چکیده:
با وجود پژوهشهای متعدد انجام شده در خصوص اثربخشی زوج درمانی شناختی مک کی و طرحواره درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی تفاوتهایی در پایداری این دو رویکرد مشاهده شد و این تفاوتها منجر شد تا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی این دو رویکرد درمانی بر تکانشگری و بهبود عملکرد رابطه در زوجین متعارض شهر قم انجام شود. طرح این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیشآزمون ـ پسآزمون ـ پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زوجین دارای تعارض زناشویی شهر قم بود. 45 زوج برای هر 3 گروه آزمایش و گواه توصیه شد. دراین پژوهش از پرسشنامههای تکانشگری بارت و همکاران ویرایش یازدهم (2004) و عملکرد خانواده بر اساس الگوی مکمستراپستاین و بالدوین و بیشاپ (1950) استفاده شده است نتایج تحلیل یافتهها حاکی از آن بود که زوجدرمانی شناختی مک کی و طرحواره درمانی بر تکانشگری و بهبود عملکردرابطه در زوجین دارای تعارض زناشویی شهر قم موثر بوده است (p<0/000 و 90/ 473=F) و اثربخشی زوجدرمانی شناختی مک کی بر بهبود عملکرد رابطه در زوجین بیشتر از طرحواره درمانی بوده است. با اینکه هردوروش نسبت به گروه کنترل اثربخشی معنی داری بر تکانشگری زوجین داشتند ولی بین اثربخشی این دو روش نسبت به هم در تکانشگری زوجین تفاوت معنی دارنبود.
This study aimed to determine the effect of emotion focused therapy on emotion regulation and social isolation in women with social anxiety the research method was semi-expert-mental, and the research design was two groups with three stages (pre-test and post-test and follow up design). To carry out the research, from first referred women to counseling centers with social anxiety in Isfahan city in 2020, 30 women were selected and randomly assigned into one therapeutic group (with 15 people) and a control group (with 15 people). Emotion regulation questionnaire (Grats, 2004), social isolation questionnaire (Rasell, 1976) and social anxiety (canor,2000) was used to measure the dependent variable in the pre-test and post-test and follow-up. The group of emotion focused therapy received 10 session of treatment. The data were analyzed with the use of multivariate analysis of covariance (MANOVA). The results showed that there is a significant difference between emotion focused therapy With control group in emotion regulation, and social isolation in post-test after controlling for pretest (p<0/01).
خلاصه ماشینی:
یکــی از رویکردهای درمانی مؤثر بـر تعارض زناشویی که با کمک تکنیک های مؤثر درمـانی منجربـه کاهش تعارض زناشویی میشود و همچنـین بـه بررسـی بـازخورد و باورهـای گذشـته بـر ارتباطات کنونی فرد پرداخته است ، نظریه طرحواره درمانی (Schema therapy) اسـت (متقـی کاشانی و همکاران ، ١٣٩٧؛ دیماجی و همکاران ، ١٣٩٤).
نتایج پژوهش هـای اندرسـون و همکاران (٢٠٢١)، کاویانی، عنایتی (١٣٩٣)، حمیـدی، کیـانی مقـدم و حسـین زاده (١٣٩٤)، عظیمــی فــر، فــاتحیزاده ، بهرامــی و عابــدی (١٣٩٥)، خانجــانی، شــفیع آبــادی، فــرزاد و فاتحیزاده (١٣٩٥)، محمدی و همکاران (١٣٩٥)، اسکندری و آریان پویان (١٣٩٨)، الماسـی، آکاچیان و ماراسی (٢٠١٣)، آبراموتیزو همکاران (٢٠١٦)، اپسـیتن و ژنـگ (٢٠١٧)، بلانـت ، پترسون و مونسـون (٢٠١٨)، دارسـانا، سارنی،سادارسـانا، پارامارتـا (٢٠٢٠)، ژانـگ ، یانـگ ، سـونگ وجـین (٢٠٢٠)، نشـان داده اسـت کـه درمـان شـناختی مـیتوانـد بـر مولفـه هـای روان شناختی، هیجانی، عاطفی و ارتباطی و در نهایت در بهبود عملکـرد رابطـه در زوجـین مؤثر باشد.
از این رو پژوهش حاضر در پـی پاسـخگویی بـه ایـن سـوال بـود کـه آیـا بـین اثربخشی زوج درمانی شناختی مک کی و طرح واره درمانی بر تکانشـگری و بهبـود عملکـرد رابطه در زوجین دارای تعارض زناشویی شهر قم تفاوتی وجود دارد؟ ٢.
متغیرهای مستقل شامل زوج درمانی طـرح واره محـور و رویکرد شناختی مک کی بود که براساس تعریف پروتکل که در ذیل آمده است و بـا توجـه به نیاز آزمودنیها، هر یک طی ١٠ جلسه یک ساعت و نیم به صورت هفتگـی انجـام شـد و نمرات پرسشنامه های تکانشگری و عملکـرد خـانواده بـه عنـوان متغیرهـای وابسـته درنظـر گرفته شدند.