چکیده:
فیلیپ هامون، نشانهشناس فرانسوی، شخصیّت را عنصری نشانهای دانسته و بر این اساس، مبانی نظری نشانهشناسی شخصیّت را تبیین کرده است، چنانکه نشانهشناسی ادبی شخصیّت، ارتباط میان مؤلف، متن و خواننده را میکاود و هدف اصلی آن یافتن مناسبت میان تصویر (دالّ) و تصوّر (مدلول) است. ادب عامه (شفاهی) با جلوههای گوناگونش بازتاب فرهنگ و اندیشۀ مردم است و ترانههای کودکانه از گونههای ادب شفاهی است که گاهی سیمای شخصیتهای مذهبی را با هدف الگوسازی تربیتی- اخلاقی ترسیم میکند. سیمای عملی و سجایای اخلاقی امام رضا (ع) الگویی متعالی برای کودکان است و زهرا داوری با بهرهگیری از شخصیّت حضرت در ترانههای کودکانه «هاچین و واچین» الگوسازی کرده و گامی مهمّ برای پیشرفت تربیتی و اخلاقی کودکان برداشته است. این پژوهش با هدف تبیین سیمای امام رضا (ع) در «هاچین و واچین» زهرا داوری بر اساس نظریه نشانهشناسی شخصیّت فیلیپ هامون با رویکردی توصیفی تحلیلی انجام شده و سیمای امام رضا (ع) را از حیث دالّ (نام، جایگاه نحوی و بعد بلاغی) و مدلول (صفات، کنش گفتاری و کنش رفتاری) بررسی و تحلیل کردهاست، چنانکه دستاورد پژوهش نشان میدهد، درک مناسبی از شخصیّت امام رضا (ع) و کارکرد داستانی آن با استفاده از دانش نشانهشناسی شخصیّت فراهم شده است؛ یعنی داوری سیمای عملی و سجایای اخلاقی امام رضا (ع) را با استفاده از زبان عامیانه و بیان کودکانه به مخاطب (کودکان) شناسانده است.
Philip Hamon, a French semiotician researcher, has described the personality as four elements, on this basis, he has explained the theoretical foundations of personality semiotics, such as the literary semiotics of the personality, the relationship between the author, the text and the reader, and its main purpose is to find the occasion between the image (signifier) and imagination (signified). Folk literature (oral) with its various effects reflects the culture and the thought of the people, and childish songs that are forms of oral history that sometimes depicts the image of religious characters with the goal of educational-moral modeling. Imam Rida's face, his personality and his virtues are transcendental models for children and Zahra Davari has used Imam Rida's personality in the childish songs Hachin & Wachin to step children’s morality. This research was conducted with the aim of explaining the moral character of Imam Rida (as) in Hachin & Wachin’s Zahra Davari based on the Philip Hamon's semiotics theory with a descriptive- analytical approach and Imam Rida (as) as a sign (name, syntax and the rhetorical dimension and signifier) and the signified (attributes, spoken action and behavioral approaches) have been analyzed, as the research shows, the proper understanding of the character of Imam Rida (as) and his narrative function has been provided by using the knowledge of his personality semantics, that is, Davari has illustrated ImamRida's (as) practical expression and ethical issues that have been identified by the folk language and childlike expressions to the audience (children).
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشي نشانه شناسي شخصيت امام رضا در «هاچين و واچين » زهرا داوري بر پايه نظريه فيليپ هامون دريافت : ۱۳۹۸/۹/۲۰ پذيرش : ۱۳۹۸/۱۲/۱۳ خليل بيگ زاده ۱،پريسااحمدي ۲ چکيده فيليـپ هامـون ، نشانه شـناس فرانسـوي ، شـخصيّت را عنصري نشـانه اي دانسـته و بـر اين اسـاس ، مباني نظـري نشانه شناسـي شـخصيّت را تبييـن کـرده اسـت ، چنانکـه نشانه شناسـي ادبـي شـخصيّت ، ارتبـاط ميـان مؤلـف ، متـن و خواننـده را مـيکاود و هـدف اصلـي آن يافتـن مناسـبت ميـان تصويـر (داّل ) و تصـوّر (مدلــول ) اســت .
ايـن پژوهـش بـا هدف تبيين سـيماي امـام رضـا در «هاچيـن و واچيـن » زهـرا داوري بـر اسـاس نظريـه نشانه شناسـي شـخصيّت فيليـپ هامـون بـا رويکـردي توصيفـي تحليلـي انجـام شـده و سـيماي امـام رضـا را از حيـث داّل (نـام ، جايـگاه نحـوي و بعـد بلاغـي ) و مدلـول (صفـات ، کنـش گفتــاري و کنــش رفتــاري ) بررســي و تحليــل کرده اســت ، چنانکــه دســتاورد پژوهــش نشــان مي دهــد، درک مناســبي از شــخصيّت امــام رضــا و کارکــرد داســتاني آن بــا اســتفاده از دانــش نشانه شناســي شــخصيّت فراهــم شــده اســت ؛ يعنــي داوري ســيماي عملــي و ســجاياي اخلاقــي امــام رضــا را بــا اسـتفاده از زبـان عاميانـه و بيـان کودکانـه بـه مخاطـب (کـودکان ) شناسـانده اسـت .
پژوهش هايـي در متـون مقـّدس و ادبـي بـا تکيـه بـر نظريـه فليـپ هامـون (نشانه شناسـي ادبـي شـخصيّت ) انجـام شـده کـه عبـارت اسـت از: «سـاختار نشـانه اي شـخصيّت حضـرت مريـم در قــرآن کريــم » از طاهري نيــا و حيــدري (۱۳۹۳) کــه رمــزگان متــن ، نام شناســي ، توصيف هــا، کنــش گفتــاري و رفتــاري حضــرت مريــم را در قــرآن کريــم بررســي و تحليــل کــرده و نشــان داده اسـت ، شـخصيّت حضـرت مريـم عامـل لطافـت و انعطاف پذيـري بـراي مخاطـب اسـت .