چکیده:
دیوان ناصرخسرو یکی از آثارکلاسیک ادبیات فارسی است که آشنایی با آن برای علاقمندان و دانشجویان ادبیات فارسی ضروری است؛ از این رو بخشی از این دیوان با عنوان سیقصیده ناصرخسرو در ردیف متون درسی دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی گنجانده شدهاست ؛ به همین منظور چندین کتاب با عناوین مختلف منتشر شدهاست.یکی از این آثار کتابی است با عنوان سیقصیده ناصرخسرو که توسط آقای علی اصغر حلبی تهیه شده و انتشارات دانشگاه پیامنور آن را منتشر کردهاست. نویسنده در این اثر کوشیدهاست با توضیحات خود خلا استاد را برای دانشجویان کمرنگ کند که البته تا حدودی موفق بودهاست اما هنوز نیاز به بررسی و ویرایش دارد.از آنجا که این کتاب به عنوان منبع اجباری بخش قابل توجهی از دانشجویان انتخاب شدهاست، نمایاندن نقاط قوت و ضعف آن ضروری است .در کنار فواید و شایستگی های این کتاب، لغزش هایی چند از جمله اشکالات معنایی و نگارشی ، ضبط نادرست ادبیات ، اشکالات تایپی و... به آن راه یافته است. در این مقاله میکوشیم به برخی از مهمترین اشکالات موجود در کتاب اشاره کنیم.
It is essential for students and fans of Persian literature to read and know Persian
classical literature and Nasir Khusraw’s Diwan one of them. Thirty-Qasida of Nasir
Khusraw, therefore, as a fabulous piece of the Diwan is part of a textbook that students
of Persian language and literature should study; so there are several books about this
topic. One of these books is “Thirty-Qasida of Nasir Khusraw” gathered and written
by Ali Asghar Halabi, published by Payame Noor University. Author of this book
tried to prepare a textbook that helps students to figure out the lyrics on themselves
through many explanations included within the book. Even if it is somehow helpful
but surely needs reviews and editions. Since this book is an obligatory resource for
many students in Payame Noor University, it is reviewed in this essay and bugs and
slips of the textbook including semantic, punctuation, and typographical bugs and
incorrect record lines (couplets) are mentioned.
خلاصه ماشینی:
نویسنده محترم در شرح ابیات این نکته را مد نظر قرار ندادهاست و گاه مطالبی را بیان کرده که به هیچ روی ارتباطی با بیت ندارند و یا اگر ارتباط ضعیفی هم دارند ، برای درک بیت نیازی به ذکر آنها نیست.
اگر در شرح آثار هدف درک نکات و اندیشهها و ریزهکاریهای شعر فارسی است ، باید پس از معنی واژهها و ذکر نکات و اندیشههای موجود در بیت معنایی روشن و دقیق از بیت برای خواننده ارائه دهیم ؛ این در حالی است که در این کتاب گاه تنها معانی برخی واژهها ذکر شده است ؛ زمانی تنها معنای بیت و آن هم با اضافاتی که ارتباط با بیت ندارد ذکر شدهاست و در مواردی هم نویسنده محترم بهتر آن دیدهاست که در برابر بیت سکوت کند.
خلاصه سخن در این مورد این که تغییر در ضبط ابیات بدون توضیح و دلیل قانع کننده حتی اگر موجب درک بهتر بیت هم شود جایز نیست و ضروری است نویسنده محترم همه ابیات را مطابق نسخه اساس اصلاح کنند.
درس 2 بیت 5 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} نویسنده در شرح بیت میگوید : «این بیت ظاهرً نشان میدهد که ناصرخسرو از اینکه مدار فلک بر قیاس فضل نمیچرخد شگفتی مینماید، ولی حقیقت این است که وی از این حقیقت که مدار چرخ بر اساس فضل نمیچرخد آگاه است، ولی تجاهل میکند ، چون جبری نیست، و این معنی پیش از این روشن شدهاست.