چکیده:
اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها بعنوان حساسترین برنامه اصلاحات اقتصادی در ایران طی چهار دهه گذشته، تأثیرات بسیار متفاوت و ناشناختهای بر ابعاد مختلف اقتصادی داشته و دارد. در این پژوهش تلاش میشود تا آثار اجرای این قانون بر تحولات ساختار اقتصادی تولید در ایران مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور در این پژوهش از دادههای سریزمانی در بازه زمانی 1375-1396و الگوهای اقتصادسنجی با رویکرد DVRM استفاده گردید. در این الگو تأثیر اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها بر ساختار اقتصادی تولید و سهم بخشهای مختلف اقتصادی از تولید ناخالص داخلی به تفکیک بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات و نفت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که اجرای این قانون در بازه زمانی مورد مطالعه تأثیر معنیداری بر ساختار اقتصادی تولید داشته است؛ بگونهای که پس از اجرای این قانون، سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی بطور معنیداری کاهش و سهم بخش نفت افزایش یافته است. از طرفی بر پایه همین نتایج، اجرای این قانون تأثیر معنیداری بر سهم بخش صنعت و معدن و همچنین سهم بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی نداشته است. بدیهی است، تحلیل آثار بلندمدت اجرای این قانون بر ساختار اقتصادی تولید، مستلزم گذشت زمان و دسترسی به دادههای سریزمانی وسیعتری است.
The enforcement of targeted subsidies Law as the most sensitive economic reform program, has had very different and unknown effects on various economic dimensions and it continues. this research evaluate the effects of this law enforcement on the changes of the economic structure of production in Iran. To achieve this purpose in this research, used the time series data during the period of 1996-2017, and econometric models with DVRM approach. In this approach is examined the effects of the enforcement of targeted subsidies Law on the economic structure of production, and share of different sectors included agriculture, industry & mine, services and oil sectors in gross domestic product. The results is indicated that, before the enforcement of targeted subsidies Law (1996-2009), the average share of production of agriculture, industry & mine, services and oil sectors was about 12, 22, 52, and 14 percentage respectively. Basically on this results, after the enforcement of this law (2010-2017), the share of production from GDP in agriculture and industry & mine sectors has decreased to 5 and 0.2 percentage and for services and oil sectors has increased to 4.2 and 0.1 percentage respectively.The results of statistical tests rejected this changes and imply that the enforcement of this law, hasn’t had a significant effect on the economic structure of production. Obviously, the analysis of the long-term effects of the enforcement of this law on the economic structure of production requires to pass the time, and access to wider time series data.
خلاصه ماشینی:
در این الگو تأثیر اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها بر ساختار اقتصادی تولید و سهم بخش های مختلف اقتصادی از تولید ناخالص داخلی به تفکیک بخش های کشاورزی، صنعت و معدن ، خدمات و نفت مورد بررسی قرار گرفت .
بر همین اساس سؤال اصلی که این پژوهش در صدد پاسخگویی به آن خواهد بود این است که اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها چه تأثیری بر ساختار اقتصادی ایران از دیدگاه تولید داشته و آیا تأثیری که بر سهم تولیدات بخش های اقتصادی در ایران داشته است ؛ همانند کشورهای توسعه یافته ، در راستای تحولات ساختاری و همسو با تجربه این کشورها برای دستیابی به هدف توسعه اقتصادی بوده است ؟ ٢- ادبیات نظری پژوهش منظور از تغییرات ساختاری تولید که اشاره به تحولات ساختار اقتصادی ار دیدگاه تولید دارد، افزایش سهم تولید بخش صنعت و نیز سهم تولید بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی است که به طور معمول در جریان توسعه یافتگی کشورها رخ می دهد و به سمت مرحله بعد از صنعتی شدن حرکت می کند.
معرفی الگوی تخمین در این پژوهش به منظور بررسی آثار اجرای طرح هدفمندسازی یارانه ها بر ساختار اقتصادی تولید در اقتصاد ایران از روش الگوی های اقتصادسنجی با رویکرد متغیرهای مجازی ١ (DVRM) و داده های سری زمانی استفاده میشود.
Quarterly Journal of Economic Research (Sustainable Growth and Development), 15(2), 157-182.
The Effect of Structural Changes and Economic Growth in the New Industrialized Countries.
Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 5(19), 11-24.
Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 5(19), 11-24.