چکیده:
افساد فی الارض یکی از موضوعات شرعیهای است که از زمان معصومان تا به امروز واقع شده است؛ بهطوریکه در روایات شیعه و فقه امامیه، حکم آن ضمن برخی مصادیق آن، همانند معتاد به قتل ذمی، عبد، محتال، ساحر و... آمده است. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهرهگیری از منابع کتابخانهای و رایانهای به بررسی روایات و مصادیق عرضهشده در قرآن و کلام فقها پرداخته و ماهیت افساد فی الارض را استخراج کرده که بر مصادیق نو ظهور تطبیقپذیر است. حاصل این پژوهش آن است که ماهیت افساد فیالارض هر عملی است که سبب برهمریختن نظم و سلامت امنیتی یا اخلاقی یا اجتماعی و یا اقتصادی جامعه شود و موجب تباهی آن جامعه گردد.
Corruption on earth” is a jurisprudential issue occurring since the time of the Infallible Imams (pbuth) and therefore, is reflected in the Shiite narrations and jurisprudence when discussing the rulings concerning related subjects as the addict to murder of Dhimmis or Slaves, mohtals, sorcerers, etc. With a descriptive-analytical study of library and computer-based resources, this article examines the narrations and examples presented in the Qur’an and the words of the Shia jurists. The results show that the corruption on earth can be defined as any action that disrupts the orderliness and security of the society and its moral, social, and economical health and therefore, causes the destruction of it.
خلاصه ماشینی:
ج) آیتالله مکارم شیرازی در ذیل این آیة شریفه مبحثی را مطرح میکند با این عنوان که مفسد فى الارض کیست؟ ایشان تمام نابسامانیهایى که در کارها وجود دارد و نیز همۀ افراط و تفریطهایی را که در کل مسائل فردى و اجتماعى پدید میآید، از مصادیق فساد دانسته است و در ادامه آن را یک واقعیت در زندگى اجتماعى انسانها میداند که معمولاً موضعى نخواهد بود و همچنین نمىتوان آنها را در یک منطقة مکانی خاص محصور کرد؛ بلکه این نوع افساد بر چیزی صدق میکند که در سطح اجتماع و در روى زمین گسترش یافته است (ر.
برخی از این روایات عبارتاند از: عبیداللهبناسحاق از امام رضا( نقل میکند: از آیة شریفة (إِنَّما جَزاءُ الَّذِینَ یحارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَساداً أَنْ یقَتَّلُوا الآية( در مورد چگونگی واجب شدن هریک از مجازاتهای وارده در آیة شریفه پرسیدم و حضرت رضا( فرمود: هرکس که با خدا و پیامبر( جنگ کند و در گسترش فساد بر روی زمین بکوشد و اشخاصی را به قتل برساند، این فرد سزاوار قتل است و اگر بکشد و مال را برباید، این فرد به قتل میرسد و به صلیب کشیده شود و اگر مال را برباید و مرتکب قتل نشود، حد قطع دست و پا به صورت مخالف یکدیگر صورت با عنایت به پاسخی که بر احتمال دوم در مورد معنای افساد فی الارض در آیة اول داده شد، همان مطلب باید در پاسخ به این پرسش نیز در نظر گرفته شود.