چکیده:
یکی از شاخصههای هنر شاعری آنوری سرودن قطعه است. در دیوان موجود آنوری.
در مجموع ۹ قطعه. ۱۰۰ قطعه تقاضایی وجود دارد که افزون بر تکنیکهای ناب شعری.
از لحاظ مضمون، فصل مشترک ادبا برای چالش درباره روحیه و خلق و خوی آنوری است. این
پژوهش، با رویکرد توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی ۱۰۰ قطعه تقاضایی انوری و تعیین بسامد
و آنواع تقاضا به لحاظ مادی و غیرمادی بودن. تلاش میکند با مقایسه و تحلیل انواع تقاضا،
انگیزه روحی آنوری را در سرایش این اشعار دریابد. بر اساس یافتههای تحقیق حاضر، بیشترین
قطعات تقاضایی آنوری را تقاضاهای مادی با ۹۶ مورد (۸۹/۸ درصد) در مقابل ۱۱ مورد
(10/2 درصد) تقاضای غیر مادی تشکیل میدهند. همچنین در میان تقاضاهای مادی, تقاضای
خوردنی با ۴۶ مورد تقاضا بیشترین تقاضا را به خود اختصاص میدهد. در این میان، شراب با
35 مورد (3۲/۷درصد) سهم اصلی را در میان همه تقاضاهای مادی و غیرمادی دارد.
خلاصه ماشینی:
«گويند که انوري شب و روز از سرعت طبع همچو الماس هر چيز که التماس کردي بيتي دو رقم زدي به قرطاس بگـــذار حديث انـوري را اي پاک دل و خجسته انفاس کو سرور عصر خويشتن بود نه زين شعراي پر ز وسواس گر ملتمسات من بخــواني دانـي که گذشته ام ز عباس » (حسن زاده ،٥٢: ١٣٩٢) دکتر شفيعي کدکني ضمن شرح حال انوري ، با اشاره به ملتمسات انوري مي گويد: «از بس که تقاضا در ميان شاعران درباري رواج داشته است و بخش قابل ملاحظه اي از شعر شاعران درباري را تقاضاهاي ايشان تشکيل مي دهد.
اما با وجود پژوهش هايي چون : - عناصر عناصر شريعت دوگانه شاعرانه ي انوري ، هادي جوادي امام زاده و محمد امير عبيدي نيا، مجله شعرپژوهي دانشگاه شيراز، سال ششم ، شماره ي سوم ، ١٣٩٣، پياپي ٢١.
و نيز اشاراتي در مورد تقاضاييه سرايي انوري در پژوهش هاي ادبي چون شفيعي کدکني (١٣٧٢)، وزين پور (١٣)، يوسفي (١٣٧٣) تاکنون پژوهش مستقلي ، به تفصيل به قطعات تقاضايي انوري نپرداخته است .
جدول ٥- فراواني تقاضاهاي غيرمادي رديف نوع تقاضا فراواني شماره قطعه ١ نامه ١ ٣٤٤ ٢ حضور دوست ٢٤٥٥، ٢٤٨، ٤١٣، ٤٣٠، ١٨٩ ٣اجازه دخول به بارگاه ٤ ٥، ٧٨، ١٩٦، ٢٤٩ ٤ عزل ١ ١١ ٢- ٣- مادي گرايي انوري تقاضاييه و گزافه هاي انوري در مديحه پردازي در کنار اشعاري در ستايش قناعت ، عزلت گزيني ، نصيحت نفس و نيز پاره اي نظرات انوري در نکوهش شعر و شاعري ، دستاويز ادبا براي توجه به خلق و خوي انوري است .