چکیده:
ﻣﺴﺘﻮره اردﻻن و ﻋﺎﺋﺸﻪ ﺗﻴﻤﻮر، دو ﺑﺎﻧﻮی ﺷﺎﻋﺮ و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهی ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ دوره زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺸﺘﺮک، در اﻳﺮان و ﻣﺼﺮ ﻇﻬﻮر ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ وﺟﻮد ﻫﻤﻪ ی ﻣﺸﻜﻼت ﭘﻴﺶرو ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺣﻀﻮر زﻧﺎن در ﻋﺮﺻﻪﻫﺎی ﻋﻠﻤﻲ و ادﺑﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺘﺎرﮔﺎﻧﻲ ﭘﺮﻓﺮوغ در آﺳﻤﺎن ﺷﻌﺮ و ادب ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻓﺎرﺳﻲ و ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺪرﺧﺸﻨﺪ و ذوق ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪ و اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻟﻄﻴﻒ ﺧﻮد را در ﺳﺮودن اﺷﻌﺎری ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻧﺎب ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. اﻳﻦ دو ﺑﺎﻧﻮی ﺷﺎﻋﺮ ﻛﺮد ﻧﮋاد، در ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ دﻳﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﻌﻬﺪ دﻳﻨﻲ و اﺧﻼﻗﻲ آﻧﺎن ﺳﺒﺐ ﮔﺮدﻳﺪه ﺗﺎ اﺷﻌﺎر آﻧﻬﺎ، رﻧﮓ و ﺑﻮﻳﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮد. ﻫﺮ دو ﺷﺎﻋﺮ، ﺑﻪ ﻋﻔّﺖ و ﺣﺠﺎب زن اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، و ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎی دﻳﻨﻲ و ﻗﺮآﻧﻲ، ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋهای در اﺷﻌﺎر آﻧﺎن دارد؛ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﺘﻮره، ﻧﮕﺎه وﻳﮋه ای ﺑﻪ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ص( داﺷﺘﻪ و اﺷﻌﺎری در ﻣﻨﻘﺒﺖ آﻧﺎن ﺳﺮوده اﺳﺖ. در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ، ﻣﺪاﺋﺢ ﻧﺒﻮی ﻋﺎﺋﺸﻪ ﺗﻴﻤﻮر، ﺟﻠﻮهای ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﺷﻌﺎرش ﺑﺨﺸﻴﺪه اﺳﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ، ﻧﻴﺎﻳﺶﻫﺎی دﻳﻨﻲ و اﻗﺘﺒﺎﺳﺎت ﻟﻔﻈﻲ از ﻗﺮآن، از دﻳﮕﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک دو ﺷﺎﻋﺮ اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺿﻤﻦ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ دو ﺷﺎﻋﺮ ﮔﻤﻨﺎم زن، ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻣﺸﺘﺮک دﻳﻨﻲ آﻧﺎن ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ. روش ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻄﺎﻟﻌﻪای و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
خلاصه ماشینی:
مضامين مشترک ديني در اشعار مستوره اردلان و عائشه تيمور ي علي سليمي ١ فاروق نعمتي ٢ بارزي ورزايس: ٩٠/٨/٢٢ ̈y بارزي گلزان: ٩٠/٩/٢٠ چکيده مستوره اردلان و عائشه تيمور، دو بانوي شاعر و نويسندهي معاصر هستند که در يک دوره زماني مشترک، در ايران و مصر ظهور کردند و با وجود همه ي مشکلات پيش رو که مانع حضور زنان در عرصه هاي علمي و ادبي مي شد، توانستند همچون ستارگاني پرفروغ در آسمان شعر و ادب معاصر فارسي و عربي بدرخشند و ذوق شاعرانه و احساسات لطيف خود را در سرودن اشعاري شيرين و ناب عرضه نمايند.
۲‐ پيشينه ي پژوهش پژوهش هايي در مورد مستوره اردلان انجام گرفته است که مي توان به اين مقالات اشـاره کرد: «مستوره کردستاني مهين بانوي شعر و هنر و عرفان پژوهشنامه زبان و ادبيـات فارسـي ، نشريه ي دانشکده ادبيات و علوم انساني ، دانشگاه شـهيد بـاهنر کرمـان، سـال دوم، شـماره٧، پاييز٨٩، صص (١٣- ٢٤) از ابوالقاسم رادفر، کـه بـه بررسـي مختـصري از زنـدگي مـستوره و ويژگي هاي شعري او مي پردازد؛ «تاريخ نگاري محلي کردستان و ظهور نخـستين تـاريخ نگـار زن ايراني » (پژوهشهاي تاريخي (علمي - پژوهشي )، دانشکده ادبيات و علوم انـساني ، دانـشگاه اصفهان، سال چهل و پنجم ، دورهي جديد، شماره ١، بهـار ٨٨، صـص (١١٣- ١٢٨) از عبـاس قديمي قيداري ، که به واکاوي ويژگي هاي تاريخ نگاري مـستوره پرداختـه اسـت .