چکیده:
کتابهای خاطرهنگاری دفاع مقدس یکی از سندهای ماندگار در تاریخ ایران اسلامی است. روز 31 شهریور 1359 رژیم بعث عراق به ایران حملة نظامی کرد و جنگ تحمیلی آغاز شد. حضور زنان دوشادوش مردان از ابتدای جنگ و فعالیت آنها در قالب گروههای امدادی و پشتیبانی مسئولیتی بود که برعهده گرفته و تا پایان جنگ این وظیفه خطیر را انجام دادند. زنان رزمنده پس از جنگ به ثبت خاطرات خود و دیگر زنان رزمنده در قالب رمان، خاطرهنگاری و تاریخ شفاهی از جنگ پرداختند. مقالة حاضر به بررسی چگونگی بازنمایی ابعاد شخصیتی زنان رزمندة دفاع مقدس در 4 کتاب خاطرهنگاری منتخب پرداخته است. این چهارکتاب تحت عنوان صباح، ساجی، چراغهای روشن شهر و زیباترین روزهای زندگی ضمن آنکه با محوریت شخصیت زن نگاشته شده، آثار بهروز و اثرگذار در این عرصهاند. یافتههای این مقاله با استفاده از روش تحلیل مضمونی نشان میدهد که بازنمایی شخصیت زنان در چهار حوزة معنایی بینش، گرایش، کنش و عوامل شخصیتساز قابل طبقهبندی است. در حوزة بینش مواردی همچون اعتقادات دینی، اخلاقی و انقلابی قابل طرح است و در حوزة گرایش مضامینی مانند روحیات خودساخته، مقتدر، منزجر از جنگ، کنجکاو و عفیفانه ذکر شده است. در حوزة کنش نیز مواردی همچون کمکرسانی، فعالیتهای مذهبی، انقلابی، نظامی، فرهنگی و مقید به انجامدادن فرایض دینی احصا شده و در پایان نیز عوامل شخصیتساز با محوریت خانواده مورد تأکید قرار گرفته است.
The memoirs of the Holy Defense are one of the most enduring documents in the history of Islamic Iran.September 22, 1980 The Ba'athist regime in Iraq launched a military attack on Iran and the imposed war began. From the beginning of the war, women and men worked in the form of relief and support groups, which they took on and did until the end of the war. after the war, women fighters recorded their memories in the form of novels, memoirs and oral histories of the war. the present article examines how the personality dimensions of women fighters in the sacred defense are represented in 4 selected memoirs. these four books, entitled Sabah, Saji, The Bright Lights of the City, and The Most Beautiful Days of Life, while written with the focus on female personality, are up-to-date and effective works in this field.The findings of this article show that the representation of women's personality can be classified into four meaning domains of insight, tendency, action and personality-building factors using thematic analysis method. In the field of insight, issues such as religious, moral and revolutionary beliefs can be raised and in the field of tendency, themes such as self-made, powerful, war-disgusting, curious and chaste spirits are mentioned. In the field of action, items such as aid, religious, revolutionary, military, cultural and religious activities are included.Finally, family-centered personality-building factors are emphasized.
خلاصه ماشینی:
یافته های این مقاله با استفاده از روش تحلیـل مضـمونی نشـان مـی دهـد کـه بازنمـایی شخصیت زنان در چهار حوزٔە معنایی بینش ، گرایش ، کنش و عوامل شخصیت ساز قابل طبقه بندی است .
در حوزٔە کنش نیز مواردی همچون کمک رسانی ، فعالیت های مذهبی ، انقلابی ، نظامی ، فرهنگی و مقید به انجام دادن فرایض دینی احصا شده و در پایان نیز عوامل شخصیت ساز با محوریت خانواده مورد تأکید قرار گرفته است .
از همین رو، این پژوهش در نظر دارد به بررسی نمونه هـایی از ادبیات دفاع مقدس ، که بـه نقـش آفرینـی زنـان حاضـر در جنـگ اختصـاص دارد، بپـردازد و بازنمایی شخصیت آنان را در کتاب های منتشـرشـده بررسـی ، تحقیـق و تحلیـل کنـد.
توجـه و استقبال جامعه به خاطرات زنان حاضر در دفاع مقدس از یک سو و اهمیـت بازنمـایی شخصـیت زن در کتاب خاطرات آن ها از سویی دیگر انگیزٔە اصلی جهت انجام دادن ایـن پـژوهش اسـت تـا بتوان فهمی دقیق و درست از شخصیت این زنان به عنوان الگو به جامعه ارائه کرد.
بازنمایی گرایش زن به طور حتم ، یکی از قوت های این چهار کتاب برای درک بهتر شخصـیت هـا از سـوی مخاطبـان (به ویژه زنان و دختران ) این است که در کنار رفتار و اعتقادات شخصیت هـای محـوری ، بـه طـور مبسوطی به گرایش ها، یعنی احساسات و حـالات درونـی آن هـا، نیـز پرداختـه شـده اسـت .
این پژوهش تلاش کرده است همۀ ابعاد گرایشی شخصیت های اصلی کتاب ها را مورد توجه قرار دهد.