چکیده:
زمینه و هدف: با شیوع عفونت کووید 19 در کشور، برخی افراد اقدام به توصیههایی با عنوان درمانهای طبیعی، طب سنتی و طب اسلامی به منظور مقابله با این بیماری نموده اند. این توصیه ها مورد توجه مردم واقع شده، گاه از آنها استفاده میشود. هدف از این مطالعه بررسی ابعاد علمی و اخلاقی توصیههایی است که در فضای مجازی یا رسانه ملی با نام طب سنتی/ اسلامی یا درمانهای طبیعی معرفی شده اند. مواد و روشها: این مطالعه، یک مطالعه مروری است. جستجو با کلمات کلیدی در پایگاههای معتبر علمی و جمع آوری مطالب مرتبط با موضوع و نهایتا آنالیز کیفی روش انجام این مطالعه بوده است. یافتهها: برخی از توصیهها عبارتند از مصرف زنجبیل، داروی امام کاظم، بخور جوش شیرین، گندزداهای طبیعی، نمک بجای ماسک و زنبور درمانی. این توصیه ها که در دو گروه توصیههای پیشگیری و توصیههای درمانی قابل طبقه بندی هستند، گاهی حتی در منابع طب سنتی ایرانی یافت نمی شوند و صرفا دربردارنده ی نظرات شخصی افراد، که اغلب غیرپزشک هستند، می باشند. همچنین طبق مطالعات جدید، بسیاری از این توصیهها فاقد پشتوانه علمی محکم هستند و اکثرا تا کنون بر کووید 19 آزمایش نشدهاند. این روش ها در حالی به راحتی در میان مردم تبلیغ میشوند که طب سنتی ایرانی سرشار از توصیه های اخلاق پزشکی است و طبیبان بنام این طب، بارها از تجویز داروهای ناشناخته و تجویز بدون یافتن علت و بدون دانستن مکانیسم اثر دارو نهی کردهاند. همچنین طبق آییننامه اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی، تجویز دارو توسط غیرپزشک و تجویز دارو خارج از پروتوکلهای مصوب، خارج از اخلاق پزشکی است. همچنین اخلاق حرف های داروسازی در تهیه داروهای ترکیبی باید رعایت شود. ملاحظات اخلاقی: در تدوین این مطالعه، اصل امانتداری و صداقت استناد به متون و پرهیز از استنباط شخصی از تحلیلها رعایت شده است. نتیجهگیری: بر اساس این مطالعه، به دلیل نبودن شواهد علمی کافی مبنی بر اثربخشی بسیاری از توصیه هایی که با نام طب سنتی تبلیغ میشوند، این توصیه ها به لحاظ اخلاقی قابل ارائه به مردم نیستند. در کنار این موضوع، بی توجهی عامدانه به درمان های طبیعی یا طب سنتی واجد شواهد علمی، توسط مسئولین نیز میتواند دارای بار اخلاقی باشد.
Background and Aim: The management of a novel coronavirus pandemic (COVID-19) is a global health issue nowadays. The use of unproven natural products is on the rise in the Iranian population due to mass media advertising. This review aimed to evaluate the efficacy and safety of some prevalent natural products/procedure suggestions for COVID-19 management in Iran. Materials and Methods: The scientific motor engines such as Google Scholar, Science-Direct, PubMed, Web of Science, and Scopus, and the using mass media by Iranian were searched by the keywords. Among the large amount of data, those linked to the aim of study are collected and discussed. Findings: Among the natural products/procedure suggestions in preventing or treating COVID-19, Ginger, Imam Kazem’s drug, Baking Soda inhalation, Salt instead of using the mask, natural disinfectants, and apitherapy were the most prevalent in Iran. However, these products/procedures were over-advertised in Iranian mass media; most of them are not recommended in Persian medicine references or proved in new studies. Medical ethics possess a valuable place in Traditional Persian medicine, and the administration of unknown agents, without any reliable documented data, has repeatedly been forbidden by the ancient Persian physicians. According to Medical Ethics Regulations of the Medical System Organization, the medical prescription by non-physicians or medical prescription outside of approved protocols are forbidden. Ethical Considerations: In compiling this study, the principle of fidelity and honesty of quoting the used texts and avoidance of personal inference from analysis have been observed. Conclusion: Based on the results, many natural products/procedures were over advertised in Iranian mass media are without reliable data for COVID-19 management. In addition, intentional neglect of natural or traditional treatments with some scientific evidence by the authorities can have a moral burden.