چکیده:
یکی از شخصیّتهایی که در آغاز غیبت امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشّریف، تضعیف اعتقادی و تردید نسبت به پذیرش امام حی در جامعه شیعه را موجب شد، «جعفر بن علی»، ملقب به «کذّاب» است. جعفر به دلیل موقعیت خانوادگی و اجتماعی خود، زمینه ساز انحراف و تحیر در بین شیعیان شد. این نوشتار از طریق جمعآوری اطلاعات کتابخانهای، با روش توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر منابع تاریخی و روایی ساماندهی شده است. سوال اصلی، چیستی شخصیت جعفر بن علی و تاثیر وی بر آغاز غیبت است. نتایج دلالت دارند که جعفر بن علی در دو بخش «عقیده» و «عمل»، دارای انحرافات چندی بوده است.
بررسی تحلیلی - تاریخی شخصیت جعفر بن علی و گستردگی منابع پژوهش پیشرو، به یافتههای جدید در این نوشتار منجر شده است. علاوه بر آن، تاثیر جعفر بر جامعه شیعی در دوران آغازین غیبت در این مقاله، از مباحث کمتر پرداخته شده در بحث از شخصیت جعفر است.
One of the characters who, at the beginning of the absence of Imam of the Time (A.S), caused the weakening of beliefs and created doubts about the acceptance of the living Imam (A.S) in the Shiite society, is “Jafar ibn Ali”, nicknamed as the “liar”. Due to his family and social status, Jafar paved the ground for deviation and confusion among the Shiites. This paper is organized based on the historical and narration sources with a descriptive-analytic method through gathering library-based information. The main question is the nature of characteristics of Jafar ibn Ali and his effect on the beginning of Imam’s absence (A.S). Results indicate that Jafar ibn Ali had some deviations in the two parts of “belief” and “practice”. The analytical-historical study of the characteristics of Jafar ibn Ali and the breadth of sources of the current research have led to new findings in this paper. Moreover, Jafar’s influence on the Shiite society during the early period of Imam’s absence in this paper is one of the less discussed topics in the discussion of Jafar’s character.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه علمی- پژوهشی انتظار موعود ENTIZAR-E-MOUD QUARTERLY سال بیستم ، شماره ٧٠، پاییز ١٣٩٩ Vol. 20, No. 70, autumn 2020 بررسی و تحلیل شخصیت جعفر بن علی در منابع روایی و تاریخی و تاثیر آن بر دوران آغ ازین غ یبت 1 محسن رحیمی جعفری 2 زینب رضانژاد کلائی چکیده یکی از شخصّیت هایی که در آغاز غیبت امام زمان ؟، تضعیف اعتقادی و تردید نسبت به پذیرش امام حّی در جامعه شیعه را موجب شد، »جعفر بن علی«، ملقب به »کّذاب « است .
جعفر در منابع شیعی، به دلیل ادّعای کذب امامت و همچنین انکار وجود فرزند برای امام عسکری؟، به »کّذاب « / مشهور است )کلینی، ١٤٠٧: ج ١، ص ٥٠٥؛ فخر رازی، ١٤٠٩: ص ٧٨؛ ابن عنبه ، ١٤٣٠: ص ١٩٩؛ راوندی، ١٤٠٩: ج ١، ص ٢٦٨-٢٦٩؛ طبرسی، بیتا: ج ٢، ص ٣١٨ و صدوق ، ١٣٩٥: ج ١، ص ٣١٩(.
ج ( روی گ ردانی از فقه شیعه در وصیت نامه ای که از امام عسکری؟ برجای مانده ، از مادر خود، به عنوان وارث اموال حضرت نام برده شده است ؛ اّما چنان که منابع تاریخی بیان میکنند، بعد از شهادت امام 127 عسکری؟، جعفر به رغم زنده بودن مادر امام ، مدعی میراث برادر شد که این مطالبه مطابق فقه اهل تسنن است ؛ زیرا براساس فقه اهل تسنن ، اگر امام عسکری بدون فرزند درگذشته بود، ارث باید میان مادر و برادرش تقسیم میشد؛ اما طبق فقه امامیه ، والدین جزء طبقه اول هستند و با وجود حتی یک تن از طبقه اول ، به هیچ یک از طبقات دیگر ارث نمیرسد )صدوق ، ١٣٧٧: ص ١٧١؛ همان ، ١٣٩٥: ج ٢، ص ٤٧-٥٨(.