چکیده:
«بازیابی منابع» آثار روایی به مفهوم شناسایی منابع آثار روایی موجود، از حدود دو دهه پیش در ایران، مورد توجه پژوهشگران حوزه حدیث قرار گرفته است. سید محمدجواد شبیری اولین گامهای مطالعه روشمند در این موضوع را با ارائه مقالاتی برداشت. وی روشی سندی - متنی شامل پنج مؤلفه در بازیابی منابع آثار روایی معرفی کرد و آن را در شناسایی منابع «الغیبة» نعمانی به کار گرفت. در این مقاله، پژوهشهای شبیری در حوزه بازیابی منابع آثار روایی مورد مطالعه، تحلیل و نقد قرار گرفته تا چیستی، نحوه به کارگیری و میزان کارآمدی آن بررسی شود. حاصل این بررسی، استخراح ده مؤلفه در روش وی در بازیابی منابع آثار روایی است. اشکالهایی در اصل و نحوه اجرای برخی از این مؤلفهها وجود دارد که در صورت برطرف شدن، این روش میتواند روشی کارآ و موثر در بازیابی منابع آثار روایی باشد.
Source Identification of compilatory works in the sense of identification the sources of existing narrative work, has been considered by hadith scholars in Iran recently since two decades ago. Seyyed Muhammad Javad Shubeiry Zanjani, tooks the first steps of methodical study by presenting articles in this issue. He presented a method by applying Isnad-text components in source identifying of compilatory works and used it in Al-Ghibah of Abu Abdullah Muhammad ibn Ibrahim al-Numani. In this research, Shubeiri Zanjani's articles have been studied, analyzed and criticized in order to determine the quiddity, the manner of applying, and the effectiveness of his method. The result of this research is that his method includes various Isnad-text components; Most of its components are not alone effective in all cases; the manner of applying some components is unclear; in some cases, it needs to be revised and corrected, and in some cases it has not been used properly.
خلاصه ماشینی:
این مقالات عبارتند از: «درنگی در منابع مکتوب الایضاح»، «مسائل محمدبنمسلم در کافی کلینی»، «سرچشمههای متنی کهن، سیری در منابع تفسیر نعمانی»، «بازشناسی مصادر کتاب الغیبه طوسی»، «آثار شیخمفید در آثار سیدبنطاووس»، «مبانی و روشهای بازیابی متون کهن حدیثی در سایه بازیابی کتاب زیدبنوهب»، «بازیابی منابع تفسیر قمی»، «حسنبنعباسبنحریش و کتاب انّا انزلناه فی لیلة القدر»، «کارکرد فهرستهای نجاشی و شیخ طوسی در تکمیل روش سزگین در بازیابی منابع آثار کهن روایی، مطالعه موردی کتاب الزهد حسین بن سعید اهوازی»، «النوادر اشعری مصدر حدیثی الکافی کلینی»، «بازیابی و اعتبارسنجی آثار علیبنمهزیار با تکیه بر بخش اصول کتاب الکافی»، «بازشناسی مصادر احادیث کتاب الغیبة نعمانی» و «مصادر کتاب مقتل امیرالمؤمنین علی (ع) تألیف ابنابیالدنیا».
» (نعمانی، 1397ق، 279، ح67)، به دلیل آنکه از مقابله الغیبة و الکافی، این نتیجه به دست آمده که چنین روایتی در الکافی نیست، دو احتمال مطرح شده است؛ یکی آنکه این روایت از منقولات شفاهی نعمانی باشد و از منبعی به عنوان نمونه، قاضی نعمان مغربی در الایضاح، نام آثار مورد استفاده خود را ذکر کرده است؛ اما از مؤلفان آثار نامی به میان نیاورده است.
ابهام در سند مؤلفه دیگری که شبیری در بازیابی منابع آثار روایی مطرح کرده است، مبتنی بر غیرمبهمبودن نام راویان در طریق دسترسی به کتابها در فهرستها (رجال نجاشی و الفهرست شیخ طوسی) و مشیخهها (تهذیب، استبصار، من لایحضرالفقیه) است.
شبیری گرچه مسئله اخذ بالتوسط را در مورد مشیخه تهذیب مطرح کرده، اما به احتمال وجود آن را در ضمن مؤلفههای روش خود در بازیابی منابع الغیبة نعمانی نیز توجه کرده است.
2495 The Analysis Around Dubious Hadiths of Takfir Based on the Levels of Atheism and Misguidance and Its Quranic Terminology Javad Irvani1* Reza Haghpanah2 Mohammad Reza Anjomshoaa3 Abstract Takfir is one of the most important challenges of the Islamic world in the present age and one of the causes of division between Muslims.