چکیده:
بغی یکی از مباحث مهم فقه سیاسی در تاریخ اسلام است که منشأ آن آیه نهم سوره حجرات است. هرگاه دو گروه از مسلمانان با یکدیگر به جنگ بپردازند، باید بین آنها صلح و آشتی برقرار کرد و اگر گروهی بر دیگری تجاوز و ستم کند، باید با ستمگر به قتال برخاست، تا به امر خداوند درآیند. اما بیشتر فقها با استناد به این آیه شریفه بغی را خروج از اطاعت امام عادل تعریف کردهاند. بر اساس ادله و قرائن در عصر غیبت بغی شامل خروج کنندگان علیه جانشین امام علیهالسلام که همان ولیفقیه جامعالشرایط است نیز میشود. بهعبارتدیگر بغی شورش و قیام مسلحانه و برانداز و ... علیه حاکم یا حکومت اسلامی است، که نوعی جنگ داخلی محسوب و مقابله با شورشیان و باغیان با امر ولیفقیه و حاکم اسلامی انجام میگیرد. ازآنجاییکه جرم بغی به عصر مولای متقیان حضرت علی علیهالسلام بازمیگردد، احکام و قواعد مربوط به بغات بر مبنای کتاب و سیره علوی است و حکومت اسلامی به دلیل اهمیت و موقعیت از ابتدا بهویژه در زمان حکومت امیرالمؤمنین علیهالسلام با بغات مواجه و در زمان حاضر نیز حکومت اسلامی با محور ولایتفقیه با چنین رفتارهایی مواجه است. لذا برای هرگونه برخورد با باغیان باید به عملکرد حضرت تمسک جست و پیش از هرگونه اقدام قهرآمیز ضد بغات، آنان را ارشاد و راهنمایی و به شبهات احتمالی آنان پاسخ داد. لذا هدف اصلی در این نوشتار بررسی موضوع بغی بهصورت تاریخی و فقهی و با استفاده از ابزار مطالعات کتابخانهای و با روش توصیفی تحلیلی است.
Rebellion is one of the most important topics of political and governmental jurisprudence in the history of Islam, the origin of which is verse 9 of surah hojorut. If two groups of Muslims fight and fight against each other, peace and reconciliation must be established between them, and if one group overcomes and oppresses the other, they must rise up against the oppressor to fight the cause of God. But most jurists refer to this verse as the exclusion of obedience from the righteous Imam. According to the arguments and evidences in the era of rebellion absenteeism, there are also exiles against the Imam's successor, who is also the universal supreme leader, in other words a rebellion and an uprising and uprising, etc. Confrontation with the insurgents and the rebels is carried out by the Supreme Leader and the Islamic ruler. Based on the Alawite Book and Sire, and the Islamic state due to its importance and position from the beginning, especially during the reign of Imam Ali and the Prophet. Islam is confronted with such behaviors with the axis of the jurisdiction. Therefore, for any kind of treatment with the Outlaws, one should turn to the Prophet's function and, before taking any violent action against the Outlaws, give them guidance and guidance and answer any possible doubts. The main purpose of this article is to study the subject of rhetoric in historical and jurisprudential manner, using descriptive analytical method and library study tools.
خلاصه ماشینی:
در اين تحقيق تلاش نگارنده بر آن است تا پژوهشي فقهي تاريخي در خصوص بغي و باغيان در تاريخ اسلام از صدر تاکنون ، از دوران حکومت پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله ، خلفاي سه گانه و مولاي متقيان حضرت علي عليه السلام و ساير امامان معصوم عليهماالسلام تاکنون انجام دهد.
اهل جمل ، صفين و نهروان از مصاديق بارز اهل بغي در زمان حکومت اميرالمؤمنين به شمار مي آيند، در دوران معاصر نيز مي توان به داعش و گروه هاي تکفيري تروريستي که در کشورهاي اسلامي نظير عراق و سوريه و باهدف براندازي جمهوري اسلامي ايران و حکومت ولايت فقيه و هم چنين گروهک التقاطي منافقين و ساير گروهک هاي ضدانقلاب که در داخل و خارج عليه نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران فعال بوده و هستند اشاره کرد، که بعضا تکرار تاريخ است و هرکدام به نحوي به جدال و ستيز با حکومت اسلامي قيام کرده و درصدد براندازي حاکميت اسلامي مي باشند.
اين سخن در جنگ صفين نشانه حقانيت و ملاک تشخيص ظلم و باغي از مظلوم قرار گرفت و گروهي که روايت پيامبر صليالله عليه وآله در مورد عمار را شنيده بودند با شهادت عمار در همان عرصه پيکار موضع خود را عوض کرده و از اردوگاه معاويه خارج شدند و به سپاه علي عليه السلام پيوستند.
با دقت در تاريخ اسلام ، به نظر ميرسد باغي گري به معناي خاص آن در زمان حکومت اميرالمؤمنين حضرت علي عليه السلام و در پي سه جنگ جمل ، صفين و نهروان رخ داده و اين سه گروه که به شورش و قيام عليه امام زمان خود پرداختند، در فقه اسلامي به بغات شناخته شده اند.