چکیده:
در قرآن کریم بهعنوان کلام آفریدگار حکیم و خالق کائنات پارهای از این گیاهان بهتناسب موضوع مطرح شده است که میتوان آن را نشانهای از ارزش و اهمیت این نوع گیاهان شمرد. شناخت اهمیت گیاهان و تلاش برای مراقبت و استفاده ی از آنها و ثمرات آنها و به عبارت دیگر عدم تخریب و یا استفاده غیر اصولی از گیاهان و درختان. يكي از دانشهايي كه قرآن درباره آن، مطالب ارزندهاي دارد؛ گياهشناسي است. قرآن از زاويه ي خاصي به گياهان مينگرد و آيات فراواني درباره گياهان، انواع و اجزاي آنها نازل شده است. خداوند متعال، گياهان را ارجمند شمرده زيرا آنها را نعمت خود و حتي از نعمتهاي بهشتي دانسته و به برخي از آنها سوگند ياد كرده است. قرآن، گياهان را از سويي نعمت خدا قرآن، گياهان را از سويي نعمت خدا و از سوي ديگر نشانههاي قدرت حكمت و وجود پروردگار ميداند. آيات قرآن درباره ي گياهان و به خصوص درختان پيروان اين دو محور هستند؛قرآن به روشني در آياتي از قبيل “و ان تعدوا نعمه الله لا تحصوها” و “رزقاً لكم” از گياهان به عنوان نعمت، روزي و بركت ياد ميكند. مؤلف در تبيين معناي نعمت بودن درختان، بياني لطيف و دلانگيز دارد بدين سان كه درختان هم نعمت مادي زندگي انسانها هستند و هم نعمت معنوي. سودمندي هاي مادي درختان بسيار آشكار است چه اينكه آدمي به طور مستقيم از آنها بهره ميبرد و چهارپايان كه بخش عظيمي از نيازمندي هاي جامعه انساني را فراهم ميآورند نيز از آنها تغذيه ميكنند. اما قرآن در توصيف بركتها و سودمنديهاي گياهان بدين بسنده نميكند و آنها را داراي آثار رواني و معنوي ارزندهاي ميداند؛ از نگاه قرآن، گياهان، زينت زمين به شمار ميآيند و در واقع سبزهها و گياهان پوشاك نرم، فاخر، بهجتآفرين و دلانگيزي هستند كه اندام زمين را پوشاندهاند و بسان آرايشي بس ديدني و نشاطآور براي زمين در آمدهاند. درختان، گياهان، سبزهها و سبزهزاران نيز همانند آبها، نشانه هستي و نشانگر قدرت، حكمت و جمال جميل اويند. اگر آدميان از سر بصيرت به آنها بنگرند و با فطرتي پاكيزه و ذهني سالم در آنها بينديشند زمينه اعتقاد به خداوند در آنان فراهم ميآيد.