چکیده:
فرهنگ غنی شیعه در توسّل به اهل بیت (ع) با دعا و ارتباط عاطفی در قالب گریه بر مصیبت امام حسین (ع)، یکی از نعمتهای خداوند متعال است. گریه بر آن حضرت، ریشه در قرآن و روایات اهل بیت (ع) دارد و در جهت پیشبرد اهداف اسلام، تربیت و تعالی روح انسانها یک هنر خدادادی است که باید چیستی آن بررسی شود تا افزون بر اهداف والا، معرفت نیز حاصل شود. نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی نشان داده است که گریه از خوف خدای تعالی، گریه برخاسته از مهرورزی و نوع دوستی، گریه بر مظلوم، گریه ولایی، گریه برای کمال خواهی، گریه از روی اعتقادات، ریشه قرآنی داشته و توثیق الهی را در پی دارد.
The rich Shii culture of appealing to the Ahl al-Bayt finds expression in offering prayers and making emotional connection with them, coupled with shedding tears. A Divine gift, it plays a tremendous role in propelling Islamic values and standards and giving spiritual cleanse to the mourner. The present paper tackles this issue and observes various types of tears, particularly those of Quranic roots
خلاصه ماشینی:
ندیدن و نبودن امام(علیه السلام)، دردِ عمیقی بر دل است و این زبانحالِ عاشقان است به زبان معصوم(علیهم السلام)، که فرمود: عَزِیزٌ عَلَیَ أَنْ أَبْكِیَكَ وَ یَخْذُلَكَ الْوَرَى عَزِیزٌ عَلَیَ أَنْ یَجْرِیَ عَلَیْكَ دُونَهُمْ مَا جَرَى هَلْ مِنْ مُعِینٍ فَأُطِیلَ مَعَهُ الْعَوِیلَ وَ الْبُكَاءَ هَلْ مِنْ جَزُوعٍ فَأُسَاعِدَ جَزَعَهُ إِذَا خَلَا هَلْ قَذِیَتْ عَیْنٌ فَتَسْعَدُهَا [فَسَاعَدَتْهَا] عَیْنِی عَلَى الْقَذَى هَلْ إِلَیْكَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبِیلٌ فَتُلْقَى هَلْ یَتَّصِلُ یَوْمُنَا مِنْكَ بِغَدِهِ فَنَحْظَى (ابن طاووس، 140 ): 1/ گران است بر من که بر تو بگریم ولى مردم تو را واگذارند، گران است بر من که بر تو بگذرد آنچه مىگذرد نه بر دیگران، آیا کمککارى هست که با او فریاد و گریه را طولانى کنم؟ آیا بىتابى (چون من) هست، که چون به خلوت رود در زارى و جزع کمکش کنم؟ آیا چشمى هست که خار فراق در آن خلیده و گریان باشد تا چشم پرخار من نیز یاریش دهد؟ آیا اى!پسر احمد به سویت راهى هست تا دیدارت کنم آیا روز جدایى ما به وعده تو پیوست مىشود.
مظلومیت شهدای کربلا که در قالب مصیبتهایشان یادآوری میشود، برای دل و جان عزاداران، «سوز» و برای چشمِ آنان، «اشک» را به ارمغان میآورد؛ هر چند محبّت امام حسین(علیه السلام) و یارانش، چنان در عمق وجود برخی از عزاداران، نفوذ کرده است که گاهی فقط با شنیدن نام آنان، اشک از چشمانشان جاری میشود (همان، 324).
بنابراین روضه، مجلس روضه، عزاداری و گریه بر مظلومیت امام حسین(علیه السلام) و دیگر ائمّه(علیهم السلام)، وسیلهای برای رسیدن به خدا و مایه جلب رضایت حق تعالی، جهت نیل به اهداف متعالی انسانی و الهی است.
گریه بر مظلومیت و مصائب ائمّه(علیهم السلام) بهویژه امام حسین(علیه السلام) به جهت جلب رضایت حق تعالی و نزدیک شدن به خدا است.