چکیده:
درآغاز، چیزی وجودنداشت فقط اهورامزدا خدای خردوفرزانگی ، که درنوربی پایان میزیست و برادردوقلویش ، اهریمن آن روح شیطان که درتاریکی مطلق بود ، وجودداشتندومیان آنها فقط خلاء و پوچی بود. اگراین دونیروی متضاددرمقابل یکدیگر نبودند زندگی بشرتنوعی نداشت . همچنین اگر جهان فقط برمبنای یکی از این نیروها (خیر یا شرّ) خلق شده بود، بازهم زندگی معنایی نداشت . لذا تقابل این دو نیروی متضاد با یکدیگرمواضع بشررا معلوم کرده. بطوریکه این دو نیرو یکی بعنوان محور نیکی ها ودیگری بعنوان محوربدی ها ظاهرگشته ، ودرنهایت، نبرد میان خیروشر با درایت وآگاهی انسان به پایان می رسد.و نیروی خیردراین نبرد پیروز میگردد. بدین ترتیب پژوهش حاضر به بحث وبررسی درباره چرایی اهمیت نیروهای خیروشرّ درکیهان شناسی وانسانی شناسی زرتشتی می پردازد.
خلاصه ماشینی:
کيهان شناسـي آئـين زرتشـت ، دريشـت هـا ، ونيزدرونديـدا کاملاشـکل گرفته ودرون مايه هاي عمده ي آن دراين بخشها ثابت گرديده که درآغاز، آفـرينش عـالم روحاني قبل ازآفرينش عالم مادي بوده وچگونه براي نبرد بـا تـازش اهـريمن سـاخته شـده است ، اين آفرينش مي بايست دربرابرنيروهاي شر ايسـتادگي کنـد وتازمـان پيـروزي نهـايي خيربرشر، تداوم يابـد، وهمچنـين انسـان کـه آفريـده اهورامزداسـت ، رسـتگاريش ، درپـي پيروزي برشر وزدودن آن خواهد رسيد.
سئوالات اساسي که دراين خصوص درذهن بسياري ازافراد مطـرح مـي گـردد ، ايـن است که : آيا درآئين زرتشت جهان هستي و انسـان از ايـن دو نيـروي متضـاد متاثرگشـته ؟وايـن تاثيربه چه ميزان وچگونه است ؟همچنين براي حفظ نظم کيهاني ورستگاري ، انسان بايسـتي چه تدابيري را بيانديشد؟ لذا درمقاله حاضرسعي گرديده که با تمسک بـه متـون مقـدس آئـين زرتشت (اوسـتا) وديگرمنابع اصلي ، تاحدودي به بررسي وبيان نقش نيروهـاي خيروشـر درهسـتي شناسـي و انسان شناسي اين آئين ونيز ، پاسخ به تعدادي ازسئوالات اصلي تحقيق پرداخته شود.
( اسماعيل پور، ١٣٧٧ ص ١٤) طبق اسطوره آفرينش همانگونه کـه دربنـدهش آمـده ، اهـورا مـزدا درسـه هزارسـال نخست ازدور دوازه هزار ساله ، همه آفريدگاني را که بـراي نبـرد بـا اهـريمن کـه بـه ماننـد ابزاري مورد نيازش بودنـد ، بـه صـورت مينـويي آفريـد وپـس ازآن درسـه هزارسـال دوم ، آفرينش گيتايي را به کمک آفريدگان مينويي به ترتيب سروسـامان داد: ابتـدا آسـمان ، دوم آب ، ســوم زمــين ، چهــارم گيــاه ، پــنجم گوسفندوششــم انســان وســپس آتــش را آفريــد ، واهورازمزدا اين شش آفرينش مادي را درشش موقـع ازسـال کـه گاهنبارناميـده مـي شـوند آفريد.