چکیده:
آرزوی ﻇﻬﻮر ﯾﮏ ﻣﺼﻠﺢ، در ﻫﻤﻪ ﻣﺬاﻫﺐ، اﻣﺮی ﻣﺸﺘﺮک و از اﺻﻮل ﻣﺴﻠﻢ اﻋﺘﻘﺎدی ادﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود. اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻮﻋﻮد، ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ادﯾﺎن زرﺗﺸﺘﯽ، ﯾﻬﻮدی، ﻣﺴﯿﺤﯽ و اﺳﻼم وﺟﻮد دارد، ﺑﻠﮑﻪ در ﮐﺘﺐ ﯾﻮﻧﺎن ﻗﺪﯾﻢ، اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﯿﺘﺮا، ﮐﺘﺐ ﻗﺪﯾﻢ ﭼﯿﻨﯿﺎن، ﻋﻘﺎﯾﺪ ﻫﻨﺪﯾﺎن و در ﺑﯿﻦ اﻫﺎﻟﯽ اﺳﮑﺎﻧﺪﯾﻨﺎوی و ﺣﺘﯽ در ﻣﺼﺮﯾﺎن ﻗﺪﯾﻢ و ﺑﻮﻣﯿﺎن وﺣﺸﯽ ﻣﮑﺰﯾﮏ و ﻧﻈﺎﯾﺮ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان ﯾﺎﻓﺖ. ﻋﻼﯾﻢ و ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎﯾﺮ ادﯾﺎن ﺑﺮای آن ﻧﺠﺎتدﻫﻨﺪه ﺑﺰرگ ذﮐﺮ ﺷﺪه، در ﻣﻮرد ﻣﻬﺪی) ﻋﺞ (، ﻣﻮﻋﻮد اﺳﻼم ﻧﯿﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻄﺒﺎق اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻧﻈﺮات آﯾﯿﻦ ﯾﻬﻮد و ﻧﻪ ﻫﻤﻪ ادﯾﺎن آﺳﻤﺎﻧﯽ در ﺑﺎره اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻮﻋﻮد و ﻣﺼﻠﺢ ﮐﻞ، ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﺗﻮرات و ﺗﻠﻤﻮد، ﺷﺮح و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﯾﻬﻮد، ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. اﺑﺘﺪا ﺑﻪ واﮐﺎوی واژه» وﻋﺪه «ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در اداﻣﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر و ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮر در ﺳﻨﺖ ﯾﻬﻮد اﺷﺎره ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻇﻬﻮر ﻣﺼﻠﺢ ﯾﻬﻮد ﯾﮑﯽ از ﺑﺨﺶﻫﺎی اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ؛ ﯾﻬﻮد ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺋﻤﯽ از اوﻻد داوود ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ) ع (ﻇﻬﻮر ﮐﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ اﮔﺮ ﻟﺐﻫﺎﯾﺶ ﺑﻪ دﻋﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ، ﺗﻤﺎم اﻣﺖ ﻫﺎ ﻧﺎﺑﻮد ﺷﻮﻧﺪ. در ﺗﺎرﯾﺦ ﯾﻬﻮد، ﻫﻤﯿﺸﻪ وﺟﻮد آﺷﻮبﻫﺎ و ﺟﻨﮓﻫﺎی ﺑﺰرگ، اﻧﺪﯾﺸﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻮﻋﻮد را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ، ﺑﻠﮑﻪ در ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﺧﻮش رﻓﺘﺎری ﺷﺪه و ﭘﺴﺖﻫﺎ ی ﻣﻬﻢ را اﺷﻐﺎل ﮐﺮدهاﻧﺪ، اﯾﻦ آرﻣﺎن ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺟﻬﺎن آﯾﻨﺪه، ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﯾﺎت ﺗﻮرات اﺳﺘﻨﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ؛ از ﻣﺠﻤﻮع ﻋﺒﺎرات، اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﯾﻬﻮد، ﺟﻨﮓﻫﺎ و ﺳﺨﺘﯽﻫﺎی ﻓﺮاواﻧﯽ ﻓﺮا روی ﺑﺸﺮ اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
در این جستار با رویکرد تاریخی، توصیفی و تحلیلی نظرات آیین یهود و نه همه ادیان آسمانی در باره انتظار موعود و مصلح کل، مورد بررسی قرار میگیرد که مهم ترین منابع، تورات و تلمود، شرح و تفسیر قوانین یهود، خواهد بود.
نکته قابل توجه این که علائم و مشخصاتی که در سایر ادیان برای آن نجات دهنده بزرگ ذکر شده، در مورد مهدی، موعود اسلام؛ یعنی فرزند بلا فصل امّام حسن عسکری (ع) نیز قابل انطباق است؛ زیرا میتوان او را از نژاد ایرانی شمرد، چرا که مادر حضرت سجاد (ع) که جد امّام زمان (ع) است، یک شاهزاده خانم ایرانی به نام شهربانو، دختر یزدگرد، پادشاه ساسانی بود.
در این جستار، دیدگاه دین یهود و نه همه ادیان آسمانی درباره انتظار موعود و مصلح کل، مورد توجه قرار میگیرد که مهم ترین منبع، همان تورات و تلمود، شرح و تفسیر قوانین یهود، خواهد بود.
ناگفته نماند که ما در صدد اثبات مهدی موعود با استدلال به بشارت های کتب قدیم نیستیم و اصولاً به آنها احتیاج نداریم، بلکه با مطالعه دیدگاه یهود و البته ادیان آسمانی دیگر در این زمینه، روشن میشود که عقیده به انتظار موعود و نجات دهنده فوق العاده جهانی، یک عقیده مشترک دینی است.
5. آزادی یهود و تقویت آرمان ظهور: در تاریخ یهود، همیشه وجود آشوبها و جنگهای بزرگ، اندیشه انتظار موعود را تقویت نکرده است، بلکه در مواردی که با یهودیان خوش رفتاری شده و پستها ی مهم را اشغال کردهاند، این آرمان تقویت شده است.