چکیده:
نقض علامت تجاری به معنی بهرهبرداری از حقوق انحصاری ناشی از علامت تجاری بدون اخذ مجوز از صاحب علامت است. این اقدام به شرط ورود ضرر منجر به مسئولیت مدنی ناقض خواهد بود. در شرطیت سه عنصر بهره برداری غیرمجاز زیانبار در تحقق مسئولیت ناقض تردیدی طرح نشده است.آنچه محل تردید قرار گرفته است تاثیر علم و آگاهی بهره بردار غیرمجاز به هنگام ارتکاب فعل است. در این مقاله با توجه به سکوت قانون سال 1386، سعی شده است با استفاده از مبانی کلی در حقوق داخلی و بررسی تطبیقی نقش تقصیر در مسئولیت مدنی ناشی از نقض غیر مستقیم علامت تجاری در حقوق ایران و آمریکا،همراه با ارائه تحلیلی مناسب جایگاه آن تعیین شود. به این منظور مسئولیت مدنی ناقض علامت تجاری در دو سیستم حقوقی ایران و ایالات متحده آمریکا در منابع حقوقی هر دو کشور با استفاده از کتب، قوانین، مقالات و آرا صادره توسط دادگاههای ایران و ایالات متحده به روش کتابخانهای مورد بررسی تطبیقی قرار گرفت. در این مطالعه در گفتار اول مسئولیت ناقض غیر مستقیم علامت تجاری در حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفت، در گفتار دوم مسئولیت ناقض غیر مستقیم در حقوق آمریکا مورد بررسی قررار گرفت، در گفتار سوم دو سیستم حقوقی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت و در نهایت در گفتار چهارم اصول حاکم بر احراز تقصیر در نقض غیرمستقیم علامت تجاری در دوسیستم حقوقی به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گفت. نتایج نشان داد در حقوق علایم تجاری ایران و ایالات متحده اصولا نقض مستقیم علامت تجاری موجب مسئولیت مطلق شخص ناقض خواهد بود و علم و عمد و یا بیاطلاعی شخص ناقض از فعل نقض، تاثیری در مسئولیت وی ندارد. البته در هر دو سیستم علم و عمد شخص ناقض در نقض علامت تجاری موجب مسئولیت کیفری وی نیز خواهد بود. اما در خصوص نقض غیر مستقیم علامت تجاری، در حقوق ایران ذکری از اثر علم و عمد و یا بیاحتیاطی در تحقق مسئولیت به میان نیامده است. نظر به این ابهام، شایسته است قانونگذار داخلی با توجه به قواعد و مقررات عام مسئولیت مدنی، نوع مسئولیت مدنی را به نحوی روشن نماید تا مغایرت عمدهای با قوانین سایر کشورها در زمینه مالکیت فکری نداشته و از برداشت متفاوت در محاکم قضایی جلوگیری شود.
Trademark infringement is unauthorized utilization of a trademark without collection of permission from trademark holder. Unauthorized utilization of the trademark leads to civil liability for the infringer. What is not clear is the effect of awareness on the unauthorized utilization of the trademark. This dilemma has more confusion on indirect trademark infringement. Civil law on some countries takes liability of the infringer on the awareness. In this study using direct evaluation of internal laws of Iran and United State of America the role of infringer in civil liability after indirect trademark infringement was assessed. Results showed that according to current civil liability laws existance of damage and relationship between damage and infringement is essential for civil liability. In both systems awareness of infringer lead to criminal liability. However for indirect infringer the internal law of Iran is silent in regard to this matter. For this purpose it should be referred to civil law to assess awareness of infringer. Hence, the legislator need to clarify type of civil liability according to basic civil law to not be in contrary with other countries from intellectual property point of view. This new role may inhibit direct interpretation in Iranian courts.