چکیده:
عدم تامین اقتصادی، بیکاری، عدم برخورداری از مسکن، عدم تغذیه و بهداشت
مناسب، برخورداری از سطح فرهنگی پایین و بالاخره با فقر دست بر گریبان
بودن و تنگدستی و... زمینه را برای تن دادن به مواد مخدر و معتاد شدن افراد
جامعه فراهم می نماید. اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی ،
اقتصادی و بهداشتی است که بدان "بلای هستی سوز " نام نهاده اند ، زیر ا که
عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب
رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد. همچنین ویرانگری های حاصل از
آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و
بدین ترتیب سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد. مقاله حاضر ب ه
بررسی عوامل خانوادگی موثر بر اعتیاد در شهر اهواز پرداخته است . در این
تحقیق داده های مورد نظر از یک جمعیت 146 نفری مرد مراجعه کننده به مرکز
ترک اعتیاد مهرداد با روش نمونه گیری زمانی و در دسترس جمع آوری شد و پس
از تجزیه و تحلیل داده ها نتایج زیر حاصل شد:
حداقل سن پاسخگویان 22 و حداکثر 54 سال و حداقل سن شروع به مصرف
مواد مخدر 12 و حداکثر 30 سال بوده است . بیشترین ماده مصرفی تریاک بوده و
به طور متوسط 7 سال سابقه اعتیاد داشته اند. همچنین بیشترین فراوانی از نظر شیوه
مصرف مربوط به کشیدن با 77 درصد بوده است. در بخش آزمون فرضیه ها رابطه
معناداری بین وضعیت تاهل، وجود اختلاف در خانواده ، میزان حضور پدر در
خانواده و تعداد اعضای معتاد خانواده با شدت اعتیاد وجود داشته است.
خلاصه ماشینی:
در ايـن تحقيق داده هاي مورد نظر از يک جمعيت ١٤٦ نفري مرد مراجعه کننـده بـه مرکـز ترک اعتياد مهرداد با روش نمونه گيري زماني و در دسترس جمع آوري شد و پس از تجزيه و تحليل داده ها نتايج زير حاصل شد: حداقل سن پاسخگويان ٢٢ و حداکثر ٥٤ سال و حداقل سن شروع به مصرف مواد مخدر ١٢ و حداکثر ٣٠ سال بوده است .
به طور حتم عوامل فردي (حـس کنجکـاوي و خـستگي ، تمتـع و حالـت سرخوشـي ، مشکلات برخاسته از بيماري هاي روحي و رواني ، روحيه تلقين پـذيري ، ضـعف اعتقـادات مذهبي )، عوامل مؤثر تأثيرگذار خانوادگي (رفاه بيش از حد خـانواده ، آزادي غيـر معقـول فرزندان ، ستيزه جويي والدين ، فقر و بيکاري در خانواده ، معتاد بودن والدين يا يکي از آنها) به همراه نابرابريهاي اقتصادي و اجتماعي ، شتاب زدگي در رشد و توسـعه صـنعت و ديگـر مشکلات ساختاري و نهادي جامعه از علت هاي اصلي اعتياد مي باشند کـه بـه طـور کلـي مي توان از آنها تحت عنوان عوامل دروني ، بيروني و ترکيبي نام برد و مورد مطالعه و تحقيق قرار داد (سازمان بهزيستي ، ١٣٧٤: ١٢٥ـ١٢٤).
يافته هاي تحقيق نشان داد بين دو متغير فقر اقتـصادي و سـوء مـصرف مـواد مخـدر و مشروبات الکلي رابطه مستقيم خطي وجود ندارد، اما فقر اقتصادي مي توانـد بـا تـاثير بـر متغيرهاي واسط ، زمينه ساز سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلي باشد.