چکیده:
هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی الزامهای ارزشیابی مطلوب از عملکرد معلمان دوره ابتدایی بود. روش پژوهش؛ پژوهش نظریهای و منابع گردآوری دادهها شامل اسناد فرادست، نظرات متخصصان موضوعی، تجارب جهانی و نظرات معلمان ذینفع بود. برای پاسخ به پرسشهای پژوهش، از تحلیل مضمون و تحلیل اسناد استفاده شد. در این مطالعه، الزامهای نهگانه ارزشیابی معلمان، استخراج شد. سپس مؤلفهها و محورهای اصلی ارزشیابی مطلوب از عملکرد معلمان دوره ابتدایی در چهار محور ارتباط با دانشآموز، توسعه حرفهای، ویژگیهای شخصیتی و تعامل اجتماعی شناسایی شد. بر اساس همسویی دادههای گردآوری شده از طریق منابع مختلف و اجماع کلی صاحبنظران، اعتبار کلی فرایند پژوهش و چارچوب الزامهای ارزشیابی، مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس یافتههای این مطالعه میتوان استنتاج کرد که افزایش کیفیت ارزشیابی از معلمان، مستلزم تغییر نگاه سیاستگذاران آموزشی به ارزشیابی معلمان و مؤلفههای ارزشیابی است و باید از منابع و ذینفعان متنوعی مشتمل بر همکاران، اولیا و دانشآموزان بهرهگیری کرد. همچنین نیاز است که در زمینه شکلدهی انتظارات واقعی از معلمان توسط جامعه عمومی و ذینفعان، فرهنگسازی شده و از ابزارها و کاربرگهای ارزشیابی متنوعی بهرهگیری شود. چنانچه رویه موجود در ارزشیابی معلمان تداوم یابد و به الزامات آن کمتوجهی شود؛ بالندگی نظام آموزشی با مانع مواجه خواهد شد.
The aim of this study was to identify the requirements for optimal evaluation of the performance of primary school teachers. The research method was based on theoretical inquiry and the resources of data included documents, the opinions of the experts, the global experiences, and the views of the beneficiary teachers. In order to answer the questions, two methods of thematic analysis and document analysis were used, and nine teachers' evaluation requirements were extracted. Then, the components for purposeful evaluation of the performance of elementary school teachers in four areas of communication with students, professional development, personality characteristics and social interaction were identified. Based on the alignment of the information gathered through different sources and the general consensus of experts and their alignment with the findings, the overall validity of the research process and the framework of assessment implications were confirmed. Based on the findings, enhancing the quality of education in the area under study requires policy makers to change their evaluation components and should involve a variety of sources including peers, parents and students to be used. It is also necessary to build on the real expectations of teachers by the general public and stakeholders, and use various valuation tools and sheets. If the existing procedure in teacher evaluation continues and little attention is paid to its requirements, the growth of the education system will be hampered.
خلاصه ماشینی:
در سند تحول بنيادين آموزش وپرورش (١٣٩٠) بر ارزشيابي معلمان مبتني بر نظام معيار اسلامي، تخصص ، شايستگي و عملکرد رقابتي تأکيد شده و بر اين اساس لازم است که به نقش آن در تعليم وتربيت کشور در تناسب با يک نظام مبتني بر شايسته سالاري، ارزيابي کاربردي، رقابتي و متناسب با توانمنديهاي تخصصي و حرفه اي توجه شود، شايستگي فردي و اجتماعي معلم مورد آزمون قرار گيرد و با ارزشيابي معلمان به عنوان مجريان فعاليت هاي آموزشي و پرورشي و ارائه بازخوردهاي مفيد و سازنده به آنها؛ در جهت اصلاح و پيشرفت نظام آموزشي کشور اقدام شود (عابديني ، ١٣٩٤).
Glover, Kettler, Reddy & Kurz 3 .
اين در حالي است که شايستگيهايي مهم و مورد تأکيد اسناد فرادست نظام آموزش وپرورش مانند توانمندي حرفه اي، پيشرفت فردي ، برقراري ارتباط و تعامل دوطرفه ميان عمل و نظر در اين کاربرگ مورد غفلت واقع شده است (عارفي، فتحي و فتحي واجارگاه ، ١٣٩٥)؛ و درواقع بايد به صورت موارد ضروري (الزام ١)، در ساختار و فرايند ارزشيابي مطلوب از يک معلم وجود داشته باشند.
در اين مطالعه ، همسو با مراحل چهارگانه پژوهش نظريه اي ؛ ابتدا قلمروي فعاليت معلم و حيطه ارزشيابي عملکردي او به عنوان قلمرويي مهم در حيطه برنامه درسي مورد توافق و برجستگي موضوعي قرار گرفت و سپس عناصر اصلي فرايند ارزشيابي و روابط ميان آنها با مرور مطالعات پيشين داخلي و خارجي و تحليل اسناد فرادست مشتمل بر سند ملي آموزش وپرورش ، سند ملي برنامه درسي و سند تحول راهبردي معاونت آموزش ابتدايي و همچنين مصاحبه هاي مبتني بر پديدارشناختي با دو ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 .
Sundler, Lindberg, Nilsson & Palmer 2 .
School Principals’ and Teachers’ Views on Teacher Performance Evaluation, International Journal of Progressive Education, 14(5), 77-88.