چکیده:
در کشور ما حوزهبندی انتخاباتی بهصورت شهرستانی است و در برخی حوزهها چند شهرستان همجوار یک حوزه را تشکیل میدهند. در حوزهبندی شهرستانی، مشکلاتی همچون تأثیر زیاد تعصبات قومی و مذهبی وجود دارد. برای جلوگیری از این مشکلات، برخی، «حوزهبندی استانی» را پیشنهاد کردهاند. این راهکار اگرچه موجب کاهش تأثیر عوامل مذکور و راهیابی افراد باتجربهتر به مجلس میشود، ولی امکان شناخت مردم را از کاندیداها کمتر و ارتباط مردم را با نمایندگان مجلس کاهش میدهد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به این پرسش اصلی پاسخ داده شده است که راهکار مطلوب برای حوزهبندی انتخابات مجلس شورای اسلامی چیست؟ یافتههای تحقیق در پی ارائه روشی در این خصوص است. راهکاری نو و بدیع در حوزهبندی انتخابات مجلس با عنوان «حوزهبندی شهرستانی- منطقهای» ارائه شده است؛ بهصورتی که با افزایش 40 نفری تعداد نمایندگان کنونی مجلس، حوزههای انتخابیه منطقهای که شامل چند استان همجوار است، اختصاص داده شود. کرسیهای جدید نمایندگی بهطور تقریباً مساوی بین 80 میلیون جمعیت کشور تقسیم شود و چند استان همجوار با هم و به نسبت مجموع جمعیتشان از جمعیت کل کشور، علاوهبر نمایندگان شهرستانی فعلی، دارای تعدادی نماینده منطقهای نیز شوند.
Speaking about Iran’s Parliament elections, there are different election zones where in some, several neighbouring cities form a separate zone. In urban planning, there are problems such as the high impact of ethnic and religious prejudices. To avoid these problems, some lawyers have proposed a provincial zoning system. This may reduce the impact of those factors and will lead to having more experienced people as parliament members however, it makes it less possible for people to get to know the candidates and reduces people's contact with members of parliament. In this research using the descriptive-analytical method, the main question that will be answered is: what is the best solution for zoning the elections of the Islamic Parliament of Iran? The research findings seek to provide an innovative method in this regard. A new and innovative solution in the field of parliamentary elections has been presented with the title: "city-regional zoning". As the total number of current members of parliament increases by 40, constituencies to regions that include several neighbouring provinces are allocated to them. The new seats will be divided almost equally among the country's 80 million population, and several neighbouring provinces will have a number of regional representatives in addition to the current city representatives in proportion to their total population of the entire country.
خلاصه ماشینی:
اين طرح به دفعات در دوره هاي مختلف مجلس شوراي اسلامي تصويب شد، ولي به دليل وجود ايراداتي همچون ايجاد اختلاف بين آحاد ملت و کاهش مشارکت مردم و افزايش هزينه هاي انتخاباتي توسط شوراي نگهبان ، رد شد؛ بنابراين لازم است ضمن بررسي مباحث مطرح شده حول طرح استاني شدن انتخابات و ايرادات طرح شده توسط شوراي نگهبان ، راهکاري ارائه شود که بتواند مزاياي هر دو روش حوزه بندي را تا حد ممکن حفظ کند و هم نظر شوراي نگهبان از حيث انطباق طرح با شرع و قانون اساسي را تأمين کند.
ک: تقيزاده ، ١٣٨٨؛ اکبري و همکاران ، ١٣٩٦؛ مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، ١٣٩٢)؛ اما در هيچ نوشته اي راهکار مطلوبي از ديدگاهي که مدنظر نوشتار پيش روست ، ارائه نشده است ؛ از اين حيث ضرورت انجام چنين تحقيقي همچنان باقي است ؛ بنابراين براي پاسخگويي به پرسش بالا، با استفاده از روش تحقيق توصيفي- تحليلي، تلاش ميشود نخست مفهوم انتخابات و حوزه بندي آن در ايران بررسي شود.
چنين فرمول انتخاباتي براي محاسبه آرا علاوه بر مغايرت با بند ٩ اصل ٣ قانون اساسي که به رفع تبعيضات ناروا و ايجاد امکانات عادلانه براي همه ، در تمام زمينه هاي مادي و معنوي اشاره دارد که در بررسي مصوبه مجلس ششم توسط شوراي نگهبان اشاره شده بود، بدون ترديد به ايجاد احساسي مبني بر کمرنگ شدن نقش مردم در تعيين نماينده منجر خواهد شد و در نتيجه اين امر به کاهش مشارکت مردم خواهد انجاميد.