چکیده:
در این نوشتار به بررسی یکی از مباحث پرچالش فقهی و حقوقی یعنی سن بلوغ میپردازیم. در این موضوع، مشهور فقهای شیعه از دیرباز مستند به ادله قطعی، فتوا به بلوغ دختران در 9 سالگی و پسران در 15 سالگی دادهاند. برخی اندیشههای فقهی و حقوقی در صدد نقد این مبنا برآمده و آن را از حیث ادله لفظی و غیر لفظی به چالش کشیدهاند. لکن این چالشها با رویکرد فقه جواهری مورد نقد و تحلیل قرار گرفته و در نهایت، همان قول مشهور فقهای شیعه تثبیت شده است. لکن در مقام نظریهپردازی و با رعایت موازین فقه سنتی، نگاه جدیدی به ادله سن بلوغ نموده و دیدگاه کیفی و عقلایی را تقویت مینماییم.
In this note it is investigated one of the jurisprudential and legal challengeable issues i.e. puberty. From the early times the well-known jurists based on definite proofs have issued fatwa for puberty in girls beginning in the age of 9 and in boys beginning in the age of 15. Some of the jurisprudential-legal thoughts have planned to criticize this base and have challenged it with respect to verbal and non-verbal evidences. But these challenges with the approach to Fiqh-e Jawaheri have been criticized and analyzed and at the end the opinion of the well-known Shia jurists has been approved. But at the position of theorization and with observing traditional fiqh standards a new look to the proofs of puberty has been formed and the qualitative and reasoning opinion has been strengthened.
خلاصه ماشینی:
آموزههای فقه مدنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دورۀ چهاردهم، شمارۀ 25، بهار ـ تابستان 1401 نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی (313ـ342) بررسی چالشهای وارد بهقول مشهور در سن بلوغو تقویت نگاه کیفی و عقلایی به ادله سن بلوغ 1 ( محمد نوری 2 ( حسین احمری 3 ( سیدمحسن رزمی 4 چکیده در این نوشتار به بررسی یکی از مباحث پرچالش فقهی و حقوقی یعنی سن بلوغ میپردازیم.
با چشمپوشی از خدشه سندی واردشده (بحرانی آل عصفور، 1405: 13/183؛ فاضل کاظمی، بیتا: 3/130)، باید توجه نمود که این قول شاذ و مورد اعراض اصحاب و فقهای امامیه است و فتوای فقیهی مثل ابن جنید نمیتواند آن را از شاذ بودن خارج کند (ابن جنید اسکافی، 1416: 196؛ طباطبایی حائری، بیتا: 1/591).
در اصول فقه ثابت شده است که اگر یک روایت مورد اعراض قرار گیرد، از حجیت ساقط میشود و هر چقدر سند قویتر باشد، با اعراض، وهن آن بیشتر میشود و استدلال بر اساس آن ارزشی ندارد (مامقانی، 1350: 46؛ حسینی شاهرودی، 1402: 1/184؛ موسوی خویی، 1418: 14/282؛ مکارم شیرازی، 1424: 6/66).
د) ادله روایی نظریه رقیب برای دختران در این قسمت، قول مقابل مشهور همانند قسمت قبلی در پسران به روایت ابن سنان و ابوحمزه ثمالی و عمار ساباطی استدلال کردهاند که سن بلوغ را در دختران 13 سال میداند.
با در نظر گرفتن توضیحات فوق، روشن میشود که سن بلوغ شرعی میتواند یک معیار کیفی و عقلایی باشد؛ ولی هر گونه تغییر در آن باید بر اساس سازوکار شرعی و از طریق مبانی فکری ولایت و امامت صورت گیرد، نه روشی که هیچ سنخیتی با دین و شرع مقدس ندارد و در صدد انکار احکام شرعی است.