چکیده:
امروزه مفهوم عدالت اجتماعی به مثابه امری بنیادین در فرآیند برنامهریزی شهری و مدیریت مناطق کلانشهری مورد توجه قرار گرفته است. لذا حق مسکن مناسب برای همه و عدالت در مهمترین بخش از کاربریهای شهری، در راستای نیل به شهر عدالتمحور و عدالت فضایی در شهرها از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد. براین اساس هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت مسکن شهری در شهر شیراز با رویکرد عدالت اجتماعی میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی با استفاده از مدل TOPSIS در پنج شاخص مورد آزمون در تحقیق، که وزندهی معیارها با مدل AHP و جهت بیمقیاس سازی دادهها از روش بیمقیاس سازی خطی استفاده شده است همچنین جهت ارزیابی کلی در تحقیق حاضر و مقایسه نهایی مسکن شهر با تفکیک مناطق دهگانه از روش VIKOR استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده عدم تعادل و نابرابری در بین مناطق کلانشهر شیراز میباشد به گونهای که در شاخص نهایی 30 درصد مناطق از وضعیت نامطلوبی برخوردارند و 40 درصد نیز در پنج شاخص مورد آزمون از وضعیتی متوسطی برخوردارند؛ که این امر بیشتر ناشی از ادغام روستاها در محیط شهر و بافت فرسوده در بیشتر مناطق مرکزی و قدیمی شهر به ویژه منطقه دو و هشت میباشد.
Today, the concept of justice as essential in the process of urban planning and management of metropolitan areas studied, and primarily urban development requires social justice and the environment in cities. The right to adequate housing for all and justice Drmhm part of the urban land, in order to achieve justice and fairness in space in cities is of particular importance. The aim of this study was to assess the status of urban housing in the city is focusing on social justice. In fact, to achieve the answer to this question is whether in the city in terms of quantitative and qualitative indicators of balance and equality in the development of their housing.In the present study compared the final resolution of ten districts of the city housing VIKOR method is used. The results indicate an imbalance and disparity between Shiraz metropolitan areas so that the final index of 30% and 40% in areas of disadvantage are five indicators to test have an average level on them, which result of Azgham Towns in the city and especially the old texture in more central areas and the old city area is two and eight.
خلاصه ماشینی:
(٢٠١٥) Ghadermarzi &Ebrahimzadeh در تحقیقی با عنوان تحلیلی بر کیفیت مسکن محلات شهری دهگلان ، راهکاری جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان ، با استفاده از تکنیک تاپسیس و ویکور ارائه نمودند؛ که نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان دهنده نابرابری و تفاوت معنیدار در بین محلات شهر دهگلان میباشد؛ که کیفیت پایین محلات قدیمی با بافت فرسوده را عامل این عدم تعادل بیان کرده اند.
(Tirband & Azani, 2012: 110) یافته ها و بحث تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت مناطق شهر شیراز از لحاظ شاخص های مسکن و همچنین رتبه بندی این مناطق براساس این شاخص ها با رویکرد عدالت اجتماعی میباشد؛ که برای نیل به این منظور از پنج شاخص تراکمی، زیزدانگی، تسهیلات ، قدمت و کیفیت ابنیه به عنوان شاخص های عینی و قابل ثبت به صورت کمی در طرح تفصیلی کلان شهر شیراز بهره برده شده است .
جدول ٦- ضریب تاثیر شاخص های قدمت ابنیه با استفاده از AHP Table 6- Impact coefficient of building age indices using AHP {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} جدول ٧- وضعیت مناطق شهر شیراز در شاخص قدمت بناهای مسکونی با استفاده از مدل TOPSIS Table 7- Status of Shiraz city areas in the index of age of residential buildings using TOPSIS model {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٤: شاخص قدمت مسکن در شهر شیراز در سال (١٣٩٥) Figure 4: Housing age index in Shiraz in (2016) در برنامه ریزی مسکن ، بحث قدمت ابنیه در شهرهایی با آثار تاریخی و منازل قدیمی همانند شهر شیراز که قدمتی طولانی مدت دارد؛ بسیار حائز اهمیت بوده ، زیرا در این شهرها ساختمان هایی با ارزش تاریخی هنوز یا به علت عدم توجه و یا تعلق خاطر مورد استفاده برای اسکان شهروندان قرار میگیرد که در موارد بحران های طبیعی بسیار خطرناک میباشد.