چکیده:
نماد در قلمرو ادبیات از پیشینهای طولانی و پرفرازونشیب برخوردار است. این اصطلاح، در حوزهی فلسفهی زبان، زبانشناسی، ارتباطشناسی و هنر و ادبیات به کار برده میشود و اصل آن ریشه در ادبیات نشانهشناختی جهان باستان دارد. نمادها دنیایی پر رمز و راز و پنجرههایی به افق گسترده از برداشتها و تجربیات مختلف انسانی هستند. در حوزهی ادبیات داستانی نماد برای تصویرپردازی و پرداختن به همه مسائل پیرامون است. بررسی نماد در ادبیات معاصر از جهات مختلفی مهم و ارزشمند بهحساب میآید؛ اول اینکه با نشان دادن هویت و صبغۀ نمادهای یک اثر، ارزش و جایگاه آن در میان دیگر آثار برجستهتر میشود. و دوم اینکه با معرفی ارزشهای نمادین یک اثر به مخاطب در درک عمیقتر و درنهایت لذت بردن از آن کمک شایان توجهی میکند. رمان کوتاه بوف کور نوشته صادق هدایت که به جرات میتوان از آن به عنوان مشهورترین رمان ایرانی نام برد، از همان ابتدای چاپ و نشر مورد توجه همگان و بخصوص اندیشمندان و منتقدان قرار گرفت و تفاسیر و نقدهای متعددی از نقطه نظرات متفاوت بر آن نوشته شد. یکی از این موضوعات استفاده نویسنده از نماد است. در این مقاله که با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است برآنیم به مهمترین نمادهای موجود در این رمان بپردازیم. نتیجه این جستار حاکی از آن است که نماد سایه بزرگترین و مهمترین نماد در رمان بوف کور است.
The symbol has a long and long history in the realm of literature. This term is used in the field of philosophy of
language, linguistics, communication and art and literature and its principle is rooted in the semiotic literature of
the ancient world. Symbols are a mysterious world and windows to a wide horizon of different human
perceptions and experiences. In the field of fictional literature, it is a symbol for illustration and addressing all
the issues surrounding it. The study of symbolism in contemporary literature is considered important and
valuable in many ways, firstly, by showing the identity and symbols of a work, its value and position among
other works becomes more prominent. And second, by introducing the symbolic values of a work to the audience
in a deeper understanding and ultimately enjoying it, it helps considerably. The short novel of The Blind Buff by
Sadegh Hedayat, which can be dare to be mentioned as the most famous Iranian novel, has attracted the attention
of everyone, especially scholars and critics, from the very beginning of publishing, and numerous interpretations
and critiques of different points of view were written on it. One of these topics is the author's use of symbolism.
In this paper, which has been done by descriptive and analytical method, we aim to deal with the most important
symbols in this novel. The result of this essay suggests that the shadow symbol is the greatest and most
important symbol in the novel The Blind Buff.
خلاصه ماشینی:
بررسی و بازتاب نماد در رمان بوف کور صادق هدایت سکینه کیانی ده کیانی دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، گرایش ویرایش و نگارش، دانشگاه پیام نور اهواز، دبیر ادبیات متوسطه دوم استان خوزستان شهرستان دزپارت، ناحیه قلعه سرد چکیده نماد در قلمرو ادبیات از پیشینهای طولانی و پرفرازونشیب برخوردار است.
داستان چنین آغاز میشود: راوی دو ماه و چهار روز است که دختری اثیری را دیده و پس از آن هر روز روی جلد قلمدانی صحنهای را که پیرمردی قوز کرده را به همراه دختر اثیری که به او گل نیلوفر هدیه میدهد، نقاشی میکند.
نماد از دیدگاه کارل گوستاویونگ عبارت است از یک اصطلاح، یک نام یا حتی تصویری که ممکن است نماینده چیز مانوسی در زندگی روزانه باشد، و با این حال علاوه بر معنی آشکار و معمول خود معانی تلویحی به خصوصی نیز داشته باشد .
پیرمرد هنگام کندن گور گلدان قدیمی پیدا میکند و به راوی میدهد که روی آن تصویری کشیده شده بود: تصویر دختری که با لباس سیاه چین خورده، گل نیلوفر کبودی به پیرمردی که یک کنار جوی آب نشسته است، تعارف میکند.
نماد زن اثیری در رمان بوف کور اولین تصویری که از زن به دست داده میشود، تصویری است که تاثیرگذاری زن اثیری را، در راوی این گونه بیان میکند: «در این دنیای پر از فقر و مسکنت، برای نخستین بار گمان کردم که در زندگی من یک شعاع آفتاب درخشید...
در بوف کور عمو و پدر برای به دست آوردن مادر (رقاص معبد لینگم) تن به آزمونی خطرناک با مار میدهند؛ بنابراین مار نیز در این جا نماد امتحان و آزمایش است.