چکیده:
با پیشرفت دانش بشری، انسان توانست در مقام خلیفه الهی دست به تسخیر طبیعت بزند. نمونه بارز آن موفقیت در علم بیوتکنولوژی برای تغییر ژن گیاهان و موجودات است. مقاله حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی سامان یافته است با هدف بررسی تراریخته از منظر آیات قرآن به نقد و بررسی دیدگاه موافقان و مخالفان میپردازد و در پاسخ به این پرسش است که آیا محصولات تراریخته از منظر قرآن قابل استفادهاند یا خیر و دیدگاه معتدلی ارائه میکند. یافتههای پژوهش پیشِ رو بیانگر آن است که عمدهترین دلیلی قرآنی که مخالفان تولید تراریخته به آن استناد کردهاند، تمسک به آیه 119 سوره نساء و آیه30 سوره اسراء است. آنان چنین عملی را مغایر با قوانین آفرینش الهی و کرامت انسان تلقی کردهاند. برخی دیگر در مقابل دیدگاه مخالفان به آیاتی چون جواز تسخیر بشر در کائنات و جانشینی وی از طرف خداوند در زمین تمسک جستهاند. این مقاله با ارائه نظری بینابین با عنایت به مقتضیات زمان و ضروریات زیستی انسان در جهان معاصر، بهکارگیری این محصولات جدید را امری اجتنابناپذیر میداند؛ البته مشروط بر اینکه ضرر و خطر استفاده از این محصولات آشکار و مسلم نباشد و شرایط مجاز مصرف آن بر شرایط رعایت اصل احتیاط ترجیح نداشته باشد.
With the advancement of human knowledge, human was able to conquer nature as Allah's successor. An obvious example of this is the success of biotechnology in altering the genes of plants and organisms. The current paper, which is organized in a descriptive-analytical method, with the aim of examining transgenic products from the perspective of Qur'anic verses, criticizes and examines the views of those who agree and those who disagree. This article seeks to answer the question of whether transgenic products are usable from the perspective of the Qur'an and offers a moderate perspective. The findings of the present study show that the main Qur'anic reason brought by opponents of transgenic production is resorting to verse 119 of Surah Nisa and verse 30 of Surah Isra. They have considered such an act contrary to the laws of divine creation and human dignity. Others who disagree have relied on verses such as the permission of man to conquer the universe and his succession to Allah on earth. This paper considers the use of these new products as inevitable by presenting an intermediate view with regard to the requirements of time and human biological necessities in the contemporary world; of course, if the harm and danger of using these products are not obvious and the permissible conditions of consumption are not preferable to the conditions of observing the principle of precaution
خلاصه ماشینی:
1. پیشینه پژوهشی تراریخته درباره فراوردههای تراریخته، که از موضوعات جدید است، و مبانی فقهی و حقوقی آن، پژوهشهای پراکندهای صورت گرفته است، برای مثال: هفتهنامه حریم امام (1395) در مقالات متعددی صرفاً به فایدهها و ضررها و حکم شرعی محصولات تراریخته بسنده کرده است یا محققان محترم دیگر نظیر مهدیه غنیزاده (1397) در مقالهای تحت عنوان «حکم تکلیفی محصولات تراریخته از منظر فقه امامیه» و مهدی پورداود (1395) در همایش محصولات تراریخته در خدمت تولید غذای سالم و فاطمه قدرتی (1399) در مقالهای تحت عنوان «ادله مشروعیت دستکاری ژنیتکی مواد غذایی» با اشاره مختصر به ادله مخالفان تراریخته با استناد به قول مراجع عظام هرگونه ضرر احتمالی را ملاک و میزان برای توقف و ممنوعیت اینگونه محصولات دانستهاند و برخی دیگر از پژوهشگران نیز مانند سعید بیگدلی (1393) تنها به مبنای مسئولیت مدنی ناشی از محصولات تراریخته پرداختهاند؛ اما نوآوری پژوهش حاضر و تفاوت آن با تحقیقات مشابه این است که در این پژوهش، نخست با بیان سیر تاریخی و فایدهها و ضررهای محصولات تراریخته بهصورت دستهبندیشده دلایل مخالفان و موافقان را تشریح، سپس به تجزیه و تحلیل و نقد دلایل موافقان و مخالفان پرداخته شده و در انتهای تجزیه و تحلیلِ دلایل موافقان و مخالفان، حکم جواز مقید فراوردههای تراریخته با توجه به مکتب بینابینی بیان شده است؛ یعنی نه بهطورکلی استفاده از تراریخته مردود است و نه صددرصد آزاد، بلکه بایسته است تولید، واردات و صادارت چنین فراوردههایی با لحاظ جوانب احتیاط و نظارت متخصصان متعهد و مؤمن صورت پذیرد و ضرر قریبالوقوع و حتمی به همراه نداشته باشد.
According to the research findings, compromise with the enemy leads to apostasy, misguidance, humiliation, and wrath of God whereas resistance against the enemies of right, in addition to divine sustenance, the descent of angels, becoming the beloved of God, victory and honor, provide the means for Islam to overcome atheism and form the world civilization of Is > Keyw > End, Resistance, Compromise, Surrender, The Qur > عاقبة المقاومة أو المهادنة للعدوّ من منظار القرآن ال > نادرة رح 2 m"/>yahoo.