چکیده:
شهر گرایی به عنوان مرحلهی نهایی و کیفی زندگی شهری یا نتیجه ی شهرنشینی محسوب می شود. شهر گرایی به عنوان سبک جدیدی از زندگی اجتماعی توانسته آثار عمیقی بر رفتار شهروندان ایجاد نماید و این موضوع به یکی از دغدغه های متخصصین شهری تبدیلشده است. پژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل موثّر بر میزان شهر گرایی شهروندان سبزوار بر آن است تا دریابد که ساکنان بافت مرکزی، جدید و حاشیه شهر سبزوار تا چه میزان پذیرای فرهنگ شهر گرایی شدهاند؟ و شهر گرایی چه تأثیری بر نگرش آنها گذاشته است؟ این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوریشده و برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون Ttestتک نمونه، اسپیرمن، تحلیل واریانس و فریدمن و برای سنجش میزان شهر گرایی در سه بافت موردمطالعه از مدل VIKOR استفادهشده است. حجم نمونه برای سه بافت 382 نمونه انتخابشده است. مقدار آلفا برای کل شاخص ها برابر با 0/78 بهدستآمده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از 6 شاخص موردبررسی در محدودهی موردمطالعه، شاخص های هویت شهروندی، فردگرایی، بیتفاوتی، تعاملات و عقلانیت رابطه معناداری با میزان شهر گرایی شهروندان شهر سبزوار دارند امّا شاخص ازخودبیگانگی رابطه معناداری با شهر گرایی ندارد و نتایج مدل ویکور نشان می دهد که میزان شهر گرایی در بافت جدید بیشتر است و در مراتب بعدی بافت مرکزی و بافت حاشیه قرار می گیرند. همچنین آزمون فریدمن نشان می دهد که شاخص های ازخودبیگانگی، بی تفاوتی، فردگرایی و تعاملات به ترتیب بیشترین تأثیر را در میزان شهرگرایی سه بافت موردمطالعه شهر سبزوار را دارا میباشند. بنابراین یافته های تحقیق نشان می دهد که شهر سبزوار به لحاظ درجه شهرگرایی در وضعیت مطلوب و مناسبی قرار ندارد.
Urbanism is an important stage in the process of life in the cities, because the urban culture of people appears in how they live and their urbanism. A country may have a high percentage of urbanization, but a low level of urbanism. Unlike urbanization, urbanism is not a quantitative growth process, but it is the final and qualitative stage of urban life and is the result of urbanization. In other words, urbanism is a general concept and includes aspects of social psychology of urban life, patterns of urban personality and behavioral adaptation in the city. Paying attention to the quality dimension and adherence of urbanites to urban laws and giving importance to these laws and the extent to which these rules are applicable among the people is an inescapable point. Urbanism is an important stage in the process of living in cities because the urban culture of people appears in how they live, that is, their urbanism.The main purpose of this study is to investigate the degree of urbanism in the central, new and suburbs of Sabzevar.This research is a developmental-applied and descriptive-analytical research method. Data were collected by library and survey methods and to analyze the data, one-sample t-test, Spearman, analysis of variance and Friedman were used, and to measure the degree of urbanism in the three studied contexts, the VIKOR model was used. The sample size for the three contexts was 382 questionnaires. The alpha value for all indices is equal to /78. Is obtained. The results show that of the 6 indicators studied in the study area, only the index of self-alienation has no significant relationship with urbanism and the other indicators including citizenship identity, individualism, indifference, interactions and rationality have a significant relationship with the amount. The citizens of Sabzevar have urbanism. The results of Vickor model show that the degree of urbanism is higher in the new context and in the next ranks are the central context and the marginal context. Also, Friedman test shows that the indicators of self-alienation, indifference, individualism and interactions had the greatest impact on the rate of urbanism in the three studied contexts of Sabzevar, respectively.
خلاصه ماشینی:
این رویکرد از منظر نظریـه پردازان بـه دلیـل متغیرهای اکولوژیکی نظیر جمعیت زیاد و متـراکم ، عـدم تجـانس سـاکنان ، اقتصـاد پـولی، وسـایل آسـان ارتباطـات و رفت وآمد و محرکه های شهری بر شیوه ی زندگی افراد تأثیر میگذارد و باعث میشود که زندگی شهرنشینان با ساکنان دیگر مکان ها مثل روستا متفاوت باشد یعنی در بین شهرنشینان شیوه ی زندگی ویژه ای تحت عنوان شهر گرایی وجـود دارد(رحمانی فیروز جاه و همکاران ، ١٣٩٢: ١١٥).
است بنابراین بین شاخص های هویت شهروندی، عقلانیت ، فردگرایی، تعاملات ، بیتفاوتی با میزان شهر گرایی رابطه معنـیداری دارد و فرضـیه مـوردنظر تائیـد مـیشـود درصـورتیکه بـین شـاخص ازخودبیگانگی با میزان شهر گرایی به دلیل این که مقدار sig به دست آمده بیش تر از ٠٥/.
نتایج آزمون تحلیل واریانس انجام شده در بافت های مورد هدف گویای آن است که بین بافت های متفـاوت ( مرکـزی، جدید، حاشیه ) شهر سبزوار ازنظر درجه شهر گرایی تفاوت معنیداری وجود دارد زیرا مقدار sig به دست آمده کـم تـر از ٠٥/.
/709 نتایج آزمون اسپیرمن انجام شده در شهر سبزوار گویای آن است که بین تحصیلات افراد بـا تمـام شـاخص هـای شـهر گرایی رابطه معنیداری وجود ندارد چون مقدار sigبه دست آمده بیش تر از ٠٥/.