چکیده:
تأسیس دولت سعودی از همان ابتدا سرکوب و به حاشیهراندن شیعیان را در پیداشت. در این میان ضعیف کردن نهادهای شیعی رنگ دولتی به خود گرفت و به سیاست رسمی رژیم تبدیل شد. در این فضا با آنکه شیعیان بهدنبال هویت شیعی خود راهکارهای مختلفی از انقلابیگری تا گفتوگو و چانهزنی با حکومت را در پیش گرفتهاند تاکنون به حق اجتماعی و سیاسی خود نرسیدهاند. در نوشتار حاضر باتوجه به برخورد تبعیضآمیز حکومت آل سعود با اقلیت شیعه وضعیت و چالشهای پیشروی شیعیان بررسی میشود. استدلال نگارنده این است که بهدلیل پیوند ساختار قدرت با ایدئولوژی وهابیت ضعفهای ساختاری-نهادی و اختلاف در نگاه مبارزاتی میان فعالان شیعی و تبعیض علیه شیعیان کما ادامه دارد و بیرون رفتن از وضعیت موجود ثمربخش نیست. رهبران و نخبگان شیعه باید با پذیرش واقعیتهای موجود و در پیشگرفتن استراتژیهای مسالمتآمیز مبتنی بر گفتوگو تعامل و ارتباط خود با دیگر گروهها و شبکههای داخلی را نیز افزایش دهند.
خلاصه ماشینی:
در سال ۲۰۰۰ وزارت امور خارجه آمريکا جمعيت شيعيان را که بيشتر آنها در استان شرقي عربستان ساکن هستند نهصد هزار نفر اعلام کرد.
شواهد نشان ميدهد که تعداد واقعي شيعيان عربستان بيش از آمارهاي اعلام شده است و شيعيان احسا و قطيف بعد از عراق بزرگ ترين جمعيت شيعه منطقه خليج فارس است .
شيعيان عربستان بيشتر در استان شرقي ظهران در شهرهاي قطيف و احسا ساکن هستند و اقليت شيعه در مناطق شمالي و جنوب اين کشور هستند (انصاري بوير احمدي، ۱۳۹۱، ص ۱۲۶).
۴. وضعيت شيعيان عربستان در دو دهه اخير با ظهور وهابيت در سال ۱۷۴۵ در منطقه نجد عربستان و گسترش آن در اين ناحيه دوره جديدي براي شيعيان و گروه هاي ديني ديگر شبه جزيره عربستان آغاز شد که روي تاريخ و امور سياسي آنها تأثير داشت .
در حقيقت وهابيون از دين به عنوان ابزاري براي سلطه بر گروه هاي ديني ديگر استفاده کردند و مذهب را بهانه اي براي رسيدن به اهداف سلطه طلبانه خود قرار دادند، پس نبايد وهابيت را شعبه ديگري از اسلام دانست ؛ زيرا اين فرقه براي همه فرقه هاي اسلامي شبه - جزيره عربستان و جهان اسلام مشکل ساز شده است .
درپي فشارهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي شيعيان حوزه خليج فارس به ويژه عربستان در پي سال هاي متمادي دست ۶۸ به قيام هاي گسترده عليه دولت سعودي زدند و به نتيجه خاصي نرسيدند و براي به دست آوردن حقوق خود به تشکيل تشکل ها و جنبش هاي سياسي روي آوردند که توسط بزرگان اين منطقه تأسيس ميشد.