چکیده:
در دیوان شعر عاشورایی، وصف یاران امام حسین گستره وسیعی را به خود اختصاص داده و چکامههای بسیاری در شعر پارسی و عربی به مدح، ثنا و توصیف این بزرگواران اختصاص دارد. یکی از این دلاورمردان، حبیب بن مظاهر است که وصف او در منظومه «حماسه کربلاء» جلوه ویژهای یافته است. این منظومه سروده سعید العسیلی (1348-1414ق)، شاعر معاصر لبنانی است که در بیش از 6000 بیت به سیره امام حسین و یارانش پرداخته و حماسه آفرینی امام و اهل بیت و اصحابش را به زیبایی ترسیم کرده است. در مقاله حاضر سیمای حبیب بن مظاهر در این حماسه سترگ واکاوی و تبیین شدهاست. شایان ذکر است که شاعر در هفت چکامه و با تعابیری ادبی و آمیخته با زیباییهای بلاغی و تصاویر شعری به مهمترین اوصاف حبیب چون محبوبیت نزد پیامبر و اهل بیت، زهد و پارسایی، بینش و بصیرت، شجاعت و فداکاری پرداخته است.
In Ashura-oriented poetical works, description of Imam al-Husayn's companions has long been of special interest. One of such martyred companions is Habib b. Muzahir. The Lebanese poet Sa`id al-`Usayli's (1348 - 1414 AH/ 1929 - 1993) poems in over 6,000 distichs provides a notable vista of the Ashura episode. In it, he praises Habib b. Muzahir for his piety, braveness, insightfulness, religiosity, and sacrifice
خلاصه ماشینی:
سیمای حبیب بن مظاهر در «حماسه کربلاء»سرودۀ سعید العُسَیلی دکتر سید مهدی نوری کیذقانی 1 تاریخ دریافت: 14/05/00 تاریخ پذیرش: 21/08/00 چکیده در دیوان شعر عاشورایی، وصف یاران امام حسین علیهالسلام گستره وسیعی را به خود اختصاص داده و چکامههای بسیاری در شعر پارسی و عربی به مدح، ثنا و توصیف این بزرگواران اختصاص دارد.
پیشینه در خصوص سیمای حبیب بن مظاهر در شعر فارسی و عربی و نیز در شعر سعید العسیلی تاکنون پژوهشی انجام نشدهاست اما درباره سعید العسیلی و منظومه «حماسه کربلاء» پژوهشهایی نظیر «بررسی ادبی و هنری ملحمۀ کربلاء اثر سعید العسیلی» 1 ؛ «نگاهی به عناصر ادبی در منظومۀ حماسی کربلاء اثر سعید العُسیلی» 2 ؛ کتاب امام حسین علیهالسلام در شعر معاصر عربی 3 ؛ «بررسی شعر قصصی حسینی در ملحمه کربلا سعید العسیلی» 4 ؛ «تحلیل گونههای مختلف بینامتنی قرآن و میراث ادب عربی، در «حماسه کربلاء» سروده سعید العسیلی» 5 ، به انجام رسیده است.
حبیب، محبوب پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم در نخستین چکامهای که سعید العسیلی در معرفی حبیب و اوصافش میآورد، در تعبیری شاعرانه از زبان رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم میگوید که من حبیب را بسیار دوست میدارم و این عشق، عیب نیست و سپس از زبان پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم علت این عشق به حبیب را به زیبایی بیان میدارد: سید مهدی نوری کیذقانی، پایاننامه ارشد دانشگاه تهران، 1386.
العسیلی (1986: 361) در شعرش به زیبایی به این دانش ربانی حبیب که توأم با پارسایی است و آن را از مولایش علی علیهالسلام فرا گرفته اشاره میکند: حسین( با حسرت بر حبیب گریست، چنان که اشکهای حضرتش سرآستین ایشان را خیس کرد.