چکیده:
نکاح معاطاتی نکاحی است که در آن با قصد و اراده ازدواج مشروع صورت می گیرد ولیکن به وسیله فعلی که عرف آن را دلالت بر رضایت بداند در واقع بدون انشا (ایجاب و قبول ) عقد توسط فعل محقق می شود که صراحت در انشا دارد البته مصادیق فعلی درعرف هر جامعه ای متفاوت است. هرچند میان فقها اختلاف نظر هایی به چشم می خورد اما نکاح معاطاتی آثار نکاح صحیح را دارا می باشد و با زنا متفاوت است.
خلاصه ماشینی:
یکی از فقها بیان می دارد ((در عقد نکاح نبز ایجاب و قبول فعلی ممکن است به خاطر اینکه افعالی که به وسیله آن می توان قصد و اراده خود را اعلام نمود و انشا عقد محقق ساخت منحصر در موارد حرام نیست طرفین به کمک بعضی از کار های مجاز و حلال می توانند اراده خود را به یکدیگر بیان کنند به عنوان مثال : زن جهیزیه خربداری شده را به منزل فردی که قصد زوجیت با آن را دارد ببرد)) (خمینی، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۸۰) با این وجود شایسته نیست که هر کجا لفظ انکحتُ و زوَّجتُ در میان نباشد مصداق زناست بلکه ماهیت نکاح اعم است از اینکه به صورت لفظ باشد یا غیر لفظ حتی اگر طرفین لفظی به کار نبرند به همان نفس وطی نکاح صورت گیرد همچنان صحیح است در این فرض وطی حرام است ولی مانع ای برای صحت نکاح وجود ندارد می توانند با یکدیگر ازدواج کنند بخش هفتم: ادله بطلان نکاح معاطاتی مهمترین دلیل بطلان نکاح معاطاتی اجماع است.
نتیجه گیری عقد نکاح بر اساس توافق طرفین شکل می گیرد اعم از فعل (معاطات )، لفظ یا نوشتن البته منظور از فعل آن است که مورد قبول عرف واقع گردد یعنی دلالت بر تزویج نماید و هر عرفی فعل خاص خود را دارد که دلالت بر ازدواج می کند در واقع افعال انحصاری نیستند و متناسب با شرایط زمانی و مکانی متغییر می باشند اما نکته ای که موضوع اصلی این نوشته است، نکاح معاطاتی بر خلاف نظر برخی از فقها صحیح دانسته شده و آثار نکاح صحیح نیز برآن حاکم است و نکاح معاطاتی زنا نیست.