چکیده:
وجود چند روح برای انسانها از مباحث مطرحشده در میراث روایی امامیه است که با برخی مسایل کلامی پیوند خورده است. مجموع روایات مرتبط با این موضوع، حاوی تفاصیلی است که هر تک روایت به بیان برخی از آنها بسنده کرده است. مقاله حاضر میکوشد روایات مرتبط با این موضوع را بهصورت کامل جمعآوری کند و فارغ از اعتبارسنجی و بررسیهای تفسیری آنها، با کنار هم چیدن و دستهبندی این روایات، تصویری جامع از مسیله تعدد ارواح انسان در روایات امامیه و آیات قرآن کریم ترسیم نماید و بر مبنای مضامین پرتکرار این روایات، یک جمعبندی اولیه از این مسیله ارایه دهد. نتیجه تحقیق آن است که همه انسانها دستکم دو روح به نامهای روح الحیاه و روح القدیمه دارند. علاوه بر این، خداوند مومنان را از روحالایمان و پیامبران را از روحالایمان و روحالقدس و پیامبر اسلام و جانشیان ایشان را از روحالقدس، روح من امر الرب و روحالایمان نیز بهرهمند کرده است.
The existence of several souls for human beings is one of the issues raised in the legacy of Imamiyya narration, which is related to some theological issues. The sum of the narrations related to this subject contains details that each narration is enough to express some of them. This paper seeks to collect the narrations related to this subject completely and draw a comprehensive picture of the issue of the multiplicity of human souls in the Imamiyya narrations and verses of the Holy Quran regardless of their validation and interpretation to provide an initial summary of this issue. The results show that all human beings have at least two spirits called the spirit of life and the old spirit. In addition to this, God inspires the spirit of faith to the believers, inspires the Holy Spirit to the prophets, inspires the Holy Spirit, the spirit by the command of the Lord and the spirit of faith to the Prophet of Islam and his successors (PBUT).
خلاصه ماشینی:
در دستة اول، روایات مرتبط با ارواح پنجگانة انسان آمده است؛ دستة دوم و چهارم، به شرح جزئیات دو روح از این پنج روح، یعنی روحالقدس و روحالایمان، پرداختهاند؛ دستة سوم روایات بیانگر روایات مرتبط با روح من امر الرب است که در روایات ارواح پنجگانه به آن اشاره نشده است؛ دستة پنجم روایات به روایات دال بر وجود دو روح برای هر انسان اختصاص یافته؛ و در نهایت در دستة ششم، روایات مؤید بر وجود چند روح گزارش شده است.
این روح که بنا بر روایت دیگر خلقتی خاص دارد (کلینی، 1429ق، ج 2، ص 299، ح 1016)، در سه روایت، از منابع علم امام برای حکم کردن شمرده شده است (همان، ج 2، ص 323، ح 1042؛ ص 323، ح 1043؛ ص 324، ح 1044).
بنا بر روایت دیگر الکافی، خلقت نوری پیامبر و ائمه(، مؤید به روحالقدس بوده و این تأیید، موجب عبادت خداوند شده است (کلینی، 1429ق، ج 2، ص 442، ح 1201).
همچنین طبق هفت روایت الکافی، دستکم دو گناه زنا و شرب خمر، موجب خروج روحالایمان از بدن میشود (کلینی، 1429ق، ج 3، ص 664، ح 2408؛ ص 665، ح 2410؛ ص 692، ح 2453؛ ص 693، ح 2454؛ ص 699، ح 2459؛ ج 11، ص 229، ح 10282؛ ج 12، ص 681، ح 12246؛ روایت 12246 با همین سند در تهذیبالاحکام نقل شده است: طوسی، 1407ق، ج 9، ص 105، ح 191).
از میان این روایات، روایت اول در الکافی نیز نقل شده است (کلینی، 1429ق، ج 1، ص 630، ح 655).