چکیده:
یکی از ادلههای پر کاربرد در اثبات جرایم و دعاوی کیفری استفاده از ادله شهادت میباشد. این ادله هم در مباحث جزایی و هم در امور حقوقی مورد استفاده فراوان قرار میگیرد. لذا در این مقاله مشخص میگردد که در فقه و حقوق موضوعه نیز برای شاهد دروغگو که از آن در فقه به عنوان «شاهد الزور» تعبیر میشود، مسئولیت کیفری وجود دارد. این جرم از جمله جرایمی میباشد که صرفاً با فعل مادی تحقق مییابد و از طریق ترک فعل هر چند کتمان حقیقتی صورت میگیرد، اما بزه شهادت کذب واقع نمیشود. برای این جرم مجازاتهایی از قبیل تعزیر (شلاق) و تشهیر، حبس، حد، قصاص و دیه در نظر گرفته شده است و در حقوق موضوعه به جز تشهیر، مابقی مجازات شاهد دروغگو به تناسب نوع جرم اجرا میشود. البته در حدود، خلاء قانونی برای شهادت کذب وجود دارد و فقط در جرم زنا مجازات جرم قذف برای شاهد کذاب پیشبینی گردیده است و در باب قصاص نیز به تناسب مجازات جاری شده بر مشهود علیه، مجازات سلب حیات و قطع عضو اجرا میشود و در جرایم تعزیری برای شاهد کذاب مجازات حبس و جزای نقدی پیشبینی شده است. در خصوص آثار کیفری جرم شهادت کذب، ایجاد مسئولیت کیفری برای سایر اشخاص مثل ولی دم، قاضی، مأمور اجرای حکم بر حسب مورد، متصور میباشد.
One of the most widely used evidence in proving crimes and criminal cases is the use of evidence. This evidence is widely used in both criminal and legal matters. Therefore, in this article, it is clear that in jurisprudence and law, there is a criminal responsibility for a lying witness, which is interpreted in jurisprudence as a "witness of coercion". This crime is one of the crimes that is committed only by material act. And by abandoning the act, although the truth is concealed, the crime of false testimony does not occur. For this crime, punishments such as ta'zir (whipping) and expropriation, imprisonment, hadd, retribution and blood money, are considered and in the case law, except for expropriation, the rest of the punishment of a lying witness is applied according to the type of crime. Of course, there is a legal vacuum for false testimony, and only in the crime of adultery is the punishment for the crime of qazf provided for a false witness. In the case of retribution, the punishment of
deprivation of life and amputation is applied in proportion to the punishment imposed on the witness. And in ta'zir crimes, imprisonment and fines are provided for false witnesses. Regarding the criminal effects of the crime of perjury, the creation of criminal liability for other persons, such as the guardian, the judge, the executor of the sentence, as the case may be.
خلاصه ماشینی:
(یوسف زاده، 1396: 12) بنابراین اینگونه به نظر میرسد رجوع وی از شهادت، دلایل دیگری داشته باشد و لازم است برای اثبات بزه گواهی دروغ و اجرای مجازات به طرق معمول یعنی اقرار، شهادت، علم قاضی یا سند رسمی اکتفاء نمود و رجوع شهود میتواند قرینهای برای حصول علم باشد، به دلیل مستقل از سایر دلایل یا اینکه اگر شهود بعد از رجوع اقرار نمایند که در شهادت مرتکب تزویر شدهاند که در این صورت، موضوع از باب اقرار خواهد بود.
(همان) دلایل اثبات دعوی منحصر در اقرار، شهادت شهود عادل، علم قاضی با شرایط مذکور در محل خود میباشد و در مواردی سند رسمی نیز از اعداد دلایل اثبات دعوی، شهادت دروغ تلقی میگردد و با توضیح بالا، معلوم شد رجوع شهود از شهادت دلیل مستقلی برای اثبات دعوی محسوب نمیگردد و میتواند قرینهای برای حصول علم باشد و اگر شاهد دروغگو از شهادت خود پشیمان شود و در این راستا رجوع نماید از آنجا که شهادت دروغ، جرمی مطلق است ممکن است به نظر تأثیری در مجازات وی در جرایم تعزیری نداشته باشد و در جرایم حدی و قصاص نیز از باب تسبیب اگر شهادت وی مبنای حکم و در نتیجه سبب مجازات مشهود علیه شود رجوع از شهادت تأثیری در مجازات شاهد دروغگو ندارد اما اگر قبل از اجرای مجازات باشد در جرایم منافی عفت (زنا و لواط) موجب قذف مشهود علیه میباشد و مجازات جرم قذف را برای وی در پی دارد.