چکیده:
معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای دارای مفاد مبهم بسیاری است. بحث برانگیزترین ماده آن، بخش 1 ماده 4، به حقوق کشورها در مورد انرژی هسته ای برای اهداف صلح آمیز می پردازد. کشورهای غیر هستهای استدلال میکنند که حق مسلمی برای توسعه فناوری هستهای برای مقاصد صلحآمیز دارند، در حالی که کشورهای دارای سلاح هستهای تاکید میکنند که حقوق کشورهای غیرهستهای بر فناوری هستهای به آنها حق استفاده از همه مواد و فناوریها را نمیدهد. کشورهای غیرهستهای مبنی بر اینکه کشورهای دارای سلاح هستهای از دسترسی به برخی مواد و فناوریهای هستهای برای حفظ وضعیت فعلی سلسله مراتب هستهای خودداری میکنند، بحث را تشدید کرده است. علیرغم بحث مداوم، معاهده «هدف صلح آمیز» را تعریف نمی کند. این ماده استانداردهای کنوانسیون وین در مورد حقوق معاهدات را برای تفسیر «هدف صلحآمیز» ترکیب میکند و به این نتیجه میرسد که برخی از مواد و فناوریهای هستهای مانند اورانیوم ضعیفشده و سوخت رآکتور دریایی نباید استفادههایی از انرژی هستهای برای اهداف صلحآمیز در نظر گرفته شوند. در این سو با دستیابی به قدرت هسته ای تاکید بسیاری بر استفاده صلح آمیز از سلاح هسته ای دارد که در این مقاله با هدف بررسی استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای از منظر حقوق بین الملل با تاکید بر بیانات رهبری به تحلیل آن خواهیم پرداخت. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و روش گرداوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای می باشد.
خلاصه ماشینی:
استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای از منظر حقوق بینالملل با تأکید بر بیانات رهبری (تاریخ دریافت 15/05/1400، تاریخ تصویب 12/12/1400) محسن رایجی 1 دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد بین الملل کیش چکیده معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای دارای مفاد مبهم بسیاری است.
در ایران نیز هماند دیگر کشورهای قدرتمند مبحث استفاده ی صلح آمیز از انرژی هسته ای مطرح شده و اقدامات مهمی در این زمینه صورت گرفته است، برنامه هستهای ایران در سالهای اخیر، یکی از موضوعات مهم و بحثانگیز در داخل و خارج کشور بوده است.
یک چارچوب حقوقی هسته ای بین المللی برای عدم اشاعه سلاح های هسته ای و پیشگیری از خطرات استفاده از انرژی هسته ای شروع به شکل گیری کرده است.
گرایش فزاینده به استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی در کنار ترس از گسترش سلاح های هسته ای و جنگ هسته ای، جامعه بین المللی را به انعقاد معاهده 1968 در مورد عدم اشاعه سلاح های هسته ای (NPT) سوق داد.
1 چارچوب های قانونی ملی و بین المللی صحیح برای استفاده ایمن و صلح آمیز از انرژی هسته ای ضروری است.
با این حال جمهوری اسلامی ایران، بر اساس آموزههای دینی مطابق راهبرد ایشان، اعتقادی به سلاحهای کشتارجمعی و انرژی هستهای غیرصلحآمیز مورد ادعای هژمونی سلطه، به خصوص امریکاییها و اروپا 2 4"/>/1384"/> بر این اساس، حضرت آیتالله خامنهای، باره IAEA, Implementation of the NPT Safeguards Agreement in the Islamic Republic of Iran, Bd. of Gov.
ایران با توجه به بیانات رهبر انقلاب اسلامی با هدف استفاده از سلاح هستهای را برای استفاده صلح آمیز و بی خطر دنبال میکند.