دو قرن تحت فرمانروایی سلسله پادشاهان محلی معروف به ملوک هرمز قرار داشت و موفق شدند سلطه خود را بر بخش اعظم سواحل شمالی و جنوبی خلیجفارس برقرارسازند . بیتردید یکی از زمینههای و همچنین پیامدهای شکوفایی تجاری هرمز را باید در روابط اقتصادی آن با جنوب شبهقاره هند (دکن) جستجو کرد. موضوع این پژوهش بررسی مناسبات اقتصادی هرمز با دکن در قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی است. هدف این مقاله آن است که با شیوه توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، پاسخ روشنی به این پرسش ارائه نماید که هرمز و حاکمان آن چه نقشی در روابط تجاری با دکن در شبهقاره هند ایفا میکردند؟ یافتههای این پژوهش نشان میدهد که هرمز به دلیل شرایط خاص منطقهای و سیاست حاکمانش و با استفاده از اختلافات بین دولتهای منطقه نهتنها نقش بسیار مؤثری در تجارت با دکن داشته، بلکه توانست بیش از دو قرن بهعنوان مرکز تجاری جهان ایفای نقش کند.
Hormoz in the fourteenth and fifteenth centuries AD (eighth and ninth AH) was considered as the center of maritime trade in Iran and one of the few maritime poles in the world. During these two centuries, Hormuz was under the rule of a dynasty of local kings known as the kings of Hormuz, and they succeeded in establishing their dominion over most of the northern and southern coasts of the Persian Gulf. Undoubtedly, one of the contexts as well as the consequences of the commercial prosperity of Hormuz should be sought in its economic relations with the south of the Indian subcontinent (Deccan). The subject of this research is the study of economic relations between Hormoz and Deccan in the fourteenth and fifteenth centuries AD (eighth and ninth AH). The purpose of this article is to provide a clear answer to the question of what role did Hormoz and its rulers play in trade relations with Deccan in the Indian subcontinent, using a descriptive-analytical method and using library sources? The findings of this study show that Hormoz, due to the special regional conditions and the policy of its rulers and using the differences between the governments of the region, not only played a very effective role in trade with Deccan, but also could be the center of world trade for more than two centuries.
خلاصه ماشینی:
هـدف این مقاله آن است که با شیوه توصیفی – تحلیلی و بـا اسـتفاده از منـابع کتابخانـه ای ، پاسـخ روشنی به این پرسش ارائه نماید که هرمز و حاکمان آن چه نقشی در روابط تجاری با دکـن در شبه قاره هند ایفا میکردند؟ یافته های این پژوهش نشان میدهد که هرمز به دلیل شـرایط خاص منطقه ای و سیاست حاکمانش و با استفاده از اختلافات بین دولت های منطقه نـه تنهـا نقش بسیار مؤثری در تجارت با دکن داشته ، بلکه توانست بیش از دو قرن بـه عنـوان مرکـز تجاری جهان ایفای نقش کند.
ق (١٢٩٦ م ) ذکـر مـیکنـد و اشـاره دارد کـه ایـن تغییـر پایتخت ضمن حفظ امنیت ، تسلط و کنتـرل بـر تجـارت دریـایی را بـرای حاکمـان هرمـز افزایش داد و این خود آغاز تحول تجاری هرمز بـود (١٩٥٣٩٥,Aubin) اوبـن بـا اسـتفاده از منابعی چون نطنزی وشبانگاره ای که به نام تعدادی از شـهرهای تحـت حکمرانـی حاکمـان هرمز از قبیل عدن ، قطیف ، بحرین ، قیس نام میبرد به این باور است کـه حاکمـان هرمـز بـر نواحی سند و مکران شرقی تسلط داشتند و در تشویق نخبگان ایرانی در مهـاجرت بـه هنـد نقش مهمی ایفا نمودند که در گسترش و رونق اقتصادی منطقـه بسـیار مـوثر واقـع گردیـد.